Jaki jest wpływ zanieczyszczoneg powietrza a nowotwory płuca

Choroby nowotworowe, ich rozpoznawanie oraz leczenie.
admin. med.

Jaki jest wpływ zanieczyszczoneg powietrza a nowotwory płuca

Post autor: admin. med. »

Zanieczyszczenia powietrza a nowotwory płuca
Jakub Jędrak*, Polski Alarm Smogowy, Instytut Chemii Fizycznej PAN
Weronika Piestrzyńska, Health & Environment Alliance (HEAL)
dr hab. n. med. Ewa Konduracka, kardiolog, specjalista chorób wewnętrznych, Klinika Choroby i Niewydolności Serca z Pododdziałem Intensywnej Terapii Kardiologicznej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II
*adres do korespondencji: jakub.s.jedrak@gmail.com
specjalnie dla mp.pl/pulmonologia
Wstęp

Rak płuca (inaczej rak oskrzela) spośród wszystkich chorób nowotworowych stanowi najczęstszą przyczynę zgonów na świecie, pierwszą w przypadku mężczyzn, a drugą (po raku piersi) wśród kobiet. Rak płuca jest nadal nowotworem o złym rokowaniu – np. w USA jedynie ok. 17% mężczyzn cierpiących na tego rodzaju nowotwór, żyje dłużej niż 5 lat (dane za 2004 r., [Ridge i wsp., 2013]). W Polsce jest pod tym względem jeszcze gorzej: 5-letnie przeżycie dotyczy jedynie 12% mężczyzn i 17% kobiet (dane za lata 2003–2005, patrz [KRN]).

Również w Polsce rak płuca to najczęściej występujący nowotwór złośliwy. Każdego roku odnotowuje się około 19 tys. nowych zachorowań (ok. 15 tys. zachorowań u mężczyzn i ok. 5 tys. u kobiet; MP Onkologia). Dane z Krajowego rejestru nowotworów wskazują, że w Polsce częstość zachorowań na nowotwory płuca była wyższa niż średnia dla krajów Unii Europejskiej (dane z 2009 r.) u obu płci (KRN). Podobnie jak na całym świecie, także w Polsce, rak płuca jest główną przyczyną zgonu z powodu chorób nowotworowych – aż 1/3 wszystkich zgonów nowotworowych u mężczyzn. W przypadku kobiet, liczba zgonów z powodu raka płuca jest obecnie porównywalna z liczbą zgonów z powodu raka piersi [MP Onkologia].

Mimo że głównym czynnikiem ryzyka pozostaje wciąż czynne palenie tytoniu, to jednak część przypadków raka płuca diagnozuje się u osób niepalących. Przypadki te przypisywane są zawodowej ekspozycji na różne substancje kancerogenne, a także kombinacji czynników genetycznych i środowiskowych, takich jak bierne narażenie na dym tytoniowy, azbest, radon, oraz zanieczyszczeniu powietrza. Temu ostatniemu czynnikowi poświęcony jest niniejszy artykuł.
Wpływ ekspozycji na zanieczyszczenia powietrza na zapadalność i umieralność związaną z rakiem płuca

W 2013 r. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) sklasyfikowała zanieczyszczenie powietrza zewnętrznego, w szczególności pył zawieszony – jako substancję o udowodnionym działaniu rakotwórczym (grupa I) [IARC 2013 b]. Poza rakiem płuca, wpływowi zanieczyszczeń powietrza przypisuje się zwiększone ryzyko występowania raka pęcherza. Wcześniej za kancerogenne zostały również uznane spaliny emitowane przez silniki Diesla [IARC 2012].

Choć ryzyko zachorowania na raka płuca, związane z długotrwałym narażeniem na zanieczyszczenia powietrza, jest zazwyczaj mniejsze niż ryzyko związane z wieloletnim paleniem tytoniu, niemniej jednak dotyczy obecnie praktycznie całej populacji. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), wpływowi zanieczyszczenia powietrza można było przypisać na całym świecie ok. 223 tys. zgonów z powodu raka płuca w 2010 r. (co stanowiło ok. 15% wszystkich zgonów z powodu raka płuca [Kessler 2014]), z czego ponad połowa miała miejsce w Chinach i innych krajach Azji Wschodniej [IARC 2013 a; IARC 2013 b]. Związek między narażeniem na zanieczyszczenia powietrza (zazwyczaj zanieczyszczenia pyłowe lub spaliny samochodowe, dla których wskaźnikiem są tlenki azotu) a zapadalnością lub też umieralnością na raka płuca był przedmiotem badań już od dłuższego czasu (patrz np. [Pope i wsp., 2002; Nafstad i wsp., 2003; Laden i wsp., 2006; Vineis i wsp., 2006; Raaschou-Nielsenal. i wsp., 2013; Heinrich i wsp., 2013; Hamra i wsp., 2014; Hamra i wsp., 2015] oraz prace tam cytowane). Badania takie prowadzono także w Polsce [Jędrychowski i wsp., 1989; Kapka i wsp., 2009].
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post