Marker - Antygen nowotworowy CA 19-9

Choroby nowotworowe, ich rozpoznawanie oraz leczenie.
admin. med.

Marker - Antygen nowotworowy CA 19-9

Post autor: admin. med. »

CA 19-9 to antygen nowotworowy (inaczej marker nowotworowy) towarzyszący nowotworom przewodu pokarmowego. Jest uznany za specyficzny marker raka trzustki, ale jego znacznie podwyższony poziom stwierdza się również w nowotworach złośliwych pęcherzyka żółciowego, raka jelita grubego itd. CA 19-9, podobnie zresztą jak inne markery nowotworowe, nie sprawdził się jako wskaźnik wczesnych stadiów choroby nowotworowej. Znajduje jednak duże zastosowanie w monitorowaniu postępów terapii u chorych z rakiem trzustki, a także jest dobrym wskaźnikiem wznowy miejscowej i przerzutów odległych raka trzustki po zakończeniu terapii.

Spis treści:

1. Co to jest CA 19-9 i jaka jest jego norma u ludzi zdrowych?
2. Kiedy poziom CA 19-9 może rosnąć?
3. W jakim celu oznacza się Ca 19-9 i na czym polega badanie?

1. Co to jest CA 19-9 i jaka jest jego norma u ludzi zdrowych?

CA 19-9 jest węglowodanem wytwarzanym w dużych ilościach nie tylko przez komórki nowotworowe, ale też przez komórki przewodu pokarmowego i wątroby płodu oraz dojrzałe komórki gruczołów ślinowych, trzustki, dróg żółciowych oraz oskrzeli. Dlatego występuje on również we krwi ludzi zdrowych i nie należy popadać w panikę, gdy na wyniku badania przy pozycji CA 19-9 znajdzie się liczba powyżej 0. Stężenia CA 19-9 u ludzi zdrowych są jednak niskie, zazwyczaj poniżej 37 U/ml. Około 3 - 7 % populacji w ogóle nie posiada zdolności do wytwarzania tego antygenu.
2. Kiedy poziom CA 19-9 może rosnąć?

Poziom CA 19-9 rośnie znacznie ponad normę w przebiegu chorób nowotworowych, osiągając wartości rzędu ponad 1000 U/ml a nawet kilkudziesięciu tysięcy U/ml. Jest specyficznym markerem dla raka trzustki, ale jego poziom wzrasta również w innych nowotworach (raku pęcherzyka żółciowego, raku jelita grubego, raku żołądka, raku wątroby i innych). Podwyższony poziom markera spotyka się ponadto w różnych chorobach o nienowotworowej etiologii, np. w stanach zapalnych przewodu pokarmowego, zapaleniach wątroby, zapaleniach trzustki itd. W schorzeniach tych jednak jego wartość zazwyczaj jest w granicach 100 U/ml, rzadko przekraczając 500 U/ml.
3. W jakim celu oznacza się Ca 19-9 i na czym polega badanie?

Oznaczenie we krwi poziomu markera Ca 19-9 służy:

różnicowaniu nowotworów przewodu pokarmowego od chorób zapalnych o tej lokalizacji (poziom markera w przebiegu nowotworów jest znacznie wyższy niż w przebiegu zapaleń - patrz wyżej);
monitorowaniu leczenia u chorych na raka trzustki - u chorych po operacji usunięcia guza w celu oceny jej efektywności oraz u chorych poddawanych chemioterapii (jeśli operacja/chemioterapia są skuteczne dochodzi do gwałtownego spadku poziomu markera);
kontroli chorych na raka trzustki po zakończeniu leczenia, w celu wczesnego wykrycia nawrotu choroby lub przerzutów odległych (w razie wystąpienia wznowy miejscowej lub przerzutów odległych wartości CA 19- 9 gwałtownie wzrastają).

Samo badanie poziomu CA 19-9 polega na pobraniu próbki krwi z żyły odłokciowej.
Pamiętać należy, że sam podwyższony poziom markera CA 19-9 w żadnym wypadku nie jest równoznaczny z rozpoznaniem nowotworu. Taka diagnoza musi być zawsze potwierdzona innymi badaniami (USG, TK, badaniem histopatologicznym wycinków). Trzeba też wiedzieć, że nie każdy nowotwór przewodu pokarmowego, a nawet nie każdy rak trzustki wydziela antygen CA 19-9. Zdarzają się przypadki bardzo zaawansowanych raków trzustki, w których poziom markera jest w granicach normy. Ponadto jest to dość podstępny typ nowotworu, który często rozwija się całkowicie bezobjawowo, dając o sobie znać w bardzo już zaawansowanym stadium. Niestety marker CA 19-9 nie jest na tyle czuły, by wykrywać początkowe stadia raka trzustki i by można go było wykorzystywać w badaniu przesiewowym tego nowotworu.
źródło:abczdrowie.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post