Leczenie kaszlu suchego

Choroby dziecięce, opieka nad dzieckiem oraz rozwój.
Asystentka

Leczenie kaszlu suchego

Post autor: Asystentka »

Wskazania do stosowania leków przeciwkaszlowych są bardzo ograniczone i dotyczą wyłącznie suchego, uporczywego kaszlu. Przy znacznym nasileniu suchego, nieproduktywnego kaszlu w przebiegu infekcji dróg oddechowych skuteczność znanych substancji o potencjalnym działaniu przeciwkaszlowym jest umiarkowana.
Interwencje niefarmakologiczne
W łagodzeniu kaszlu, oprócz unikania czynników drażniących, pomocne są inhalacje solą fizjologiczną (mogą łagodzić podrażnienie krtani). Zmniejszenie nasilenia kaszlu można uzyskać także, stosując olejki eteryczne. Wtarcie wazeliny z dodatkiem olejków eterycznych w skórę klatki piersiowej na 30 min przed snem zmniejszało (w porównaniu z zastosowaniem samej wazeliny lub brakiem interwencji) nasilenie nocnego kaszlu w przebiegu ostrej infekcji układu oddechowego [14].
W niektórych badaniach leki przeciwkaszlowe nie miały przewagi nad placebo w postaci słodkiego syropu w zmniejszaniu nasilenia, częstości nocnego kaszlu i poprawie jakości snu u dzieci. Słodkie syropy niezawierające substancji farmakologicznie czynnych są bezpieczne, łagodzą podrażnienie śluzówki gardła i zmniejszają nasilenie kaszlu, zwłaszcza nocnego.
Miód podawany wieczorem wpływał na zmniejszenie nocnego kaszlu w przebiegu ostrej infekcji i lepszą jakość snu w stopniu większym niż placebo, brak interwencji lub difenhydramina. Efekt przeciwkaszlowy był porównywalny do dekstrometorfanu [15]. Miodu nie należy jednak podawać niemowlętom z uwagi na ryzyko botulizmu. Należy również unikać przedłużonego stosowania miodu ze względu na zagrożenie zdrowia jamy ustnej i uzębienia.
Leczenie farmakologiczne
Leki przeciwkaszlowe dzielimy na substancje o działaniu obwodowym oraz ośrodkowym [16–18].
1) Leki o działaniu obwodowym
Obwodowo działające leki przeciwkaszlowe dostępne na rynku polskim to pochodne dropropizyny.
• Lewodropropizyna – wykazuje aktywność przeciwkaszlową w mechanizmie hamowania czynności i wydzielania neuropeptydów z włókien C, będących składową łuku odruchowego kaszlu [19, 20]. Jest lewoskrętnym enancjomerem dropropizyny, do której ma zbliżone działanie, wykazuje jednak mniej działań niepożądanych [21]. Hamuje również skurcz oskrzeli wywołany histaminą, serotoniną i bradykininą. Skuteczność lewodropropizyny została dowiedziona w badaniach klinicznych z randomizacją [21, 22], niedawno opublikowanym dużym badaniu obserwacyjnym [23] i metaanalizie [24]. Lek ten ma bardzo dobry profil bezpieczeństwa. Główne działanie niepożądane to senność, występująca u ok. 5% stosujących go dzieci [21, 25], rzadziej odczyny skórne, zdarzenia żołądkowo-jelitowe i anafilaksja [26]. Ogólna liczba działań niepożądanych jest zdecydowanie mniejsza niż przy stosowaniu leków o działaniu centralnym [21–23]. Przeciwwskazania do jej stosowania u dzieci obejmują zespół zaburzeń ruchomości rzęsek. W Polsce lewodropropizyna jest zarejestrowana do stosowania po ukończeniu 2. roku życia [26].
2) Leki o działaniu ośrodkowym
Ośrodkowo działające leki przeciwkaszlowe mają niską skuteczność u dzieci i obarczone są większym ryzykiem działań niepożądanych niż leki działające obwodowo.
a) Nieopioidowe
• Butamirat – oprócz działania ośrodkowego wykazuje niewielkie działanie rozkurczające oskrzela. Objawy niepożądane występują rzadko (0,5–1%) i obejmują senność, nudności, wymioty, biegunki i wysypki skórne. Lek w postaci kropli można stosować u dzieci już po 2. miesiącu życia [27].
• Dekstrometorfan – mechanizm działania polega na hamowaniu receptorów NMDA (dla N-metylo-D-asparaginianu) aktywujących kanały wapniowe [28]. Siła działania przeciwkaszlowego jest nieco większa od kodeiny, jest też lepiej tolerowany przez pacjentów. Nie hamuje ośrodka oddechowego i wykazuje nieco mniejszy potencjał uzależniający [29]. W przypadku przedawkowania, niekiedy celowego, uwydatnia się ośrodkowe działanie leku. W pracy polskich autorów, gdzie średnia przyjmowana dawka wynosiła 539,25 mg (przy maksymalnej dobowej dawce dla osoby dorosłej nieprzekraczającej 120 mg), najczęściej zgłaszanymi objawami przedawkowania były iluzje wzrokowe (73,4%), uczucie przyspieszenia lub spowolnienia czasu (41,9%), uczucie opuszczenia własnego ciała (35,5%) i euforia (33,1%) [30]. W Polsce lek ten jest zarejestrowany do stosowania od 6. roku życia.
b) Opioidowe
• Kodeina – jest prolekiem aktywowanym przez znajdujący się w wątrobie układ enzymatyczny CYP2D6 do morfiny. Działa na receptory opioidowe w ośrodku kaszlu w rdzeniu przedłużonym. Podobnie jak morfina, podczas dłuższego stosowania może powodować uporczywe zaparcia i uzależnienie. Około 3% populacji Europy bardzo szybko metabolizuje kodeinę do morfiny, dzięki czemu po zastosowaniu pojedynczej dawki ilość morfiny w organizmie w krótkim czasie osiąga duże stężenia, mogące powodować skutki uboczne [33]. Przy przedawkowaniu może także powodować depresję ośrodka oddechowego, zwłaszcza u małych dzieci. Podobnie jak dekstrometorfan bywa używana jako substancja odurzająca. Zarejestrowana jest do stosowania powyżej 12. roku życia.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post