Ciężkie zakażenie Clostridium difficile

Rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie chorób wewnętrznych, choroby wieku starszego, choroby zakaźne, układu oddechowego, diabetologia, alergie.
Asystentka

Ciężkie zakażenie Clostridium difficile

Post autor: Asystentka »

Opis przypadku skutecznego zastosowania fidaksomycyny u 79-leniej chorej nieskutecznie leczonej wankomycyną z metronidazolem.

Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego jest ostrą chorobą biegunkową spowodowaną przez toksyny A i B wytwarzane przez beztlenowe Gram-dodatnie laseczki z gatunku Clostridium difficile, których nadmierne rozmnażanie się w jelicie grubym jest zwykle wynikiem zaburzenia równowagi flory bakteryjnej u chorych po leczeniu antybiotykiem o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego. Szczególnie predysponowani są hospitalizowani chorzy w wieku podeszłym ze współistniejącymi poważnymi chorobami.

W opublikowanym ostatnio w International Journal of Infectious Diseases artykule niemieccy badacze opisują przypadek chorej w krytycznym stanie w związku z zakażeniem Clostridium difficile, u której nieskuteczne okazało się skojarzone leczenie wankomycyną i metronidazolem.

79-letnia chora, po operacji pomostowania udowo-podudziowego, została przyjęta na oddział intensywnej terapii w związku z wystąpieniem u niej szpitalnego zapalenia płuc. Chora wymagała wentylacji mechanicznej. Zapalenie płuc skutecznie leczono piperacyliną z tazobaktamem w skojarzeniu z cyprofloksacyną przez 7 dni.

Niemniej jednak po 8 dniach od przyjęcia na oddział intensywnej terapii wartości wskaźników zapalnych ponownie się zwiększyły (obserwowano zwiększenie leukocytozy, stężenia białka C-reaktywnego i prokalcytoniny), przy czym u chorej wystąpiła biegunka. W wykonanych badaniach obrazowych (badanie TK jamy brzusznej) stwierdzono nasilony stan zapalny jelita grubego (znaczne zwieszenie grubości ściany jelita), który potwierdzono sigmoidoskopią. Rozpoczęto leczenie wankomycyną (250 mg 4 razy na dobę przez zgłębnik nosowo-żołądkowy) w skojarzeniu z metronidazolem (500 mg 3 razy na dobę dożylnie). W stolcu stwierdzono obecność antygenu i toksyny Clostridium difficile. Pomimo leczenia u chorej wystąpił wstrząs septyczny wymagający podawania amin presyjnych i leczenia nerkozastępczego. Odstąpiono od leczenia chirurgicznego w związku z domniemaniem takiej woli chorej. Po 10 dniach leczenia odnotowano dalsze zwiększanie się wartości wskaźników zapalnych (leukocytozy, stężenia białka C-reaktywnego i prokalcytoniny), utrzymywanie się biegunki i pogarszanie się stanu chorej.

W tej sytuacji zdecydowano się na zmianę leczenia – zlecono fidaksomycynę (200 mg 2 razy na dobę) w postaci tabletek, które kruszono, rozpuszczano w 20 ml wody i podawano strzykawką do zgłębnika nosowo-żołądkowego. Równolegle wznowiono żywienie dojelitowe.

Po 24 godzinach obserwowano zmniejszenie się wartości wskaźników zapalnych. Biegunka utrzymywała się do 10. dnia leczenia, dlatego fidaksomycynę podawano przez 13 dni. Próbki stolca pobrane w 17., 24. i 29. dniu od rozpoczęcia leczenia fidaksomycyną nie wykazywały obecności antygenu Clostridium difficile. W ciągu kolejnych 4 tygodni hospitalizacji nie obserwowano nawrotu zakażenia.

Opisywany w pracy niemieckich lekarzy przykład zakażenia Clostridium difficile obrazuje, jak poważne konsekwencje u chorych po antybiotykoterapii może mieć to powikłanie. Jest to również przykład oporności na typowe leki (wankomycynę i metronidazol), która może w najbliższym czasie stanowić poważny problem kliniczny w związku z coraz częstszym występowaniem poważnych powikłań biegunkowych po antybiotykoterapii, szczególnie w populacji geriatrycznej.

Fidaksomycyna jest antybiotykiem makrolidowym o wąskim spektrum działania przeciwbakteryjnego, wykazującym aktywność wobec bakterii Gram-dodatnich, w tym Clostridium difficile. Antybiotyk podaje się w dawce 200 mg 2 razy na dobę doustnie przez 10 dni, niezależnie od posiłków, w tym również u osób w wieku ≥65 lat. Niemieccy lekarze uzyskali sukces terapeutyczny, podając fidaksomycynę w formie pokruszonej tabletki przez zgłębnik nosowo-żołądkowy u chorej w bardzo ciężkim stanie, niereagującej na leczenie wankomycyną w skojarzeniu z metronidazolem.

Komentując powyższe doniesienie, należy wspomnieć o kosztach leczenia fidaksomycyną, które obecnie wynoszą kilka tysięcy złotych.

Omówienie artykułu: Sven Arends, Jearome Defosse, Cori Diaz i wsp.: Successful treatment of severe Clostridium difficile infection by administration of crushed fidaxomicin via a nasogastric tube in a critically ill patient. International Journal of Infectious Diseases 2017; 55: 27–28
lek. Dariusz Kubicz
Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Krakowie
źródło: mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post