Krztusiec, drogi zakażenia

Rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie chorób wewnętrznych, choroby wieku starszego, choroby zakaźne, układu oddechowego, diabetologia, alergie.
admin. med.

Krztusiec, drogi zakażenia

Post autor: admin. med. »

Pałeczka krztuśca (Bordetella Pertussis) jest tlenową,
Gram-ujemną bakterią wytwarzającą adhezyny i toksyny.

Do adhezyn, odpowiedzialnych za przyleganie bakterii do nabłonka dróg oddechowych, należą: hemaglutynina włókienkowa, pertaktyna, aglutynogeny i fimbrie.

Wśród toksyn wymienia się: toksynę krztuścową, toksynę tchawiczą, endotoksynę i inne.
Wprowadzenie powszechnych szczepień przeciwko krztuścowi
w Polsce miało miejsce w latach 1960-1961. W tamtym okresie notowano prawie 100 000 zachorowań rocznie, co dawało zapadalność na poziomie 300/100 000. Konsekwentnie realizowany program szczepień przeciwko krztuścowi przyczynił się do znacznej poprawy sytuacji epidemiologicznej i tak np. w 1989 roku zapadalność kształtowała się na poziomie 0,28/100 000. Jednakże w połowie lat 90. minionego wieku zaczęły pojawiać się w Polsce pewne zmiany w epidemiologii krztuśca. Polegały one nie tylko na wzroście ogólnej zapadalności, ale także na wzroście odsetka zachorowań w grupie powyżej 4 lat, szczególnie wśród nastolatków i dorosłych [2]. Podobne trendy obserwowano także w innych krajach rozwiniętych. Przyczyn takiej sytuacji należy upatrywać w zmniejszającej się odporności w miarę upływu czasu od ostatniej podanej dawki, a także w zmianie antygenowości krążących szczepów Bordetella pertussis [3,4].

Dostępne dane epidemiologiczne (meldunki PZH) dotyczą przypadków zgłoszonych, potwierdzonych zachorowań. Zwiększona ilość zakażeń pałeczką krztuśca w starszych grupach wiekowych, w których przebieg nie jest charakterystyczny, przez co często nie prowadzi się diagnostyki, powoduje, iż dane te są zaniżone. Informacje pochodzące z prowadzonego w latach 2009-2011 prospektywnego badania kohortowego wykazały, iż najwięcej zachorowań na krztusiec występuje obecnie w Polsce w grupach wiekowych 5-25 lat oraz 55-69 lat [5].

W roku 2012 zaobserwowano w Polsce znaczący wzrost zapadalności na krztusiec w porównaniu z latami wcześniejszymi.
Do Państwowego Zakładu Higieny (PZH) zgłoszono blisko trzykrotnie więcej przypadków niż w roku 2011 tj. 4 683 przypadki
w 2012, co daje zapadalność 12,16/100 000 , natomiast w 2011r-1669 przypadków; zapadalność 4,33/100 000. Dla porównania 2010r-1272 przypadki,2009r- 2390.

W roku bieżącym, do końca lutego, ilość zgłoszonych przypadków jest porównywalna z rokiem ubiegłym, co pozwala przewidywać, iż zwiększona zachorowalność odnotowana w 2012 roku utrzymuje się [6].

Informacje o zwiększonej ilości zakażeń Bordetella pertussis wśród starszych dzieci oraz młodzieży potwierdzają raporty
z 26 krajów europejskich (2010 r), gdzie najwięcej zachorowań zarejestrowano w grupie 5-14 lat [7].

Wzrost zapadalności na krztusiec notuje się również w Stanach Zjednoczonych. Wg danych CDC-w 2010 roku potwierdzono ponad 27 500 przypadków krztuśca, a zdecydowana większość zachorowań nie została zdiagnozowana i zgłoszona. Była to największa liczba zgłoszonych przypadków krztuśca od roku 1959. W 2012 r zgłoszono w USA ponad 41 tys przypadków,
w tym 18 zgonów, z których większość dotyczyła niemowląt do 3 miesiąca życia[1]. Wykazano, iż źródłem zakażenia niemowląt są najczęściej osoby dorosłe, przede wszystkim rodzice, a w drugiej kolejności rodzeństwo[8].
Do zakażenia pałeczką krztuśca dochodzi drogą kropelkową na drodze bezpośredniego kontaktu z osobą chorą.

Okres wylęgania wynosi 3-14 dni.

Okres zakażalności- od początku objawów nieżytowych do
ok. 2 tygodnie od rozpoczęcia fazy nasilonego kaszlu.

Autorzy:
Dr n. med. Ilona Małecka
Dr n. med. Joanna Stryczyńska-Kazubska
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post