Posiew krwi

Rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie chorób wewnętrznych, choroby wieku starszego, choroby zakaźne, układu oddechowego, diabetologia, alergie.
admin. med.

Posiew krwi

Post autor: admin. med. »

Informacje ogólne
Wiele typów zakażeń dolnych dróg oddechowych może przebiegać z wysiewem drobnoustrojów z ogniska zakażenia do krwi.
Krew jest podstawowym, ważnym materiałem klinicznym w diagnostyce stanów zagrażających życiu pacjenta.
Diagnostyka krwi jest trudna, wymaga dobrego przygotowania pracowni mikrobiologicznej zarówno pod kątem sprzętu, podłoży i testów mikrobiologicznych, jak też, jeśli nie przede wszystkim, dużej wiedzy mikrobiologów.
Ścisłe przestrzeganie zaleceń dotyczących: pobierania krwi, warunków transportu i procedur diagnostycznych oraz właściwa interpretacja wyniku badania uwzględniająca obraz kliniczny choroby, pozwalają ustalić czynnik etiologiczny bakteriemii i wdrożyć odpowiednie, celowane leczenie przeciwdrobnoustrojowe.

Wskazania do posiewu krwi
1. Podejrzenie bakteriemii lub fungemii
2. Podejrzenie zapalenia wsierdzia
3. Gorączka nieznanego pochodzenia
4. Posocznica
5. Badanie pomocnicze w diagnostyce:
o a. zapalenia płuc (ok. 50% przebiega z obecnością bakterii we krwi)
o b. zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i ropni mózgu (ok. 40% przebiega z obecnością bakterii we krwi)
o c. zakażenia miejsca operowanego
o d. zakażenia układu moczowo-płciowego (ok. 25% przebiega z obecnością bakterii we krwi)
o e. powikłań po ropnym zapaleniu ucha środkowego i zatok przynosowych
o f. zakażenia w obrębie jamy brzusznej, w tym dróg żółciowych
o g. głębokich zmian skórnych i tkanki podskórnej.
Kluczowe znaczenie w diagnostyce mikrobiologicznej krwi ma sposób przygotowania pacjenta i pobranie krwi do badania.
Zasady pobierania krwi na posiew
• W przypadku posiewów krwi konieczne jest pobranie co najmniej dwóch, ale nie więcej niż czterech, próbek krwi z oddzielnego nakłucia, w trakcie kolejnych septycznych epizodów.
• Jeśli można przewidzieć szczyt temperatury, krew należy pobrać w momencie narastania temperatury (około 30 minut przed osiągnięciem szczytu).
• W ostrym, klinicznym przebiegu zakażenia, z utrzymywaniem się wysokiej gorączki i konieczności natychmiastowego wdrożenia leczenia przeciwbakteryjnego, zalecane jest pobranie krwi z dwóch różnych nakłuć bezpośrednio po sobie.
• W przypadku występowania gorączki o nieznanej przyczynie, zaleca się wykonanie dwóch posiewów krwi w odstępach około godzinnych, a w razie potrzeby badanie należy powtórzyć po 24 i 48 godzinach.
• Jeśli zachodzi konieczność wykonania badania bakteriologicznego krwi w trakcie prowadzonej u pacjenta antybiotykoterapii, a nie ma możliwości odstawienia leku, krew na posiew należy pobrać przed podaniem kolejnej dawki leku, gdy jego stężenie w surowicy pacjenta jest najniższe.
• Krew natychmiast po pobraniu należy dodać do ogrzanego do 37°C podłoża wzrostowego.
• Krytyczną sprawą jest nie tylko czas pobrania i liczba próbek, ale także objętość krwi uzyskana do każdego badania.
• Objętość krwi dodawanej do podłoży wzrostowych powinna odpowiadać 1:5 lub 1:10 objętości podłoża (np. 5 lub 10 ml krwi na 50 ml podłoża).
• U noworodków i małych dzieci należy zastosować podłoża pediatryczne, do których można pobrać mniejsza objętość krwi (do 3 ml).
• Jeśli chory otrzymuje antybiotyk, należy wybrać podłoża zawierające inhibitor antybiotyków.
Sposób pobierania krwi na posiew
Sprzęt do pobrania krwi na posiew:
1. Rękawiczki jednorazowe
2. System do zamkniętego pobierania krwi na posiew (np. Vacutainer, Blood Collection Sets – igła motylkowa Vacutainer)
3. Opaska uciskowa
4. Środki dezynfekcyjne: 70% alkohol etylowy lub izopropylowy, 2% roztwór jodu lub środek zawierający 2% powidon jodu
5. Gaziki i plastry
6. Odpowiednie podłoża – ogrzane do temperatury 37°C, podpisane imieniem i nazwiskiem pacjenta (z zaznaczona datą i godziną pobrania próbki)
7. Starannie wypełnione skierowanie

Podłoża do posiewu krwi
Dostępnych jest wiele rodzajów podłoża do posiewów krwi, przeznaczonych zarówno do badania metodami klasycznymi (inkubacja w cieplarkach), jak i inkubacji w automatycznych systemach do posiewów krwi.
Butelki do posiewów krwi (innne dla każdego typu aparatu) zawierają podłoże płynne, namnażające o bogatym składzie, pozwalające wykryć bakterie tlenowe, beztlenowe i grzyby.



Technika pobierania krwi
1. Pielęgniarka przed pobraniem krwi powinna dokładnie umyć i zdezynfekować ręce środkiem przeznaczonym do tego celu.
2. Należy odpowiednio przygotować skórę pacjenta. Krew należy pobrać ze świeżego wkłucia do żyły. Nie należy pobierać krwi do posiewu z założonego na stałe cewnika. Miejsce wkłucia należy zdezynfekować 2% roztworem jodyny, a następnie 70% alkoholem etylowym, wykonując ruchy odśrodkowe. Należy odczekać 2-3 minuty do odparowania alkoholu. Po dezynfekcji nie wolno ponownie dotykać miejsca, skąd będzie pobierana krew.
3. Komercyjne podłoże diagnostyczne, przed pobraniem krwi, należy ogrzać do temperatury 35-37°C. Ma to istotne znaczenie dla przetrwania drobnoustrojów wrażliwych na wahania temperatury, w szczególności Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae i Moraxella catarrhalis. Korek butelki, do której będzie wprowadzana krew należy przygotować w sposób identyczny, jak skórę pacjenta.
4. Krew należy pobrać w ilości odpowiedniej do rodzaju podłoży stosowanych do badania, zgodnie z zaleceniami producenta. Jeśli producent nie zaleca inaczej, należy zachować stosunek 1:10 lub 1:5 objętości materiału do objętości podłoża. Jeśli pobierana jest krew od dziecka, należy stosować podłoża pediatryczne.
5. Do pobrania krwi zaleca się stosowanie igieł dwustronnych, umożliwiających pobranie krwi bezpośrednio do butelki z podłożem. Można też krew pobrać igłą i strzykawką, należy jednak pamiętać o zmianie igły przed wprowadzeniem krwi do butelki. W przypadku niepowodzenia, należy zmienić igłę.
6. Po wyjęciu igły z butelki, jeśli nie istnieje firmowe zabezpieczenie, powierzchnię korka należy ponownie odkazić 70% roztworem alkoholu, przykryć jałowym gazikiem i okleić plastrem.
7. Podłoże z dodaną krwią dokładnie wymieszać, by nie wytworzyły się skrzepy.

Transport
1. Transport materiału do laboratorium mikrobiologicznego powinien przebiegać jak najszybciej w temperaturze pokojowej, bez dopuszczenia do schłodzenia próbki.
2. Z podłożami komercyjnymi przeznaczonymi do inkubowania w przeznaczonym do tego celu systemie automatycznym, należy preinkubować w temperaturze 35-37°C, jeśli czas pomiędzy pobraniem, a włożeniem krwi do aparatu nie będzie dłuższy niż 12 godzin. Jeśli czas pomiędzy pobraniem, a włożeniem krwi do aparatu będzie dłuższy niż 12 godzin, należy preinkubować w kontrolowanej temperaturze 15-30°C.

Badanie mikrobiologiczne
1. Podłoża inkubowane poza systemem, z zapewnieniem odpowiednich warunków temperaturowych, przegląda się codziennie (lub częściej), bez wstrząsania i mieszania, w celu wizualnego stwierdzenia wzrostu drobnoustrojów w podłożu, poprzez zaobserwowanie zmętnienia lub hemolizy podłoża płynnego lub pojawienia się kolonii bakteryjnych w podłożach z fazą stałą.
2. Wykrycie wzrostu drobnoustroju z wykorzystaniem systemów automatycznych odbywa się na podstawie kolorymetrycznego lub fluorometrycznego pomiaru wzrostu stężenia CO2 w podłożu z badaną krwią, oraz pomiaru zmiany pH i potencjału oksydoredukcyjnego w podłożu.
3. W przypadku pojawienia się zmian w badanym podłożu lub uzyskania sygnału z automatycznego systemu o zachodzących w podłożu zmianach, wykonuje się z materiału preparat bezpośredni barwiony metodą Grama oraz posiew podłoża płynnego lub kolonii bakteryjnych z fazy stałej, na szereg odpowiednich podłoży agarowych.
4. Inkubacja posianych podłoży agarowych powinna przebiegać w warunkach odpowiadających kierunkowi diagnostyki.
5. Należy określić typ wyrosłych kolonii. W każdym przypadku należy wykluczyć zanieczyszczenie, wyizolować, a następnie po uzyskaniu czystej, homogennej hodowli, należy dokonać identyfikacji drobnoustroju, określić wrażliwość czynnika etiologicznego na leki przeciwbakteryjne, wykryć mechanizmy oporności danego drobnoustroju na antybiotyki.

Interpretacja wyników
1. Wynik dodatni – wyhodowanie przynajmniej z dwóch próbek krwi tego samego gatunku drobnoustroju, obserwowany w ciągu 24-48 godzin od pobrania, za wyjątkiem wymagających gatunków bakterii, grzybów.
2. Wynik dodatni w szczególnych przypadkach – wyhodowanie u pacjentów z poważną choroba podstawową, w stanie immunosupresji, z wszczepionymi protezami, kilkukrotnie z różnych próbek krwi drobnoustrojów wchodzących w skład flory fizjologicznej skóry.
3. Wynik fałszywie dodatni – wyhodowanie drobnoustroju wchodzącego w skład flory fizjologicznej skóry tylko w jednej próbce krwi po kilku dniach inkubacji (np. Staphylococcus epidermidis).
4. Wynik fałszywie ujemny – jeśli pobrana próbka krwi na posiew była źle transportowana (wychłodzona), pobrano zbyt małą objętość krwi do badania, nie zachowano odpowiedniego odstępu czasu po podaniu antybiotyku
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post