Bóle nadgarstka i ręki

Choroby reumatyczne, zwyrodnienia układu kostno-stawowego, stany zapalnymi tkanki łącznej, rozpoznanie, leczenie oraz zapobieganie.
admin. med.

Bóle nadgarstka i ręki

Post autor: admin. med. »

Ręka może być zajęta przez wiele stanów chorobowych, którym towarzyszyć może ból stawów, ich obrzęk i ocieplenie oraz patologiczne przykurcze zgięciowe palców. Przyczyn dolegliwości ze strony nadgarstka i ręki jest wiele. W celu uporządkowania można je podzielić na kilka grup.

Choroby zapalne stawów
Pierwszą grupą są choroby zapalne stawów. Wiele zapaleń stawów zaczyna się od małych stawów ręki. Można tutaj wyróżnić na przykład reumatoidalne zapalenie stawów obejmujące najczęściej symetrycznie nadgarstki i stawy ręki do międzypaliczkowych bliższych włącznie, czemu towarzyszy ból, stan zapalny i deformacje. Poza tym, chorobą dotykającą stawy ręki, a dokładniej mówiąc wyłącznie międzypaliczkowe dalsze, jest łuszczycowe zapalenie stawów. Występować może w tym przypadku charakterystyczny objaw towarzyszący w postaci tzw. palca kiełbaskowatego - palec taki jest pogrubiały i zaczerwieniony. Dochodzi w takim przypadku do zapalenia niemal wszystkich struktur palca.

Ponadto objawami, mogącymi wskazywać na przyczynę stawową bólów ręki mogą być tzw. guzki Heberdena - towarzyszące uogólnionej chorobie zwyrodnieniowej stawów. Prócz tego, schorzeniem, którego występowanie ograniczone może być tylko do palców ręki jest zapalenie zwyrodnieniowe.
Schorzenia okołostawowe

Choroba Quervaina, której charakterystyczne cechy to: zapalenie ścięgien mięśnia prostownika krótkiego i odwodziciela długiego kciuka. Występuje często, zwłaszcza u kobiet w przedziale wiekowym 30-50 lat. Rozwojowi tej patologii sprzyjają notoryczne urazy ręki oraz przeciążanie jej. Towarzyszy temu schorzeniu obrzęk i tkliwość pochewek ścięgien oraz ból występujący po promieniowej stronie nadgarstka.

Palec trzaskający to rodzaj zapalenia ścięgna jednego z palców ręki, nazywany zapaleniem zwężającym; jak poprzednie schorzenie, również powstaje w wyniku przeciążenia ręki. Chory odczuwa dyskomfort podczas poruszania dłonią, a charakterystycznym objawem jest zablokowanie palca. Palec chory zgina się i bardzo ciężko jest go wyprostować. W czasie prostowania pojawia się wyczuwalny i słyszalny bolesny trzask. Występować może poszerzenie obrysu pochewki ścięgna palca i wyczuwalny może być guzek w jej obrębie.

Zespół cieśni nadgarstka to zespół, wynikający z ucisku troczka zginaczy ręki na przebiegający pod nim nerw pośrodkowy. Objawia się bólem ręki oraz bólem nadgarstka z promieniowaniem do przedramienia, parastezjami i drętwieniem ręki. Zdarza się często u kobiet między 40-50 rokiem życia. Przyczyny, to zazwyczaj RZS, uraz (złamanie), krwawienie, choroby metaboliczne, ciąża, a także zakażenie, przeciążenie. Objawy zespołu cieśni nadgarstka mogą nasilać się w nocy i powodować budzenie się chorego. Pojawiają się zaburzenia czucia, zaniki mięśni. Objaw Tinela (polegający na delikatnym uderzaniu w okolice troczka zginaczy ręki - w przypadku dodatniego wyniku występuje ból) i objaw Phalena (swobodne zwisanie obu rąk - w przypadku nasilenia się bólu lub pojawienia się go w przeciągu 30-60 sekund, wynik jest dodatni) jest dodatni. Ulgę pacjentowi przynosi zazwyczaj potrząsanie dłonią.

Przykurcz Dupuytrena. Występuje przykurcz palców w pozycji zgięciowej, któremu współtowarzyszy guzkowe zgrubienie powięzi dłoniowej. Jest to schorzenie dość często występujące u mężczyzn obejmujące zazwyczaj 4 i 5 palec dłoni. Charakterystyczne są włókniste guzki w obrębie powięzi dłoniowej. Jest to schorzenie o etiologii genetycznej, częstsze u osób starszych.
Rzutowane bóle ręki

Ostatnią grupą przyczyn są tak zwane rzutowane bóle ręki, gdzie przyczyna dolegliwości nie tkwi bezpośrednio w obrębie ręki bądź nadgarstka. Bóle ręki mogą pojawiać się w wyniku chorób kręgosłupa szyjnego, choroby niedokrwiennej serca, zespołu bark-ręka lub też w przyczyna może leżeć w uszkodzeniach naczyń.
Diagnostyka bólów nadgarstka

Ręka może być opuchnięta, stawy mogą być obrzęknięte, tkliwe, skóra może być zaczerwieniona. Mogą występować problemy z nawracaniem lub odwracaniem ręki. Te wszystkie objawy wskazują na patologię w obrębie ręki. Natomiast odpowiednia interpretacja każdego objawu pomaga zakwalifikować przyczynę bólu do jednej z 3 wymienionych wyżej grup przyczyn.

Jednym z testów mogących wskazać stawowe pochodzenie dolegliwości jest test wspólnego ucisku. Jest to jedna z wczesnych cech RZS. Polega na bocznym ściśnięciu stawów śródręczno-paliczkowych ręki. Ból oznacza dodatni wynik próby.

Badać się powinno poza tym każdy staw oddzielnie, sprawdzać, gdzie występują miejsca tkliwe, oglądać rękę dokładnie, poszukując wszelkich guzków i deformacji na niej. Niepokojącym objawem są też wszelkie przykurcze zgięciowe palców, nadmiernie występujące przeprosty w stawach oraz ich nadmierna ruchomość.

W większości przypadków nie są potrzebne badania dodatkowe do potwierdzenia diagnozy.
Leczenie bólów nadgarstka i ręki

Leczenie zależy od przyczyny choroby powodującej bóle nadgarstka czy ręki. W przypadku przyczyny stawowej należy leczyć chorobę podstawową, tak samo jak w przypadku bólów rzutowanych. Natomiast w przypadku schorzeń okołostawowych najczęściej zaleca się oszczędzanie ręki i jej unieruchomienie za pomocą szyn. Poza tym dobre wyniki przynosi wstrzykiwanie glikokortykosteroidów w okolice zmienione zapalnie (należy jednak pamiętać, o możliwych konsekwencjach wstrzykiwania steroidów w postaci uderzeń krwi do twarzy, możliwego zerwania ścięgien lub nawet przejściowego pogorszenia stanu chorego oraz objawów atrofii skóry).

Możliwe jest też leczenie chirurgiczne. W przypadku choroby Quervaina i palca trzaskającego wyłącznie u pacjentów z ciężkim przebiegiem choroby wskazany jest zabieg chirurgiczny. Dobre wyniki w tych chorobach daje stosowanie szyn unieruchamiających oraz wstrzykiwania steroidów. W przykurczu Dupuytrena, zabieg chirurgiczny niestety nie przynosi całkowitej poprawy, gdyż nawet po zabiegu częste są nawroty dolegliwości.

W zespole cieśni nadgarstka zaś, wskazane jest leczenie chirurgiczne polegające na przecięciu troczka zginaczy ręki i uwolnieniu nerwu pośrodkowego spod ucisku. Leczenie farmakologiczne, za pomocą niesteroidowych leków przeciwzapalnych, niestety nie przynosi większej poprawy.

Tadeusz Markowski
Źródło, literatura uzupełniająca: "Reumatologia", John H. Klippel, Paul A. Dieppe, Fred F. Ferri, redakcja naukowa wydania polskiego - Leszek Szczepański.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post