Majaczenie u chorych w podeszłym wieku z rozpoznanym pozaszp

Różne informacje,czasem dziwne a czasem bardzo interesujące, o badaniach medycznych
Asystentka

Majaczenie u chorych w podeszłym wieku z rozpoznanym pozaszp

Post autor: Asystentka »

Majaczenie u chorych w podeszłym wieku z rozpoznanym pozaszpitalnym zapaleniem płuc – czy są kolejni winowajcy?


U chorych w wieku podeszłym pozaszpitalne zapalenie płuc jest wiodącą przyczyną hospitalizacji wśród chorób spowodowanych zakażeniem. Zdarzenie to często uruchamia kaskadę konsekwencji prowadzących do niepełnosprawności i trwałego pogorszenia stanu zdrowia. Jednym z czynników pogarszających rokowanie jest majaczenie, które niestety obserwuje się często w tej grupie chorych. Strategie pozwalające przewidzieć wystąpienie majaczenia mogą potencjalnie umożliwić wdrożenie interwencji zmniejszających częstość tego niekorzystnego czynnika rokowniczego.

1 grudnia 2016 roku na łamach „Journal of the American Medical Directors Association” omówiono badanie populacyjne, w którym włoscy badacze oceniali częstość występowania majaczenia u chorych w wieku podeszłym kierowanych do szpitala z powodu rozpoznania pozaszpitalnego zapalenia płuc. Oceniano również czynniki ryzyka majaczenia. Plan tego badania był unikatowy, ponieważ do udziału w nim nie kwalifikowano chorych wykazujących obecność znanych już poważnych czynników ryzyka majaczenia, czyli chorych z czynną chorobą nowotworową, padaczką, z rozpoznanymi chorobami tarczycy i wątroby, chorych nadużywających alkoholu, chorych z poważnym upośledzeniem wzroku i/lub słuchu, chorych stosujących leki o działaniu cholinolitycznym (leki przeciwpsychotyczne, benzodiazepiny, opioidy, leki przeciwhistaminowe), chorych odwodnionych, chorych z posocznicą, chorych z niedociśnieniem tętniczym, chorych z hiperkapnią, chorych z niewyrównaną niewydolnością serca, chorych, u których stwierdzono zdarzenie sercowo-naczyniowe, chorych z niekontrolowanymi zaburzeniami rytmu, chorych, u których zaszła konieczność zmiany antybiotyku (zarówno z powodu jego nieskuteczności, jak i wystąpienia działań niepożądanych) i chorych wymagających wentylacji mechanicznej. Przypadki majaczenia rozpoznawano za pomocą algorytmu CAM (confusion assessment method).

Uzyskano bardzo interesujące wyniki, które mogą mieć poważne implikacje praktyczne. Do badania zakwalifikowano łącznie 159 chorych (średnia wieku 80 lat ± 9,1 roku; mężczyźni stanowili 36,5%). Majaczenie wystąpiło u 43 chorych (27%). Populacja chorych z majaczeniem była starsza, częściej stwierdzano u nich udar mózgu i/lub otępienie w wywiadzie, a także stężenie albumin wynoszące <3 g/dl, częściej wykazywano również poważniejsze obciążenie związane z czynnością układu oddechowego (pH krwi tętniczej <7,35, stosunek ciśnienia parcjalnego tlenu we krwi tętniczej do zawartości tlenu w mieszaninie wydechowej [PaO2/FiO2] wynoszący <300).

Jednak najważniejsza, z punktu widzenia odnotowanych potencjalnie modyfikowalnych czynników ryzyka majaczenia, była obserwacja, że chorym majaczącym częściej przepisywano leki z klasy inhibitorów pompy protonowej (63,5% vs 39,6%) i z klasy fluorowanych chinolonów (55,8% vs 14%). W analizie przeprowadzonej metodą regresji logistycznej stwierdzono, że prawdopodobieństwo wystąpienia majaczenia wśród chorych w wieku podeszłym hospitalizowanych z powodu pozaszpitalnego zapalenia płuc, którzy przyjmowali inhibitor pompy protonowej, względem chorych, którzy nie przyjmowali leku z tej klasy, wyrażone jako iloraz szans (OR), wyniosło 1,15 (95% przedział ufności [CI] 1,03–1,29; p=0,016), natomiast wśród chorych przyjmujących fluorowany chinolon, względem chorych nieprzyjmujących antybiotyku z tej klasy, prawdopodobieństwo to, wyrażone jako OR, wyniosło 1,22 (CI 1,04–1,42; p=0,001).

Wykazanie w tak unikatowo zaplanowanym badaniu związku pomiędzy ryzkiem wystąpienia majaczenia i stosowaniem leków z klasy inhibitorów pompy protonowej i fluorowanych chinolonów ma szczególne znaczenie, ponieważ ocenia się, że u około 73,9% chorych w wieku podeszłym inhibitory pompy protonowej przepisywane są niepotrzebnie. A więc potencjalnie u tych pacjentów można zmniejszyć ryzyko majaczenia – odstawiając leki z tej klasy. Autorzy badania sugerują również, że często antybiotyki nie są postrzegane jako leki zwiększające ryzyko majaczenia u chorych w wieku podeszłym, a tymczasem antybiotyki wykazujące – oprócz działania przeciwdrobnoustrojowego – bezpośrednie działanie na ośrodkowy układ nerwowy (jak np. fluorowane chinolony) mogą takie ryzyko znamiennie zwiększać.

Wyniki uzyskane przez włoskich badaczy wymagają potwierdzenia w badaniach zakrojonych na większą skalę, już dziś jednak powinny one skłaniać lekarzy praktyków do szczególnie uważnego monitorowania stanu chorych w wieku podeszłym z rozpoznanym pozaszpitalnym zapaleniem płuc kierowanych do szpitala i rozważnego zlecania u nich leków z klasy inhibitorów pompy protonowej i fluorowanych chinolonów.

Omówienie artykułu: Viscogliosi G. i wsp.: Predicting Delirium in Older Patients Hospitalized for Community-Acquired Pneumonia. Journal of the American Medical Directors Association 2016; 17/12: 1156–1157
lek. Dariusz Kubicz
Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Krakowie
źródło: mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post