Arytmia - Ablacja arytmii u dzieci i młodzieży

Schorzenia i wady układ krążenia, układu sercowo-naczyniowego, nadciśnienie tętnicze, choroby tętnic i żył
admin. med.

Arytmia - Ablacja arytmii u dzieci i młodzieży

Post autor: admin. med. »

Arytmia u dzieci i młodzieży

Arytmia u dzieci i młodzieży stanowi istotny problem kliniczny. Co roku w Polsce rozpoznawane są napadowe częstoskurcze nadkomorowe i komorowe u kilkuset dzieci rocznie. Co roku rodzi się kilkaset dzieci z wrodzoną dodatkową drogą przewodzenia, która stanowi podstawę dla nawrotowych częstoskurczów i rozpoznania zespołu WPW. Napadowe arytmie najczęściej dotyczą dzieci z tak zwanym "zdrowym" sercem co oznacza, że ich serce jako pompa pracuje prawidłowo. Dlatego dzieci te nie odczuwają objawów choroby takiej jak arytmia poza sytuacjami, kiedy dochodzi do napadu częstoskurczu.

Objawy częstoskurczu u dzieci i młodzieży

Objawy częstoskurczu u dziecka mogą być typowe, jak również trudne do zbadania
i zdiagnozowania. Częstoskurcz występuje pod postacią bardzo szybko bijącego serca, zwykle w spoczynku powyżej 150 uderzeń na minutę i może dochodzić nawet do 250-350 uderzeń na minutę.

Objawami częstoskurczu może być uczucie szybkiego bicia serca, kołatanie , drżenie i niepokój w klatce piersiowej. Niektóre z dzieci nie odczuwają kołatania serca, a jedynie różnorodne zwykle występujące w sposób napadowy objawy takie jak: niepokój, zmęczenie, osłabienie, napadowy kaszel, duszność, ograniczenie tolerancji wysiłku i zdenerwowanie. Napady częstoskurczu występują nagle i nagle ustępują.

Najgroźniejsze sytuacje związane z częstoskurczem to napady powodujące nagły spadek wydolności serca i spadek ciśnienia tętniczego krwi. Prowadzi to do stanów przedomdleniowych, omdleń a w sytuacjach krytycznych do nagłego zatrzymania krążenia. Występują wtedy u dziecka objawy silnego, nagłego osłabienia, omdlewania, zasinienia do utraty przytomności. W przypadku nagłej utraty przytomności, braku wyczuwanego tętna i oddechu należy natychmiast podjąć czynności reanimacyjne (udzielenie pierwszej pomocy przez rodziców lub świadków zatrzymania krążenia) i wezwać karetkę R.

W przypadku łagodnie przebiegających częstoskurczów (bez spadku ciśnienia tętniczego i omdleń) napad można przerwać stosując silne napięcie nerwów unerwiających ścianę klatki piersiowej, mięśnie brzucha i serce. W przerwaniu napadu pomocne jest wywołanie silnego kaszlu lub nabranie głębokiego oddechu i wykonanie silnego napięcia mięśni brzucha (w pozycji leżącej wypychanie brzucha do góry, "żeby brzuch zasłonił stopy") z powolnym wypuszczaniem powietrza. Próba ta nazywana jest tzw. próbą Valsalvy. Dodatkowo u niektórych dzieci może pomagać kucnięcie, picie zimnej wody lub szybkie wypicie napoju gazowanego.

Każdy nawet dobrze tolerowany napad częstoskurczu u dzieci powinien być zgłoszony lekarzowi pierwszego kontaktu, który zależnie od rozpoznania zaleci odpowiednie leczenie i badania lub skieruje do specjalisty w dziedzinie zaburzeń rytmu- lekarza elektrofizjologa.

Przyczyny powstawania napadowych częstoskurczów

Częstoskurcz powstaje u dzieci najczęściej w czasie stresu lub wysiłku fizycznym, ale również może rozpoczynać się w spoczynku. Przyczyną, dla której powstaje częstoskurcz, to najczęściej nadmierna aktywność i sprawność dodatkowych tkanek arytmicznych (tzw dróg dodatkowych lub dodatkowych ognisk arytmicznych). Powodują one powstawanie zamkniętego, "błędnego koła", po którym w sposób bardzo szybki mogą przemieszczać się impulsy elektryczne w sercu. Szybkie impulsy elektryczne powodują szybką, mechaniczną pracę serca, która jest odczuwana jako nieprawidłowy- dziwny rytm serca , kołatanie serca, szybkie bicie serca, trzepotanie się serca w klatce piersiowej.

Arytmia - rozpoznanie: Rozpoznanie arytmii serca u dzieci i młodzieży

W rozpoznawaniu częstoskurczu u dziecka decydujące znaczenie ma wywiad lekarski i obserwacje dziecka i rodziców (pomiary tętna, szybkości pracy serca na zegarku lub urządzeniach treningowych, pulsowania i drżenia klatki piersiowej w napadzie, możliwość wystukania szybkiego rytmu serca przez dziecko), badanie EKG w spoczynku i w czasie napadu oraz badanie metodą Holtera. U wielu dzieci napady mogą być krótkie lub występować raz na miesiąc/raz na trzy miesiące przez co wykonanie zapisu EKG w trakcie arytmii może być niemożliwe. Pomocne są wówczas systemy do rejestracji EKG i przesyłania EKG przez telefon (W Polsce dostępne są takie systemy po wpisaniu w wyszukiwarce internetowej hasła: "EKG przez telefon" lub "Tel-EKG"). Podłączenie takiego systemu zajmuje 2 minuty. Rodzic lub starsze dziecko może nagrać i wysłać EKG przez specjalne urządzenie podłączone do telefonu. Dodatkowo można przesłać EKG do centrali telefonicznej i uzyskać poradę lekarską. U dzieci warto również wykonać badanie ECHO serca celem oceny innych chorób serca lub wad zastawek serca, ponieważ czasami arytmia może towarzyszyć innej chorobie serca lub
organizmu.

Rozpoznanie zespołu WPW

W zespole WPW wystarczy do rozpoznania zapis EKG i wywiad napadowych kołatań serca, stanów przedomdleniowych i omdleń. W zapisie EKG rozpoznanie dodatkowej drogi polega na stwierdzeniu przedwczesnej, nieprawidłowej aktywacji komory tzw. preekscytacji, objawiającej się zmianą morfologii zespołów QRS z pojawieniem się tzw fali delta. Trudnością w diagnostyce WPW mogą być okresy kiedy droga zanika - zapis EKG jest wówczas niezmieniony tzw (droga dodatkowa intermitująca). W takiej sytuacji rozpoznanie rodzaju częstoskurczu staje się bardzo trudne ponieważ inne częstoskurcze takie jak napadowy częstoskurcz węzłowy czy napadowy częstoskurcz przedsionkowy nie powodują zmian w zapisie EKG w trakcie rytmu zatokowego - prawidłowy rytm serca. Rozpoznanie częstoskurczu może nastąpić po analizie zapisów EKG w czasie częstoskurczu lub w czasie inwazyjnego badania elektrofizjologicznego.

Leczenie farmakologiczne arytmii u dzieci i młodzieży

Leczenie farmakologiczne arytmii u dzieci i młodzieży jest trudne .Zwykle stosowane są leki wykorzystywane w leczeniu arytmii u dorosłych, ale brak jest dużych badań klinicznych oceniających skuteczność i bezpieczeństwo leczenia farmakologicznego u dzieci i młodzieży. Najczęściej stosowanym lekiem u dzieci jest propranolol, meksyletyna, metoprolol, sotalol.
Leczenie farmakologiczne posiada także istotne ograniczenia jeżeli chodzi o skuteczność i profil bezpieczeństwa , może powodować efekty uboczne i działania niepożądane. Stosowanie na stałe leków jest uciążliwe i nie zabezpiecza przed nawrotem arytmii. U dorosłych skuteczność leczenia farmakologicznego w napadowym częstoskurczu węzłowym wynosi około 35% podczas gdy skuteczność ablacji RF około 95%.

Leczenie inwazyjne arytmii za pomocą ablacji RF

Leczenie metodą ablacji RF jest uznaną, standardowa, inwazyjną metodą leczenia arytmii w każdej grupie wiekowej. W większości arytmii u dorosłych zabieg ablacji jest skuteczny w 85-90% . przy niewielkim bo poniżej 1% ryzyku poważnych powikłań. W podstawowych arytmiach nadkomorowych, zespole WPW, częstoskurczu węzłowym, trzepotaniu przedsionków, napadowych częstoskurczach przedsionkowych - ablacja jest uznana jako leczenie I rzutu (leczenie z wyboru) w zapobieganiu nawrotom arytmii i jej powikłaniom. Oznacza to, że w opinii ekspertów Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego istnieje więcej korzyści i bezpieczeństwa dla chorego w przeprowadzeniu zabiegu ablacji niż w leczeniu farmakologicznym. Ablacje u dzieci i młodzieży stosowane są w Polsce w kilku wyspecjalizowanych ośrodkach kardiologii dziecięcej (Warszawa, Zabrze , Poznań , Szczecin, Kraków, oraz Wrocław). Zabiegi ablacji u dzieci wykonywane są przez doświadczonych elektrofizjologów ablacyjnych wykonujących rocznie kilkaset procedur z kardiologii inwazyjnej i elektrofizjologii.
Liczba ablacji wykonywanych rocznie jest ograniczona do około 150 zabiegów. Potrzeby w zakresie ablacji u dzieci i młodzieży w Polsce oceniane są na około 300-500 zabiegów rocznie.

Pracownia Elektroterapii Serca

Pracownia Elektroterapii Serca Oddziału Kardiologii jest miejscem, gdzie wykonywane są zabiegi inwazyjne. Badanie elektrofizjologiczne i ablacja wykonywana jest w specjalistycznym zespole składającym się z lekarzy (elektrofizjologów ablacyjnych, przy ablacjach u dzieci rozszerzonego o kardiologów dziecięcych i anestezjologa dziecięcego), pielęgniarek i techników. Miejscem przystosowanym do wykonywania zabiegów jest Pracownia Elektroterapii Serca, zapewniająca wysokiej klasy sprzęt i organizację niezbędną do precyzyjnego, sprawnego i bezpiecznego wykonywania zabiegów u dorosłych i dzieci.

Badanie elektrofizjologiczne i ablacja RF u dzieci i młodzieży

Badanie elektrofizjologiczne polega na przezskórnym ( zwykle poprzez nakłucie żył udowych) wprowadzeniu do serca elektrod ( cienkich, specjalnych przewodów) podłączonych do komputera. Komputer (system elektrofizjologiczny) pozwala na odczytywanie i zapisywanie zapisu EKG z zewnątrz i z wewnątrz serca. Elektrody wprowadza się do żył w okolicy pachwiny prawej lub lewej, sporadycznie z innych żył lub tętnic. Miejsca wkłuć są dezynfekowane i przykryte sterylnym, ciepłym obłożeniem następnie są specjalnie znieczulane tzw znieczulenie miejscowe. Wcześniej w asyście anestezjologa dziecięcego podawane są łagodnie działające środki przeciwbólowe i znieczulające. Dzięki temu nakłucie żył jest pozbawione odczuwania bólu i związanego z tym stresu. O ile jest to możliwe i komfortowe dla dziecka zabieg u większości starszych dzieci przeprowadza się bez pełnego znieczulenia celem ograniczenia niekorzystnych efektów znieczulenia ogólnego.
Elektrody wprowadzane są do serca pod kontrolą skopii rentgenowskiej z bardzo ograniczoną dawką promieniowania. Na elektrodach zainstalowane są specjalne czujniki impulsów elektrycznych. W czasie rytmu prawidłowego oraz w czasie częstoskurczu elektrody odbierają prawidłowe i nieprawidłowe impulsy elektryczne w sercu. W trakcie tzw badania elektrofizjologicznego serce może być stymulowane z końcówek elektrod w celu określenia właściwości prawidłowych i nieprawidłowych impulsów elektrycznych w sercu. W czasie badania zwykle wywołuje się częstoskurcz w celu określenia jego właściwości i lokalizacji. Jego wyzwolenie występuje spontanicznie, pod wpływem stymulacji lub podanych leków. Na ekranie komputera i ekranie do skopii rentgenowskiej lekarze mogą prawidłowo rozpoznać rodzaj arytmii oraz lokalizować nieprawidłową tkankę arytmiczną lub drogę dodatkową. Ablacja w zespole WPW i częstoskurczach nadkomorowych (częstoskurczu węzłowym, przedsionkowym i trzepotaniu przedsionków) uznawana jest jako leczenie z wyboru, nawet po pierwszym napadzie częstoskurczu. Wskazania do tej metody leczenia zostały ustalone na podstawie bardzo wysokiej skuteczności tej metody (około 90%) oraz wysokiego bezpieczeństwa zabiegu w doświadczonym zespole elektrofizjologów. Zabiegi ablacji u dzieci i młodzieży ważących powyżej 40 kilogramów jest zbliżony do zabiegów u dorosłych bez organicznej choroby serca. U mniejszych dzieci oraz u dzieci z zastawkowymi lub mięśniowymi wadami serca dobierane są specjalne elektrody.
źródło: elmedica.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post