Choroby somatyczne u osób cierpiących na poważne zaburzenia psychiczne

Choroby obwodowego układu nerwowego i ośrodkowego układu nerwowego, Depresje i nerwice.
admin. med.

Choroby somatyczne u osób cierpiących na poważne zaburzenia psychiczne

Post autor: admin. med. »

I: Częstość występowania, wpływ stosowanych leków i różnice w zakresie opieki zdrowotnej - Cz. II
Pełna treść artykułu jest dostępna w publikacji: Medycyna Praktyczna Psychiatria 2011/6

Zobacz również: Choroby somatyczne u osób cierpiących na poważne zaburzenia psychiczne. cz. 1.

KOMENTARZ
dr hab. med. Maria Załuska
IV Klinika Psychiatryczna IPIN w Szpitalu Bielańskim w Warszawie

W części drugiej artykułu autorzy omawiają między innymi zagadnienie zwiększonej zapadalności na choroby infekcyjne i nowotworowe wśród osób cierpiących na poważne choroby psychicznie. Oprócz sygnalizowanych w artykule behawioralnych i psychosocjalnych czynników ryzyka zachorowania i niepomyślnego przebiegu takich chorób jak : HIV/AIDS, wirusowe zapalenie wątroby, gruźlica, zapalenia płuc, nowotwory i inne, warto zwrócić uwagę na możliwość zwiększonej podatności związanej z mechanizmami patogenetycznymi endogennych chorób psychicznych (schizofrenii i zaburzeń afektywnych).

Istnieją dane wskazujące, że w patogenezie zarówno chorób afektywnych, jak i schizofrenii istotną rolę odgrywa złożona dysregulacja metaboliczna związana z zachwianiem równowagi wzajemnych oddziaływań w układach nerwowym, neuroendokrynnym i neuroimmunologicznym w zakresie odpowiedzi stresowej.1-3 Ta dysregulacja obejmuje wzajemnie oddziaływujące na siebie dysfunkcje układów: neuroprzekaźnikowych (serotoninergicznego, noradrenergicznego i dopaminowego), neuroendokrynnych (w osi hormonalnej limbiczno-podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej) i neuroimmunologicznych (cytokin i innych mediatorów stanu zapalnego).3 Zmiany te skutkują nie tylko dyslipidemią i aktywacją prozapalną odpowiedzialną za nasilanie procesu miażdżycowego i omawiane w części I artykułu zwiększone ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, ale także poprzez zmienione mechanizmy odpowiedzi immunologicznej na antygeny egzogenne i endogenne mogą odpowiadać za zmniejszenie odporności na zakażenia i zwiększone ryzyko chorób autoimmunologicznych i nowotworowych.4 Ponadto wzmożone wydzielanie kortyzolu, zmieniona wrażliwość receptorów glukokortykoidowych,5 a także długotrwałe działanie cytokin prozapalnych mogą przyczyniać się do osłabienia procesów antyoksydacyjnych i neurogenezy z równoczesnym nasileniem lipolizy i procesów neurodegeneracyjnych w mózgu. Konsekwencją tych zjawisk może być lekooporność i rozwój chorób neurodegeneracyjnych częściej spotykanych u osób chorujących na depresję i schizofrenię. Badania dotyczące neuroendokrynnych i neuroimmunologicznych mechanizmów poważnych chorób psychicznych i współwystępujących z nimi chorób somatycznych otwierają nowe perspektywy poszukiwań skutecznych metod terapeutycznych.3

Niezależnie od tego, ważnym w praktyce i nierozwiązanym problemem, który poruszyli autorzy omawianego artykułu, jest zbyt mała dostępność podstawowych i wyspecjalizowanych świadczeń medycznych dla osób chorujących psychicznie. Wiąże się to z jednej strony z zaburzeniami funkcjonowania osób chorych psychicznie przy braku odpowiedniego dla nich wsparcia i edukacji zdrowotnej, ale z drugiej strony - z rozpowszechnieniem stygmatyzacji i dyskryminacji tych osób nie tylko w życiu społecznym i zawodowym, ale także w obrębie placówek służby zdrowia. Środkiem zaradczym może być tworzenie prozdrowotnych programów edukacyjnych, przesiewowych i interwencyjnych dla pacjentów z poważnymi chorobami psychicznymi, takich jak wymieniony przez autorów program STIRR. Wart poznania jest też europejski Projekt HELPS, w ramach którego tworzona jest sieć ekspercka na rzecz promocji zdrowia fizycznego osób cierpiących na ciężkie zaburzenia psychiczne.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post