Czy Seks oralny jest bezpieczny?

Choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia i potrzeby seksualne.
admin. med.

Czy Seks oralny jest bezpieczny?

Post autor: admin. med. »

Seks oralny – pozornie bezpieczny
Bartosz Szetela, Jacek Gąsiorowski, Łukasz Łapiński
Przedruk z biuletynu Krajowego Centrum ds. AIDS: Kontra nr 4(66)/ 2015

W ciągu ostatnich 20–30 lat kontakty oralne zyskały na popularności na świecie i w Polsce. Niektórzy badacze uważają wręcz, że jest to najczęstszy rodzaj kontaktów seksualnych. Dla wielu jest to również jeden z pierwszych rodzajów współżycia seksualnego. Mimo to, dużo osób nie uznaje kontaktów oralnych za kontakty seksualne!

Dysponujemy ponadto danymi, które sugerują, że wzrastająca częstość kontaktów oralnych prowadzi do wzrostu liczby zakażeń HPV (ludzki wirus brodawczaka), a w efekcie do wzrostu liczby nowotworów jamy ustnej i gardła. Choć wykazano skuteczność szczepień przeciw HPV w zapobieganiu rakowi szyjki macicy u kobiet, brak jest jednoznacznych danych w zakresie stopnia zabezpieczenia przed wystąpieniem nowotworów nosogardzieli. Poważniejszym z epidemiologicznego punktu widzenia i bardziej naglącym problemem jest obecnie wzrastająca w większości krajów uprzemysłowionych, w tym w Polsce, liczba nowych zakażeń HIV. Większość z nich dotyczy MSM (mężczyzn mających kontakty seksualne z mężczyznami), przekraczając w USA i Europie Zachodniej próg 60%. Dla Polski dane są niepełne, jednak wyniki z punktów konsultacyjno-diagnostycznych wskazują, że ponad 50–60% nowych zakażeń HIV rozpoznawanych jest wśród MSM. Są to najczęściej tzw. świeże zakażenia, potwierdzając tym samym zwiększoną zapadalność w tej grupie. W odróżnieniu od MSM, wśród osób mających kontakty heteroseksualne zakażenia HIV wciąż rozpoznawane są późno, niejednokrotnie już w stadium AIDS.

Dane z Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób z USA (Centres for Disease Control and Prevention - CDC) wskazują, że podczas niezabezpieczonych prezerwatywą kontaktów oralnych z osobą zakażoną HIV ryzyko transmisji HIV jest bliskie zeru i wynosi między 0,0068% a 0,04%. Może zatem powstać wrażenie, że kontakty tego rodzaju nie są de facto obarczone ryzykiem zakażenia HIV. Między innymi z tego powodu powszechnym zjawiskiem w Polsce jest nieużywanie prezerwatyw podczas kontaktów oralnych. Dane z punktów konsultacyjno-diagnostycznych (PKD) w Polsce wskazują, że mniej niż 10% osób używa prezerwatyw w tego rodzaju sytuacjach. Jednocześnie coraz częściej w praktyce klinicznej spotykamy się z sytuacjami sugerującymi zakażenia HIV wśród MSM wyłącznie w związku z kontaktami oralnymi. Dlatego postanowiliśmy szczegółowo przeanalizować ryzyko związane z kontaktami oralnymi, a także ocenić czynniki mające istotny wpływ na jego zwiększenie.
Ryzyko transmisji

Na wstępie należy podkreślić, że podawane przez CDC wartości ryzyka są ryzykiem populacyjnym określonym szacunkowo na podstawie retrospektywnych analiz wywiadów przeprowadzonych wśród osób podejmujących konkretne zachowania seksualne i u których doszło do zakażenia. W większości obserwacje te obejmowały tzw. pary plus/minus, czyli pary, w których jedna osoba jest zakażona HIV, a druga nie jest zakażona. Pary takie były obserwowane przez określony czas i oceniano, uwzględniając częstość stosowania prezerwatyw, ryzyko transmisji podczas danego rodzaju współżycia. Tak uzyskane wyniki są obarczone dużym marginesem błędu z uwagi na wielość czynników, które mogą rzutować na prawdopodobieństwo zakażenia. Należy zatem pamiętać, że określonego procentowego ryzyka transmisji HIV dla populacji nie wolno przenosić na indywidualne ryzyko podczas pojedynczego kontaktu oralnego. Pamiętać należy również o dodatkowych czynnikach wpływających na to ryzyko.
Czynniki modyfikujące ryzyko transmisji

1. Ryzyko zakażenia HIV podczas kontaktu oralnego z osobą zakażoną HIV dotyczy wyłącznie osoby mającej kontakt ze śluzem pochwowym, nasieniem lub preejakulatem. Osoba pieszczona oralnie nie jest narażona na zakażenie HIV, chyba że w ślinie partnera pojawi się widoczna „gołym” okiem krew. Przytaczane wyżej wartości ryzyka stanowią średnią populacyjną określoną w opisanych wcześniej badaniach i przy założeniu braku uszkodzeń błon śluzowych jamy ustnej. Wyższa wiremia u nieleczonego partnera zakażonego HIV i wytrysk w ustach istotnie zwiększają ryzyko zakażenia. Należy dążyć zatem do jak najszybszego rozpoczęcia leczenia partnera zakażonego HIV i unikać kontaktu z nasieniem. Jeśli jednak dojdzie do wytrysku w jamie ustnej, należy ją jak najszybciej przepłukać wodą.

2. Obecność uszkodzeń błon śluzowych w obrębie jamy ustnej (m.in. przygryzienia policzków, zranienia dziąseł, języka lub warg) może nawet 10-krotnie zwiększać ryzyko zakażenia. Stąd w ramach redukcji szkód zaleca się, aby nie szczotkować i nie nitkować zębów na 3 godziny przed planowanym kontaktem oralnym, a także wystrzegać się spożywania pokarmów, które mogą uszkodzić błony śluzowe.

3. Innym czynnikiem zwiększającym nawet 8-krotnie ryzyko transmisji HIV są zakażenia przenoszone drogą płciową, takie jak kiła lub opryszczka (przebiegają z powstaniem owrzodzeń), rzeżączka i chlamydioza (zwykle nie dochodzi do powstania owrzodzeń, jednak w obrębie błon śluzowych dochodzi do rozwoju stanu zapalnego), a także kłykciny płciowe wywołane przez HPV (podczas kontaktu oralnego może dochodzić do ich naderwania i krwawienia). Z danych zebranych w PKD przy ulicy Wszystkich Świętych 2 we Wrocławiu wynika, że prewalencja kiły waha się od 5 do 8%, głównie wśród MSM! Nieco mniejsze wartości liczbowe obserwowane są dla rzeżączki i chlamydiozy, w tych przypadkach notujemy jednak okresowe masowe zachorowania wśród MSM (zarówno niezakażonych, jak i zakażonych HIV). Wiele z tych osób odmawia wykonania badań i zgłoszenia się do lekarza z powodu przymusu zgłoszenia zakażenia z pełnymi danymi osobowymi. Przymus taki nie występuje m.in. we Francji czy Wielkiej Brytanii, gdzie mimo to wiedza na temat zakażeń przenoszonych drogą płciową jest dużo większa niż w Polsce. W Polsce jedynie zakażenie HIV może być zgłoszone z zachowaniem anonimowości i mimo to nasza wiedza na jego temat jest wielokrotnie szersza niż w przypadku pozostałych zakażeń przenoszonych drogą płciową. W efekcie powyższego, a także utrudnionego dostępu do profesjonalnej opieki specjalistycznej, obserwujemy znaczący wzrost zapadalności na zakażenia przenoszone drogą płciową.

4. Do uszkodzeń błon śluzowych jamy ustnej może dochodzić również w związku z obecnością kolczyków na narządach płciowych. Coraz powszechniejsze staje się również używanie narkotyków klubowych, takich jak amfetamina, metamfetamina, mefedron czy ekstazy, pod których wpływem kontakty seksualne, w tym oralne, mogą trwać dużo dłużej i być bardzo urazowe.
Wnioski

Z przytoczonych powodów należy podczas kontaktów oralnych zachować szczególną ostrożność, a także poszerzyć przekaz edukacyjny o wymienione wyżej dodatkowe czynniki, które mogą istotnie zwiększać ryzyko zakażenia HIV. Ich negatywny wpływ nie ogranicza się wyłącznie do kontaktów oralnych, ale obejmuje również kontakty waginalne i analne, jeśli nie jest używana prezerwatywa.

W związku ze wzrastającą zapadalnością na inne niż HIV zakażenia przenoszone drogą płciową zalecamy również, aby poszerzyć ofertę diagnostyczną w PKD i w gabinetach lekarskich o te zakażenia, a przynajmniej zachęcać klientów i pacjentów do wykonania dodatkowych badań w poradniach specjalistycznych. Zalecenie to jest zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia i ECDC (Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób).
źródło:mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post