ForumMedyczne.edu.pl

Leczenie klasterowego bólu głowy stymulacją nerwu potylicznego
Klasterowy ból głowy charakteryzuje się samoistnymi, jednostronnymi atakami bólu głowy o znacznym nasileniu, którym towarzyszą zaburzenia autonomiczne na połowie głowy objętej bólem (np. łzawienie, obrzęk śluzówek nosa, obrzęk powieki). Ból jest bardzo silny — uniemożliwia wykonywanie codziennych aktywności. Charakterystyczne jest występowanie bólu falami — klasterami: w ciągu roku pacjent przechodzi kilka okresów trwających zwykle kilka tygodni, w trakcie których niemal codziennie występują bóle. Okresy te (rzuty) są rozdzielone kilkumiesięcznymi przerwami, w czasie których nie występują objawy.

Leczenie klasterowych bólów głowy nie jest łatwe. W wielu przypadkach udaje się skutecznie przerwać pojedynczy atak bólu podaniem czystego tlenu i steroidów. Zapobieganie kolejnym atakom jest jednak dużo trudniejsze, zwłaszcza u pacjentów z przewlekłym bólem klasterowym, czyli takim, w przebiegu którego ataki bólu pojawiają się przez cały rok z przerwami krótszymi niż jeden miesiąc.

W lutowym numerze „European Journal of Neurology” Miller i wsp. zaprezentowali wyniki badań dotyczących leczenia opornego przewlekłego bólu klasterowego za pomocą stymulacji nerwu potylicznego. W badaniu udział wzięło 51 pacjentów z opornym na leczenie klasterowym bólem głowy. U pacjentów zaimplantowano stymulator nerwu potylicznego. Skuteczność interwencji oceniano na podstawie zapisów pacjentów odnośnie częstości i nasilenia bólów głowy.

Po wszczepieniu stymulatora nerwu błędnego niemal połowa pacjentów (47%) odnotowała 6-miesięczny okres wolny od bólu. W całej badanej populacji częstość ataków bólu głowy spadła o 46%. Jednocześnie obserwowano poprawę w zakresie skal oceniających wpływ bólu głowy na codzienne funkcjonowanie, jakość życia i poziom lęku oraz depresji. Autorzy zwrócili uwagę również na fakt, że implantacja układu stymulującego pozwoliła na redukcję wydatków na leki w kolejnych latach obserwacji, czyniąc ostatecznie tę procedurę rentowną dla systemu ochrony zdrowia.

Interwencja neurochirurgiczna — implantacja stymulatora — jest skuteczną metodą w wielu przypadkach bólów głowy opornych na farmakoterapię. Przedstawione przez Millera i wsp. dane dowodzą również, że przeprowadzenie jednorazowej, kosztochłonnej procedury, może w perspektywie kilkuletniej doprowadzić do redukcji kosztów zużycia leków i absencji chorobowej, uzasadniając w ten sposób wysokość poniesionych początkowo nakładów.

Opracował: Dr Mariusz Siemiński

Źródło: Miller S. i wsp. Treatment of intractable chronić cluster headache by occipital nerve stimulation: a cohort of 51 patients. European Journal of Neurology, 2017; 24: 381–390.
neuroedu.pl