Czy jaskra zawsze oznacza ślepotę?

Choroby, schorzenia i leczenie oczu.
admin. med.

Czy jaskra zawsze oznacza ślepotę?

Post autor: admin. med. »

Jaskra uznana przez Światową Organizację Zdrowia za chorobę społeczną obecnego wieku, prowadzi do nieodwracalnej ślepoty tylko wtedy gdy nie jest leczona. Im wcześniej rozpoznamy jaskrę i rozpoczniemy leczenie – tym szansa na zatrzymanie tej choroby jest większa.
Na początku XX w. schorzenie to dotyczyło ok. 2% całej ludzkiej populacji, głównie ludzi po 40 r. życia. Obecnie jaskra rozwija się znacznie wcześniej, u ludzi 30-35 letnich, zwłaszcza w krajach rozwiniętych, gdzie dotyka już ok. 3,5% populacji ludzi młodych, a w populacji 60-70-latków, aż 8-10%.
Rodzaje jaskry
Istnieje kilka postaci jaskry pierwotnej: jaskra z otwartym kątem, jaskra z zamkniętym katem , jaskra wrodzona, jaskra młodzieńcza oraz różne formy jaskry wtórnej.
Przyczyny jaskry pierwotnej nie są do końca znane. Jaskra pierwotna z otwartym kątem przebiega praktycznie bezobjawowo, ujawniając się po kilku latach trwania, ubytkami w polu widzenia, w wyniku zaniku włókien nerwowych siatkówki. Ubytki początkowo małe i trudne do zaobserwowania z czasem powiększają się i obejmują całe pole widzenia, co praktycznie oznacza ślepotę. Tej postaci jaskry nie towarzyszą bóle oczu ani głowy. Ciśnienie w oku jest prawidłowe, a nawet niskie, ostrość widzenia początkowo dobra. Tę postać choroby – obserwujemy u 70% - 80% ludzi rasy kaukaskiej ( Europa, Ameryka)
Wczesne objawy zaniku włókien nerwowych w oku może jedynie zauważyć okulista badający dno oka. Potwierdzeniem tych podejrzeń jest wykrycie zmian badaniach diagnostycznych takich jak: pole widzenia, grubość włókien nerwowych /GDX, OCT/ czy tomografia tarczy nerwu wzrokowego /HRT/. Jaskra nie leczona po 15-20 latach prowadzi do nieodwracalnej ślepoty.
Jeżeli leczenie jaskry rozpocznie się w początkowej fazie choroby, w której nie ma dużych ubytków w polu widzenia ani dużych zmian we włóknach nerwowych siatkówki, proces chorobowy można zatrzymać. Chorzy pozostają wtedy stale pod opieką lekarza okulisty, który ocenia, jaki rodzaj terapii jest właściwy dla danej postaci jaskry.
Inną postać jaskry pierwotnej stanowi jaskra z zamykającym się kątem przesączania, powstała na bazie specyficznej budowy oka. Obejmuje ona 15-20% wszystkich chorych na jaskrę – i charakteryzuje się bólami oczu i głowy, widzeniem „kół tęczowych” okresowym zamgleniem widzenia i wysokim ciśnieniem w oczach . Ci chorzy zwykle wcześnie szukają pomocy u lekarzy okulistów.
Jaskra z zamykającym się kątem niejednokrotnie prowadzi do tzw. ostrego ataku jaskry czyli zamknięcia kąta przesączania połączonego z bardzo wysokim ciśnieniem w oku, bardzo silnym bólem oka i głowy, często z wymiotami. Stan ten wymaga natychmiastowej pomocy okulistycznej.
Czynniki ryzyka zachorowania na jaskrę
Istnieją tzw. czynniki ryzyka ogólne i miejscowe, które usposabiają do szybkiego rozwoju różnych postaci jaskry i które wskazują, że taki rozwój może się dokonywać.
Czynniki ogólne to przede wszystkim dziedziczenie choroby, różne schorzenie naczyń, a przede wszystkim miażdżyca, niskie ciśnienie ogólne oraz stres. Miejscowe to specyficzna budowa którą można oceniać nowoczesnymi badaniami, takimi jak gonioskopia nieinwazyjna (SL-OCT) czy ultrabiomikroskopia ( UBM).
W zależności od ilości tych czynników ryzyka, chory jest bardziej lub mniej narażony na rozwój schorzenia. Opracowany przez Polskie Towarzystwo Profilaktyki Jaskry test – ułatwia wykrycie skłonności do rozwoju tej choroby.
Jaskra dzieci i młodzieży
Jaskra dotyka ludzi w różnym wieku. Istnieje jaskra wrodzona u dzieci do 3 r.ż., a także jaskra dziecięca i młodzieńcza. Te dwie ostatnie postaci jaskry nie dają tak charakterystycznych objawów, często więc nie są rozpoznawane na tyle wcześnie, aby skutecznie rozpocząć leczenie. Jaskrę wrodzoną rozpoznaje zwykle lekarz zaraz po urodzeniu dziecka. Najczęściej takie oczy należy szybko operować. Jaskra dziecięca i jaskra młodzieńcza (do 18 roku życia) stanowią duży problem diagnostyczny, głównie spowodowany brakiem nawyku stałego badania dna oka u dzieci urodzonych w rodzinach obciążonych jaskrą. Rola rodziców jest tu bardzo ważna. Każde dziecko, w którego rodzinie wystąpiła jaskra, która jest chorobą dziedziczną, powinno podlegać stałej kontroli okulistycznej: ocenie dna oka, badaniu ciśnienia metodą nieinwazyjną, ocenie kąta przesączania metodą nieinwazyjną (SL-OCT). U dzieci starszych można wykonać badanie GDX i pola widzenia. Obecnie wprowadzona metoda selektywnej trabekuloplastyki laserowej (SLT), którą można wielokrotnie powtarzać zastępuje leczenie farmakologiczne i ewentualnie chirurgiczne, jakie dotychczas stosowano w jaskrze ludzi młodych. Przypadków jaskry dziecięcej i młodzieńczej jest coraz więcej. Być może wiąże się to z gwałtownym rozwojem krótkowzroczności, który obserwujemy w ostatnich 20 latach. Krótkowzroczność wśród ludzi młodych wzrosła w krajach o wysokim rozwoju ekonomicznym. Krótkowzroczność jest czynnikiem ryzyka rozwoju jaskry, a w każdym razie oczy takie są bardziej narażone na szybki postęp neuropatii jaskrowej.

Instytut Jaskry i Chorób Oka
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post