Nowa dieta ketogenna i przy padaczce

Wszystko o dietach, ich rodzajach i stosowaniu.
admin. med.

Nowa dieta ketogenna i przy padaczce

Post autor: admin. med. »

Stosowanie diety w celach leczniczych jest znane ludzkości od początków medycyny. Nie dysponując innymi metodami dietę stosowano również w terapii padaczki. Obecnie dieta ketogenna stosowana jest skutecznie już od ponad 80 lat. Choć farmakologiczne leczenie padaczki jest w dzisiejszych czasach powszechnie dostępne, to nie wszystkie dzieci z padaczką reagują wystarczająco na terapię. Z tego powodu dieta ketogenna (DK) cieszy się coraz większym zastosowaniem.

Głodówka jest metodą leczniczą znaną od stuleci. Stosowana była już przez medyków chińskich, tybetańskich, perskich, babilońskich, arabskich, żydowskich, greckich oraz rzymskich. Sam Hipokrates, ojciec medycyny, zalecał post chorym do czasu kiedy nie pojawiły się pierwsze symptomy zdrowia, a Galen – rzymski lekarz, głosił, że okresowe powstrzymywanie się od pokarmów równomiernie oczyszcza całe ciało. Z kolei arabski uczony Awicenna, autor traktatu, stanowiącego przez wiele następnych stuleci postawę europejskiej medycyny, leczenie głodem uważał za jedną z najważniejszych metod terapeutycznych. Nie mając do dyspozycji innych środków terapeutycznych głodówkę stosowano również w leczeniu padaczek. Rafaela Santi na niedokończonym obrazie „Przemienienie Pańskie” przedstawia te sceny biblijne opisane w ewangelii świętego Marka, gdzie Jezus mówi: „Można tylko wyrzucić modlitwą i głodem” i niewątpliwie chodziło tu o epilepsję. W wieku XIX gdzie leczenie farmakologiczne opierało się na stosowaniu fenobarbitalu lub bromków, a leczenie chirurgiczne stosowano bardzo rzadko, perspektywa leczenia dietą spotkała się z powszechnym uznaniem zarówno wśród naukowców i lekarzy [1].

W 1921 roku Geyelin po raz pierwszy opisał korzystny wpływ głodzenia na kontrolę napadów epilepsji. Wykazał on poprawę leczenia padaczki po okresie postu u 20 spośród 26 chorych. Wprawdzie długoterminowe leczenie tą metodą okazało się mało praktyczne, dało ono jednak początek teorii, że dieta ze zwiększoną zawartością tłuszczów i niską zawartością węglowodanów, może zastępować efekt głodzenia. W związku z tym, że głodzenie przez dłuższy czas nie jest możliwe, Wilder zaproponował dietę, która miała na celu naśladować zmiany fizjologiczne, do których ono doprowadza, a przede wszystkim wywołać ketozę. Koncepcja ta znalazła swoje praktyczne zastosowanie, kiedy pierwsza klasyczna dieta DK (z wysoką zawartością tłuszczów i niską węglowodanów i białka) została wdrożona do leczenia opornej padaczki [2,3]. Obecnie znanych jest kilka rodzajów diety ketogennej. Najczęściej stosowana jest tzw. klasyczna dieta ketogenna bazująca na długołańcuchowych kwasach tłuszczowych. W latach 50-tych XX wieku pracowano dietę prowadzącą do większej ketozy, opartej na średniołańcuchowych kwasach tłuszczowych. Dieta ta jednak nie jest często stosowana, ponieważ powoduje zaburzenia jelitowe i jest gorzej tolerowana przez pacjentów. W latach trzydziestych XX w. zastosowanie ketozy w leczeniu epilepsji przestało być powszechnie propagowane na rzecz stosowania nowych form leczenia fenytoniną. Nowe możliwości stały się o wiele prostsze w leczeniu i zastosowaniu niż sama dieta. Leczenie padaczki za pomocą farmaceutyków stało się głównym przedmiotem badań oraz jedyną formą terapii aż do lat dziewięćdziesiątych. Pomimo widocznych sukcesów, jakie przynosiło stosowanie diety ketogennej, nie była ona stosowana zbyt często. Brak doświadczenia lekarzy i dietetyków, znacząco niwelował terapeutyczne efekty. Uważano ją również za nadmiernie rygorystyczną, niesmaczną, komplikującą codzienne życie pacjentów [1,4].

Obecnie mimo potężnego postępu w farmakoterapii padaczki, dieta ketogenna stanowi jedną z najskuteczniejszych sposobów leczenia epilepsji. Zainteresowanie dietą wzrosło ze względu na możliwość leczenia lekoopornych form padaczki oraz postaci dziecięcych, takich jak zespół Westa, Lennox-Gastaut czy Draveta. Mimo wielu danych klinicznych o skuteczności diety ketogennej, do dziś jej mechanizm działania nie jest w pełni poznany. Simon Eaton, biochemik z Institute of Child Health, przedstawił szereg koncepcji związanych z klasyczną dietą ketogenna. Według jego koncepcji stan ketozy odpowiedzialny jest m.in. za wyrównanie zaburzeń aminokwasów, zmiany zachodzące w komórkach nerwowych, które mogą redukować pobudliwość neuronalną i w ten sposób działać przeciwpadaczkowo, za regulację genów w ośrodkowym układzie nerwowym (o.u.n) czy zakwaszenie o.u.n. W 1998 roku zostało przeprowadzone największe badanie potwierdzające skuteczność DK. Freeman, autor badań, analizował wpływ diety ketogennej na redukcję napadów u 150 dzieci w wieku od 4 miesięcy do 16 lat. Przed rozpoczęciem leczenia dzieci miały średnio 410 napadów/miesiąc; po 6-12 miesięcznym okresie stosowania diety około połowy dzieci miało ponad 50% redukcję liczby napadów. W niektórych przypadkach DK przyczyniła się także do zmniejszenia dawek lub odstawienia leków przeciwpadaczkowych. Obecnie mimo potężnego postępu w farmakoterapii padaczki, dieta ketogenna stanowić ciągle sposobów leczenia epilepsji [1,5].
Autor: Anna Brończyk-Puzoń
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post