Marskość wątroby

Choroby układu pokarmowego; przełyku, żołądka, jelit, wątroby, trzustka, dróg żółciowych, odbytu)
admin. med.

Marskość wątroby

Post autor: admin. med. »

Marskość wątroby

Marskość wątroby jest konsekwencją wielu przewlekłych chorób wątroby. Efektem długotrwałego stanu zapalnego jest zmniejszanie się liczby zdrowych komórek i gromadzenie się tkanki włóknistej w miąższu – forma drobnych blizn. Włóknienie wątroby postępuje zazwyczaj przez wiele lat, a ostatecznie prowadzi do powstania wielu grubych zwłókniałych przegród oddzielających poszczególne obszary miąższu wątroby. Efektem jest utrudnienie przepływu krwi przez wątrobę (tzw. nadciśnienie wrotne) i zbyt mała liczba zdrowych komórek wątroby, aby zapewnić jej sprawne działanie. Powoduje to zmniejszenie wytwarzania białek krwi, substancji zapewniających prawidłowe krzepnięcie, zaburzenia rozkładania szkodliwych substancji uszkadzających między innymi mózg, zaburzenia hormonalne.
Przyczyny marskości wątroby

Przyczyny obejmują między innymi:

przewlekłe zakażenia wirusami zapalenia wątroby – HBV i HCV,
regularne, nadmierne picie alkoholu,
stan zapalny wywołany przez stłuszczenie wątroby,
choroby autoimmunologiczne (autoimmunologiczne zapalenie wątroby,
pierwotna marskość żółciowa – PBC,
pierwotne stwardniające zapalenie przewodów żółciowych – PSC),
wtórne uszkodzenia dróg żółciowych zutrudnieniem odpływu żółci,
choroby związane z nadmiernym gromadzeniem się różnych substancji w wątrobie (hemochromatoza, choroba Wilsona), toksyczne działanie substancji chemicznych i niektórych leków.

Uszkodzenie wątroby postępuje szybciej, jeśli jednocześnie działają dwa lub więcej czynników; w Polsce najczęściej nadużywanie alkoholu oraz zakażenia HBV i HCV.
Objawy marskości wątroby

W początkowym stadium marskość może nie powodować żadnych objawów. Wówczas można ją rozpoznać przy pomocy biopsji wątroby lub metodą nieinwazyjną – elastografią bądź badaniem tzw. markerów serologicznych włóknienia we krwi. W przypadku podejrzenia uszkodzenia wątroby wskazane jest wykonania badania nieinwazyjnego. Obecnie najlepszą metodą jest Elastografia wątroby.

Początkowe objawy marskości wątroby to:

powolny spadek masy ciała,
zaniki mięśni,
dolegliwości gastryczne, szczególnie po ciężkostrawnych potrawach lub po wypiciu alkoholu,
na skórze dekoltu pojawiają się poszerzone drobne naczynka krwionośne, tzw. pajączki naczyniowe.

Kolejnym etapem jest rozwój nadciśnienia wrotnego, którego skutkiem jest zastój krwi w żyłach przewodu pokarmowego i śledziony. Pojawiają się wówczas żylaki przełyku i odbytu, przewlekły stan zapalny błony śluzowej żołądka, powiększenie śledziony, obniżona liczba płytek krwi – efekt ich przyspieszonego niszczenia przez śledzionę. Duże żylaki przełyku mogą pękać i być źródłem groźnych dla życia krwotoków.

W zaawansowanych stadiach choroby pojawia się narastająca żółtaczka, obrzęki stóp, kostek i podudzi nasilające się w ciągu dnia, wodobrzusze – gromadzenie się płynu w jamie brzusznej, powodujące znaczne zwiększenie obwodu brzucha, zaburzenia krzepnięcia (krwawienia znosa, z dziąseł, łatwe tworzenie się siniaków na skórze, długotrwałe krwawienia ze skaleczeń), upośledzenie funkcjonowania mózgu (encefalopatia wątrobowa) – zaburzenia pamięci, orientacji, nastroju; w najcięższych przypadkach śpiączka. Bardzo zaawansowana choroba prowadzi do zgonu.
Badania w marskości wątroby

U pacjentów z marskością należy monitorować aktywność enzymów wątrobowych (AlAT i AspAT). Wskazane jet także wykonanie gastroskopii celem oceny występowania żylaków przełyku. Z badań obrazowych szczególnie zalecane są:

USG jamy brzusznej (raz do roku),
USG Dopplerowskie układu wrotnego (raz do roku)
Elastografia SWE (w celu oceny włóknienia)

Elastografia jest obecnie podstawowym badaniem obrazowym, które należy wykonać u pacjenta z podejrzeniem marskości wątroby. Pozwoli ono potwierdzić lub wykluczyć rozpoznanie marskości wątroby
Leczenie marskości wątroby

Pacjenci z marskością wątroby wymagają wykonywania regularnych badań oceniających funkcję wątroby i zaawansowanie nadciśnienia wrotnego, między innymi gastroskopii. Leczenie zależy od stadium zaawansowania. W przypadkach tzw. dekompensacji funkcji wątroby, czyli wodobrzusza, obrzęków, żółtaczki, encefalopatii, konieczne jest leczenie w szpitalu. Duże żylaki przełyku można zabezpieczyć przed pęknięciem poprzez wykonanie zabiegu endoskopowego. Chorych bez przeciwwskazań należy kwalifikować do przeszczepu wątroby.

Konieczne jest unikanie alkoholu pod jakąkolwiek postacią, włącznie z piwem bezalkoholowym i lekami na bazie alkoholu; lekkostrawna dieta, unikanie odwodnienia, infekcji, znacznych wysiłków fizycznych, leków i substancji chemicznych uszkadzających wątrobę. Te czynniki mogą bowiem spowodować nagłe załamanie (dekompensację) funkcji wątroby i pogorszenie stanu pacjenta.
Zapobieganie

Najważniejsze jest wczesne rozpoznawanie i leczenie chorób, które prowadzą do marskości – przewlekłych zakażeń HBV i HCV, chorób autoimmunologicznych, a szczególnie unikanie nadużywania oraz regularnego picia alkoholu, także piwa.
Elastografia SWE w diagnostyce marskości i włóknienia wątroby

Elastografia SWE jest metodą bezinwazyjną służącą do szybkiej i bezbolesnej oceny wątroby. Metoda ta pozwala ocenić zaawansowanie włóknienia wątroby i tym samym stwierdzić ryzyko marskości. Ponadto dzięki podglądowi w USG można ocenić wielkość śledziony, wielkość naczyń krażenia wrotnego oraz parametry przepływu. Dzięki tym danym lekarz może określić ryzyko występowania żylaków przełyku i w razie potrzeby skierować na gastroskopię. Krwawienie z żylaków przełyku jest częstą przyczyną zgonu pacjentów z marskością wątroby.

Poniżej zamieszczono zdjęcia wykonane podczas badania elastograficznego rozszerzonego o badanie USG i badanie Dopplerowskie krążenia wrotnego u pacjenta z marskością wątroby. (kliknij aby powiększyć obrazek).
Liver1.jpg
Elastografia SWE + USG jamy brzusznej – Pacjent z marskością wątroby- Płyn okołowątrobowo
Liver2.jpg
Elastografia SWE + USG jamy brzusznej – Pacjent z marskością wątroby – Powiększona śledziona.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post