Niedrożność jelit

Choroby układu pokarmowego; przełyku, żołądka, jelit, wątroby, trzustka, dróg żółciowych, odbytu)
admin. med.

Niedrożność jelit

Post autor: admin. med. »

Całkowite lub częściowe zatrzymanie przepływu zawartości jelitowej. W niedrożności mechanicznej obserwuje się zmiany strukturalne ściany narządu. Są one obecne na odcinku zamknięcia światła jelita, spowodowane przez różnego rodzaju przeszkody. Jednym z pierwszych objawów jest naprężenie powłok brzucha, któremu towarzyszy obrzęk i zastój krwi.
Artykuł jest częścią publikacji pochodzącej z nowej serii Biblioteki Gazety Wyborczej pt.: Wielka Encyklopedia Medyczna, którą nabyć można w Kulturalnym Sklepie lub w każdą środę w kiosku
W kolejnej fazie choroby pojawiają się: wynaczynienie krwi, owrzodzenie i martwica błony śluzowej. Niedrożność jelita może mieć podłoże mechaniczne lub niemechaniczne. W drugim przypadku zmiany neuromięśniowe mogą prowadzić do powstania kurczowej lub dynamicznej (zwanej także porażenną) niedrożności tego narządu. Zrosty i przepukliny zewnętrzne są głównymi przyczynami niedrożności mechanicznej jelita cienkiego (75% przypadków). Natomiast nowotwór złośliwy, uchyłkowatość i skręt jelita w 90% przypadków wywołują niedrożność mechaniczną jelita grubego.
Najczęstsze podłoże niedrożności jelit stanowią zaburzenia kurczowe. Stan ten pojawia się w przypadku wszelkiego rodzaju uszkodzeń otrzewnej (zabiegi chirurgiczne jamy brzusznej, krwiaki przestrzeni zaotrzewnowej), chorób klatki piersiowej, zawału serca lub jelita oraz zatrucia metalami ciężkimi. Do objawów, które towarzyszą niedrożności jelit, należą: wzdęcia, zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej (wyraźny spadek stężeń sodu, potasu, wapnia i magnezu we krwi), a także zmiany perystaltyki jelit. Powodem wzdęcia jelita jest zwiększenie ilości płynów i kumulowanie się gazów w jego świetle. Gazy obecne w jelicie, głównie pochodzenia egzogennego, przedostają się do wnętrza organizmu wraz z połykanym powietrzem. Ze względu na to, że głównym składnikiem powietrza jest azot, który błona śluzowa przepuszcza jedynie w nieznacznym stopniu, w jelicie gromadzą się coraz większe ilości tego gazu.

W świetle jelita odkłada się płyn, który składa się głównie z wydzieliny żołądkowo-jelitowej i sąsiadujących gruczołów, a nie z treści pokarmowej. Ponadto dochodzi do istotnej utraty soli, którą wzmagają wymioty. W zaawansowanych fazach choroby zastój krwi w ścianie jelita może przekształcić się w krwawienie. Nosząc znamiona martwicy, jest ona jednocześnie narażona na atak bakterii.

Niedrożność jelita cienkiego
Rodzaj niedrożności objawiający się nagłym, rozpierającym, kolkowym bólem w środkowej części brzucha. Wraz z narastającą niedrożnością światła jelita ulega on nasileniu.

Jeśli nie wystąpi proces zapalny w obrębie otrzewnej, po upływie kilku godzin ból słabnie z powodu spadku ruchliwości jelita. W przypadku dużego stopnia niedrożności pojawiają się regularne, obfite i nasilające się wymioty, których nie poprzedza stan nudności. W trakcie pierwszych 24 godz. chory wymiotuje treścią pokarmową wymieszaną z żółcią i śluzem. Przy dużym stopniu niedrożności charakterystyka wyrzucanej z organizmu zawartości nie ulega zmianie. W miarę rozwoju choroby pojawiają się wymioty żółciowe, które z powodu zalegającej treści jelitowej i namnażania się bakterii, nabierają ostrego, kałowego zapachu, przybierając ciemną, brązowawą barwę i gęstą konsystencję. Często występuje czkawka. W przypadku całkowitej niedrożności dochodzi do zamknięcia światła jelita masami kału i gazów.

Niedrożność jelita grubego
Pod względem klinicznym kolkę jelitową cechuje inny zespół objawów niż wyżej zaprezentowana symptomatologia. Zmiany spowodowane niedrożnością nie rozchodzą się do jelita cienkiego do czasu, gdy zastawka krętniczo-kątnicza pozostaje nienaruszona. Z tego powodu początkowo choroba ujawnia się jedynie wzdęciami brzucha, rozległymi, trudnymi do zlokalizowania kolkami, stopniowym zamykaniem światła jelita przez kał i gaz, a także złym samopoczuciem, spowodowanym wchłanianiem toksyn przez organizm. Do najczęstszych przyczyn niedrożności kurczowej jelita należą: zapalenie okrężnicy, nowotwory złośliwe i uchyłkowatość. Pacjenci niejednokrotnie już we wczesnych fazach rozwoju choroby doświadczają dolegliwości związanych z nieprawidłową pracą tego narządu. Ewentualne wymioty pojawiają się w późniejszych stadiach. Symptomatologia u pacjentów w starszym wieku jest znacznie bardziej zmienna i nieswoista. W przeciwieństwie do innych odmian niedrożność kurczową jelit zazwyczaj cechują wolniejszy rozwój oraz łagodniejsze objawy.

W rzeczywistości skurcze wywołują skazę zawartości jelitowej. Brak niedrożności mechanicznej uniemożliwia nadmierne rozluźnienie ścian i zbyt duże wydzielanie soku w obrębie światła jelita. Jedynymi objawami, na które skarżą się pacjenci, są nasilające się zaparcia oraz dolegliwości związane ze wzdęciami brzucha w wyniku fermentacji. W późniejszych fazach choroby mogą pojawić się sporadyczne wymioty treści żołądkowej oraz odwodnienie. Bardzo często występuje czkawka.

Leczenie
Terapia opiera się na wykorzystaniu licznych środków przynoszących jedynie tymczasowy skutek. Ostateczne wyleczenie może zapewnić jedynie interwencja chirurgiczna. Operację zazwyczaj przeprowadza się w nagłych lub pilnych przypadkach niedrożności mechanicznej jelit. Jeśli przyczyną niedrożności jest skręt, po jego usunięciu jest konieczne regularne monitorowanie stanu żywotności jelit.

Zatkanie jelita grubego, które często poprzedzają okresy częściowej niedrożności, zasadniczo nie kwalifikuje do pilnego przeprowadzenia zabiegu. Niedrożność dynamiczna jelit zazwyczaj nie stanowi wskazania do leczenia chirurgicznego. Wymaga ona natomiast uzupełniania odpowiednimi roztworami nawadniającymi płynów i elektrolitów traconych przez organizm.
Załączniki
NIEDROZNOSC-jelit.jpg
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post