Czy choroby autoimmunologiczne zwiększają ryzyko wystąpienia zatorowości płucnej

Choroby obwodowego układu nerwowego i ośrodkowego układu nerwowego, Depresje i nerwice.
admin. med.

Czy choroby autoimmunologiczne zwiększają ryzyko wystąpienia zatorowości płucnej

Post autor: admin. med. »

Ryzyko zatorowości płucnej u pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi - badanie obserwacyjne
Omówienie artykułu: Risk of pulmonary embolism in patients with autoimmune disorders: a nationwide follow-up study from Sweden
B. Zoller i wsp.
Lancet, November 26, 2011; DOI: 10.1016/S0140-6736(11)61306-8
Opublikowano w Medycyna Praktyczna 2012/01

Opracowali: lek. Agnieszka Leszko, dr med. Małgorzata Bała, prof. Roman Jaeschke MD MSc
Konsultowała prof. dr hab. med. Krystyna Zawilska, Oddział Hematologii i Chorób Wewnętrznych Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. J. Strusia w Poznaniu

Skróty: CI - przedział ufności, PM/DM - zapalenie wielomięśniowe/skórnomięśniowe, RZS - reumatoidalne zapalenie stawów, SIR - standaryzowany współczynnik zapadalności, SLE - toczeń rumieniowaty układowy, WZJG - wrzodziejące zapalenie jelita grubego, ZTP - zator tętnicy płucnej, ŻChZZ - żylna choroba zakrzepowo-zatorowa

Metodyka: badanie kohortowe

Populacja i grupa badana: 515 137 osób hospitalizowanych z powodu jakiejkolwiek spośród 33 chorób autoimmunologicznych w latach 1964-2008 (m.in. RZS 16%, choroba Hashimoto 11%, choroba Gravesa i Basedowa 10%, polimialgia reumatyczna 7%, WZJG 7%, przewlekła choroba reumatyczna serca 6%), bez wcześniejszej hospitalizacji z powodu ŻChZZ lub współistniejącej ŻChZZ, oraz 15 607 osób hospitalizowanych z powodu ZTP


Grupa kontrolna: cała populacja Szwecji

Wyniki: względne ryzyko wystąpienia ZTP u osób z chorobami autoimmunologicznymi, w porównaniu z osobami bez tych chorób (ryzyko oszacowane jako liczba przypadków ZTP u osób z chorobami immunologicznymi w proporcji do liczby przypadków ZTP, których można by się spodziewać wśród tej liczby osób reprezentujących całą populację Szwecji, z uwzględnieniem wieku, płci, chorób towarzyszących [np. POChP, niewydolności serca, udaru mózgu, otyłości, nadciśnienia tętniczego]; niżej podane liczby to SIR z 95% CI):
- w pierwszym roku po hospitalizacji z powodu choroby autoimmunologicznej wyniosło 6,38 [6,19-6,57] i >10 dla takich chorób jak niedokrwistość autoimmunohemolityczna (11,07 [7,29-16,12]), pląsawica Sydenhama (16,67 [1,57-61,29]), gorączka reumatyczna (10,08 [7,13-13,85]), SLE (10,23 [8,31-12,45]), toczeń krążkowy (12,00 [6,17-21,03]), pierwotna małopłytkowość immunologiczna (10,79 [7,98-14,28]), toczniowe zapalenie wątroby (13,33 [5,69-26,40]), guzkowe zapalenie tętnic (13,26 [9,33-18,29]), PM/DM (16,44 [11,57-22,69]), WZJG (10,26 [9,03-11,62])
- malało w kolejnych latach odpowiednio do 1,53 (1,48-1,57) między 1. a 5. rokiem od hospitalizacji z powodu choroby autoimmunologicznej; 1,15 (1,11-1,20) między 5. a 10. rokiem i 1,05 (1,00-1,07) po upływie >=10 lat
- było nadal zwiększone do 10 lat od hospitalizacji z powodu choroby autoimmunologicznej dla: choroby Addisona (2,02 [1,15-3,29]), niedokrwistości autoimmunohemolitycznej (3,16 [1,87-5]), choroby Hashimoto (1,2 [1,08-1,34]), polimialgii reumatycznej (1,33 [1,2-1,48]), PM/DM (2,89 [1,68-4,64]), łuszczycy (1,22 [1,04-1,42]), gorączki reumatycznej (2,15 [1,62-2,8]), RZS (1,18 [1,06-1,31]), SLE (1,56 [1,14-2,09]), twardziny układowej (1,35 [1,06-1,7]), WZJG (1,43 [1,2-1,68])
- było nadal zwiększone po upływie >=10 lat od hospitalizacji z powodu choroby autoimmunologicznej dla polimialgii reumatycznej (1,17 [1,05-1,29]), RZS (1,12 [1,01-1,23]) i WZJG (1,29 [1,12-1,48]).
Stwierdzono podobne ryzyko ZTP u pacjentów hospitalizowanych z powodu choroby autoimmunologicznej krócej niż 7 dni (1,56 [1,5-1,59]) i >7 dni (1,61 [1,58-1,65]).

Wnioski: Choroby autoimmunologiczne wiązały się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia ZTP, szczególnie w 1. roku po hospitalizacji z powodu choroby autoimmunologicznej. Zwiększenie ryzyka utrzymuje się dla niektórych chorób nawet ponad 10 lat od hospitalizacji z powodu choroby autoimmunologicznej.

Komentarz (prof. dr hab. med. Krystyna Zawilska): Zgodnie z aktualnymi zaleceniami spośród chorób autoimmunologicznych wskazaniem do stosowania profilaktyki przeciwzakrzepowej u pacjentów hospitalizowanych jest wyłącznie choroba Leśniowskiego i Crohna oraz WZJG. Z powyższego badania wynika natomiast, że największe ryzyko wystąpienia ZTP występuje u chorych na pląsawicę Sydenhama, PM/DM, toczniowe zapalenie wątroby, guzkowe zapalenie tętnic, toczeń krążkowy, niedokrwistość autoimmunohemolityczną i pierwotną małopłytkowość immunologiczną (ITP). W ostatnich latach pojawiły się doniesienia o zwiększonym zagrożeniu zakrzepowym w RZS (Thromb. Haemost., 2009; 101: 134-138; Arthritis. Rheum., 2012; 64: 53-61), chorobie Gravesa i Basedova (J. Thromb. Haemost., 2010; 8: 2176-2181) i w ITP (Haematologia, 2010; 95: 1167-1175). W powyższej pracy zastrzeżenie może budzić nieuwzględnienie innych czynników ryzyka, które mogły współistnieć u analizowanych pacjentów z chorobą autoimmunologiczną, takich jak otyłość, żylaki kończyn dolnych, trombofilia, stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych lub hormonalnej terapii zastępczej. Nie wiemy też, ilu spośród analizowanych chorych otrzymywało profilaktykę przeciwzakrzepową podczas pobytu w szpitalu.

Mechanizm zwiększonego ryzyka zachorowania na ŻChZZ w chorobach autoimmunologicznych nie został dotąd wyjaśniony. Podkreśla się znaczenie zapalenia, które jest integralnie związane z procesem krzepnięcia i powoduje jego aktywację. Cofaniem się zmian zapalnych w wyniku leczenia można tłumaczyć zmniejszenie zachorowalności na ZTP u analizowanych chorych w następnych latach po hospitalizacji, chociaż zwiększone ryzyko zakrzepowe utrzymywało się w niektórych chorobach autoimmunologicznych ponad 10 lat. U części pacjentów mogły występować przeciwciała antyfosfolipidowe, będące uznanym czynnikiem ryzyka zakrzepicy, które wykrywa się na przykład u 30-40% chorych na ITP i u 17-86% chorych na SLE. Nie można także wykluczyć prozakrzepowego działania mikrocząstek pochodzących z komórek śródbłonka, megakariocytów, płytek krwi, erytrocytów i leukocytów, gdyż liczne badania wykazały ich zwiększone stężenie w chorobach autoimmunologicznych. Nasuwa się pytanie, czy należy stosować profilaktykę przeciwzakrzepową u wszystkich pacjentów hospitalizowanych z powodu choroby autoimmunologicznej. Aby na to pytanie odpowiedzieć, potrzeba jednak dalszych badań i ewentualnej oceny skuteczności oraz bezpieczeństwa różnych metod profilaktyki ŻChZZ u tych pacjentów.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post