ForumMedyczne.edu.pl

Wyniki dużej analizy potwierdziły obserwacje z wcześniejszych badań, wskazujące, że chorzy na zaawansowanego raka jelita grubego (colorectal cancer, CRC) z obecnością mutacji w genie BRAF wykazują znacznie gorsze rokowanie niż chorzy bez mutacji, a szczególnie podkreśla się skrócenie przeżycia po progresji choroby u chorych z mutacją. Jak podkreślają badacze, mechanizm tej zależności nie jest do końca poznany, podobnie jak efekty biologiczne mutacji w genie BRAF.
Do analizy włączono 2530 chorych, uczestniczących w 3 badań klinicznych z randomizacją. W tej grupie u 231 chorych (9,1%) wykazano obecność mutacji w genie BRAF, co jest zgodne z wcześniejszymi obserwacjami. Dokonano porównania przeżycia wolnego od progresji choroby, odsetka odpowiedzi oraz innych wyników pomiędzy tą grupa, a chorymi bez mutacji. Wyniki opublikowani na stronie internetowej Annals of Oncology.

W dwóch z trzech badań analizowano leczenie pierwszej linii (COIN and FOCUS). W obu połączonych badaniach mediana przeżycia całkowitego wyniosła 10,8 miesiąca w grupie chorych z mutacjami w genie BRAF i 16,4 miesiąca u chorych bez mutacji, ze współczynnikiem ryzyka (hazard ratio, HR) wynoszącym 1,49 (95% CI, 1,23–1,80; p <0,001). W trzecim badaniu (PICCOLO), analizującym leczenie irynotekanem w drugiej linii wykazano skrócenie przeżycia całkowitego u chorych na raka jelita grubego z obecnością mutacji w genie BRAF, jednak bez istotności statystycznej, wynoszące odpowiednio 6,7 miesiąca i 10,2 miesiąca (HR 1,21; 95% CI, 0,84–1,76; p=0,31).

Zaobserwowano, że wpływ mutacji w genie BRAF na przeżycie wolne od progresji choroby oraz na odsetek kontroli choroby nie jest taki sam. W badaniach analizujących leczenie pierwszej linii odsetek kontroli choroby wyniósł 59,2% u chorych z obecnością mutacji oraz 72% u chorych bez mutacji, z wartością ilorazu szans (odds ratio, OR) wynoszącą 0,76 (95% CI, 0,49–1,20; p=0,24). Mediana przeżycia wolnego od progresji choroby wyniosła odpowiednio 5,7 miesiąca i 6,3 miesiąca, HR 1,14 (95% CI, 0,91–1,42; p= 0,26).
Okazało sie, że stan mutacji jest bardzo istotny po wystąpieniu progresji choroby. W badaniach z leczeniem pierwszej linii przeżycie po progresji wyniosło 3,2 miesiąca u chorych z obecnością mutacji w genie BRAF i 8,1 miesiąca u chorych bez mutacji, HR 1,65 (95% CI, 1,03–2,67; p=0,038). Uzyskane wyniki były niezależne od rodzaju leczenia pierwszej linii.

Warto odnotować, że w jednym z badań prawdopodobieństwo otrzymania leczenia drugiej linii po progresji choroby było mniejsze u chorych z obecnością mutacji w genie BRAF (33% vs 51%; p=0,0002). Z kolei w innym badaniu 30,7% chorych bez mutacji otrzymało leczenie ratunkowe (salvage therapy) w porównaniu z 10,3% chorych z mutacjami w genie BRAF (p=0,020).

W opinii autorów analizy, główne różnice pomiędzy chorymi z obecnością mutacji w genie BRAF i chorymi bez mutacji dotyczą okresu po wystąpieniu progresji choroby lub po wyczerpaniu się korzyści z leczenia pierwszej linii. Ma to prawdopodobnie związek z szybką progresją w czasie leczenia pierwszej linii oraz szybkim pogorszeniem stanu ogólnego chorych, co uniemożliwia ich kalifikację od kolejnych linii leczenia, a także z szybkim wystąpieniem progresji choroby po stosunkowo dobrej odpowiedzi terapeutycznej na leczenie pierwszej linii. Oczywiście wymaga to dalszych badań.