ForumMedyczne.edu.pl

Prof. Janusz Heitzman: Kilkadziesiąt lat zaniedbań w psychiatrii i nadzieja na lepsze jutro
Opieka psychiatryczna w Polsce jest przede wszystkim niedofinansowana, można też powiedzieć, że jest niedoceniana przez osoby zarządzające służbą zdrowia. Oddziały psychiatryczne przy szpitalach ogólnych generują deficyt sięgający nawet 30 proc. - mówi prof. Janusz Heitzman, dyrektor Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
Niedawno odbył się w Warszawie I Kongres Zdrowia Psychicznego. Zakończył się „Marszem o Godność”, którego uczestnicy domagali się zmian w opiece psychiatrycznej. Gdzie leżą największe problemy?

W Polsce mamy do czynienia z kilkudziesięcioletnimi zaniedbaniami, jeśli chodzi o dostęp do powszechnej, opartej na europejskich standardach opieki psychiatrycznej. Brak tych standardów powoduje, że nikt nie jest zadowolony z obecnej sytuacji – przede wszystkim pacjenci i ich rodziny, ale także lekarze i w dużym stopniu inni pracownicy, jak np. pielęgniarki, terapeuci czy sanitariusze, czyli personel, który poświęca chorym ogromne ilości czasu.

Co najbardziej przeszkadza temu personelowi?

Brak komfortu pracy, który związany jest z niskimi wynagrodzeniami, a także ze zbyt małą liczbą zatrudnionych osób. Natężenie negatywnych emocji, lęków, frustracji i wyczerpania jest tej grupie zawodowej bardzo wysokie. Osoby te są niejako pozostawione samym sobie z tymi problemami.

Jakie są wobec tego warunki pomocy pacjentom?

Obecny system nie warunkuje ochrony podstawowej podmiotowości i godności człowieka chorego psychicznie. Jest to temat często wstydliwie pomijany, tymczasem łatwo tę godność naruszyć, na przykład kiedy pacjent zachowuje się odmiennie od większości społeczeństwa, chociażby gdy wyraża swoje lęki. Problemem jest także pozbawianie pacjentów wolności, ponieważ ma to często miejsce w warunkach zupełnie niezgodnych z europejskimi standardami.