Porażenie nerwu twarzowego porażenie Bella

Leczeniem chorób ucha, nosa, krtani, gardła, narządów głowy i szyi.
admin. med.

Porażenie nerwu twarzowego porażenie Bella

Post autor: admin. med. »

Porażenie nerwu twarzowego – mononeuropatia dotycząca jądra i (lub) pnia nerwu twarzowego, zazwyczaj jednostronna, rzadziej obustronna.
Porażenie Bella (prawostronne)
Etiologia

Najczęściej porażenie nerwu twarzowego jest samoistne (idiopatyczne) i określa się je wtedy jako porażenie Bella. Inne możliwe przyczyny porażenia nerwu twarzowego to:

pęknięcie podstawy czaszki, złamanie kości skroniowej
guz kąta mostowo-móżdżkowego
zapalenie ucha środkowego
półpasiec (zespół Ramsaya Hunta)
złamanie okolicy otworu rylcowo-sutkowego
zapalenie ropne ślinianki przyusznej
nowotwory ślinianki przyusznej
zespół Guillaina-Barrégo
borelioza
sarkoidoza (zespół Heerfordta)
wrodzona hipoplazja jąder nerwu VII i IV (zespół Möbiusa)
stwardnienie rozsiane
zespół Melkerssona-Rosenthala

Objawy

opadanie kącika ust
gromadzenie jedzenia między dziąsłami a policzkiem
utrata czucia głębokiego z obszaru twarzy
utrata zdolności gwizdania, mrugania, zamykania oka, marszczenia czoła, dmuchania, szczerzenia zębów
upośledzenie łzawienia

Skala oceny czynności nerwu twarzowego

Klasyfikacja czynności nerwu twarzowego według House'a i Brackmanna pozwala ocenić stopień uszkodzenia i prześledzić przebieg procesu gojenia. Wyróżniono sześć stopni uszkodzenia nerwu.

I - czynność prawidłowa - prawidłowa czynność wszystkich mięśni twarzy
II - niewielki niedowład - prawidłowa symetria i napięcie w spoczynku; całkowite zamknięcie oka przy niewielkim wysiłku; niewielka asymetria ust
III - niedowład umiarkowany - widoczna asymetria stron przy ruchach; występują współruchy, przykurcze lub połowiczy kurcz twarzy; w spoczynku symetria zachowana; upośledzenie czynności mięśni czoła, całkowite zamknięcie oka przy wysiłku, asymetria ust przy ruchach
IV - niedowład znaczny - widoczna wyraźna asymetria przy ruchach; zachowana symetria i napięcie w spoczynku; brak ruchów mięśni czoła; niedomykanie szpary powiekowej; asymetria ust nawet przy maksymalnym wysiłku
V - niedowład ciężki - śladowe ruchy; asymetria twarzy w spoczynku; brak ruchów mięśni czoła; niedomykalność szpary powiekowej; śladowe ruchy ust
VI - porażenie całkowite - brak ruchów


lek. Piotr Kudłacz,
Medycyna Praktyczna
Podstawą jest wczesna kortykoterapia, czyli o leczeniu porażenia Bella
Rozpoznanie porażenia Bella polega przede wszystkim na wykluczeniu możliwych innych przyczyn dolegliwości zgłaszanych przez pacjenta. Ze względu na nieznaną etiologię choroby leczenie ma głównie charakter objawowy. Poniżej opisano zalecenia dotyczące leczenia porażenia Bella na podstawie wytycznych American Academy of Otolaryngology (AAO).
1. Glikokortykosteroidy doustne

Mechanizmem tłumaczącym objawy porażenia Bella jest obrzęk oraz następczy ucisk nerwu twarzowego w miejscu, gdzie przechodzi on przez kanał nerwu twarzowego – strukturę kostną o niewielkiej średnicy. Glikokortykosteroidy (GKS) działając przeciwzapalnie, zmniejszają obrzęk, co prawdopodobnie przyspiesza powrót prawidłowej funkcji nerwu i poprawę stanu klinicznego. U chorych po 16. rż. z nowo rozpoznanym porażeniem Bella zaleca się wczesne (do 72 h od początku objawów) rozpoczęcie 10-dniowego leczenia doustnymi GKS, w tym przynajmniej przez 5 dni w dużej dawce (np. prednizolon 50 mg/d przez 10 dni lub prednizon 60 mg/d przez 5 dni, a przez kolejne 5 dni w zmniejszanej dawce). Dane dotyczące skuteczności leczenia GKS rozpoczętego po 72 h od początku objawów choroby są mniej przekonujące.
2. Leki przeciwwirusowe

Jedną z teorii tłumaczących objawy porażenia Bella jest pierwotne zakażenie wirusowe lub jego reaktywacja. Nie zaleca się jednak stosowania leków przeciwwirusowych (takich jak acyklowir, walacyklowir) w monoterapii, gdyż nie wykazano korzyści z takiego leczenia w porównaniu z placebo.

W leczeniu nowo rozpoznanego porażenia Bella można rozważyć terapię skojarzoną doustnym GKS i lekiem przeciwwirusowym. W kilku badaniach przeprowadzonych na małej grupie osób u otrzymujących leczenie skojarzone stwierdzono większy odsetek pacjentów z całkowicie odzyskaną funkcją nerwu twarzowego, w porównaniu z grupą kontrolą leczoną samym GKS. Tego efektu nie potwierdzono jednak w większych badaniach z randomizacją i podwójnie ślepą próbą. Nie uzyskano wprawdzie mocnych dowodów na leczenie skojarzone, jednak nie można całkowicie wykluczyć korzyści z dołączenia do GKS leku przeciwwirusowego. Takie postępowanie można rozważyć w wybranych przypadkach.
3. Ochrona okulistyczna oka

U osób z porażeniem Bella, które nie mogą zamknąć powiek i stwierdza się u nich zmniejszone wydzielanie łez, zaleca się stosowanie środków ochrony oczu w celu zapobiegania uszkodzeniu rogówki. Wskazane są preparaty „sztucznych łez”– w ciągu dnia często podawane w postaci kropli, a na noc w postaci żelu lub maści. Ponadto można rozważyć zaklejenie oka (zaklejenie zamkniętych powiek) na czas występowania objawów porażenia. Pojawienie się dodatkowych objawów, takich jak ból i pieczenie oka, stanowi wskazanie do konsultacji okulistycznej.
4. Pozostałe metody leczenia

W terapii porażenia Bella stosuje się wiele metod fizjoterapeutycznych, m.in.: masaż, ćwiczenia mięśni twarzy czy elektroterapię. Po zastosowaniu tych metod nie wykazano jednak poprawy stanu pacjentów, w porównaniu z grupą kontrolą, AAO nie sformułowała więc zaleceń dotyczących ich stosowania w tym wskazaniu.

Ze względu na niską jakość badań nie sformułowano zalecenia dotyczącego stosowania akupunktury w leczeniu porażenia Bella. Nie sformułowano także zaleceń dotyczących dekompresji chirurgicznej nerwu twarzowego – metody leczniczej stosowanej w wybranych przypadkach porażenia o złym rokowaniu – z powodu braku odpowiednich badań. Metodę tę można rozważyć tylko u wybranych chorych, szczególnie gdy współistnieją duże nieprawidłowości w badaniach elektrofizjologicznych, gdyż w tej grupie pacjentów leczenie farmakologiczne często jest tylko częściowo skuteczne. Dekompresja chirurgiczna jest procedurą inwazyjną, związaną z ryzykiem poważnych powikłań.
5. Sytuacje szczególne

Duże badania kliniczne dotyczące stosowania GKS w leczeniu porażenia Bella nie obejmowały dzieci i kobiet w ciąży.
Dzieci

Nie ma wystarczających dowodów przemawiających za rutynowym podawaniem GKS osobom <16. rż, ponieważ populacja ta była zwykle wyłączana z dużych, wieloośrodkowych badań nad skutecznością kortykoterapii w porażeniu Bella. Wnioski z niewielu badań uwzględniających dzieci są niejednoznaczne. Ze względu na znacznie większy odsetek samoistnych wyzdrowień w tej grupie, każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie, w porozumieniu z rodzicem.
Kobiety ciężarne

W okresie ciąży i połogu ryzyko wystąpienia porażenia Bella jest nieco większe niż w populacji ogólnej; najczęściej chorują kobiety w 3. trymestrze ciąży oraz we wczesnym okresie połogu. Wykazano znacząco częstsze (wg niektórych badań nawet 5–6-krotnie) występowanie stanu przedrzucawkowego u kobiet z objawami porażenia Bella – w porównaniu z pozostałymi ciężarnymi. W tej grupie większy jest również odsetek ciąż zakończonych cesarskim cięciem. Nie wykazano wpływu wystąpienia porażenia Bella u matki na stan dziecka.

AAO nie sformułowała zaleceń dotyczących leczenia kobiet w ciąży. Według innych źródeł stosowanie doustnych GKS wymaga oceny ryzyka takiego postępowania dla matki i płodu. Terapia ta ma jednak udowodnioną skuteczność i jej zastosowanie w 2. i 3. trymestrze ciąży może być uzasadnione.
Załączniki
porazenie-nerwu-twarzowego.png
porazenie-nerwu-twarzowego.png (27.5 KiB) Przejrzano 1209 razy
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post