Tikagrelor - nowy lek przeciwpłytkowy

Leki, wskazania, działanie, skutki uboczne, interakcje leków.Leki zalecane do leczenia.Środki spożywcze bezglutenowe
admin. med.

Tikagrelor - nowy lek przeciwpłytkowy

Post autor: admin. med. »

Działanie

Wybiórczy antagonista receptora adenozynodifosforanowego (ADP) działający na receptor ADP 2PY12 (wiązanie odwracalne); cyklopentylotriazolopirymidyna. Działanie polega na zapobieganiu zależnej od ADP aktywacji i agregacji płytek krwi. Nie wywiera wpływu na miejsce wiązania ADP, blokuje przekazanie sygnału. Po podaniu p.o. szybko się wchłania. Wykazuje szybki początek działania farmakologicznego; średnie zahamowanie agregacji płytek (IPA) u pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową stosujących kwas acetylosalicylowy, równe 41% występuje 30 min po podaniu tikagreloru w dawce nasycającej 180 mg. Maks. IPA wynosi 89%, występuje w ciągu 2–4 h po podaniu leku i utrzymuje się przez 2–8 h. tmax wynosi ok. 1,5 h, a średnia bezwzględna dostępność biologiczna 36%. Tikagrelor jest metabolizowany w wątrobie głównie przez izoenzym CYP3A; lek i jego czynny metabolit w 99,7 % wiążą się z białkami osocza. Lek wydalany jest głównie z kałem i moczem, metabolit z żółcią. t1/2 tikagreloru wynosi 7 h, czynnego metabolitu – 8,5 h.
Wskazania

Zapobieganie zdarzeniom sercowo-naczyniowym u dorosłych pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym (niestabilna dławica piersiowa, zawał serca bez uniesienia odcinka ST lub z uniesieniem odcinka ST), w tym u pacjentów leczonych farmakologicznie lub za pomocą przezskórnej interwencji wieńcowej lub wszczepienia pomostów aortalno-wieńcowych w skojarzeniu z kwasem acetylosalicylowym.
Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, czynne krwawienia patologiczne, krwotok śródczaszkowy w wywiadzie, umiarkowane lub ciężkie zaburzenie czynności wątroby, równoległe stosowanie silnych inhibitorów CYP3A4. U chorych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia krwawień należy rozważyć stosunek zagrożeń do korzyści wynikających ze stosowania leku. Stosować ostrożnie u osób ze skłonnością do krwawień (np. po niedawno przebytych urazach, zabiegach chirurgicznych, z zaburzeniami krzepnięcia, czynnymi lub niedawno przebytymi krwawieniami z przewodu pokarmowego) oraz u osób stosujących leki zwiększające ryzyko wystąpienia krwawienia (np. NLPZ, doustne leki przeciwzakrzepowe i/lub leki fibrynolityczne zastosowane w ciągu 24 h przed przyjęciem tikagreloru). W przypadku wystąpienia krwawienia nieskuteczne wydaje się przetoczenie płytek krwi (tikagrelor będzie wywierał działanie hamujące na przetoczone płytki) czy podanie desmopresyny. Hemostazę może zwiększać podanie kwasu aminokapronowego, kwasu traneksamowego i/lub rekombinowanego czynnika VIIa. Po zidentyfikowaniu i opanowaniu przyczyny krwawienia można wznowić leczenie tikagrelorem. Leczenie należy przerwać 7 dni przed planowanym zabiegiem chirurgicznym. Ze względu na ograniczone dane kliniczne stosować ostrożnie u osób ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia bradykardii (w tym stosujących leki mogące powodować bradykardię). Lek może powodować duszność o nasileniu łagodnym lub umiarkowanym, zwykle ustępującą bez konieczności przerywania leczenia. Należy jednak zachować ostrożność u osób z astmą i/lub POChP w wywiadzie; jeśli w trakcie leczenia tikagrelorem chory zgłosi nowe incydenty duszności, wydłuży się czas ich trwania lub nasilą objawy, należy przeprowadzić pełną diagnostykę, a w przypadku złej tolerancji tego stanu przerwać leczenie. Podczas leczenia tikagrelorem może ulec zwiększeniu stężenie kreatyniny; należy dokonać oceny czynności nerek po miesiącu stosowania leku, a następnie okresowo, szczególnie u osób >=75. rż., chorych z umiarkowanym lub ciężkim zaburzeniem czynności nerek, a także w przypadku stosowania leków z grupy antagonistów receptora AT1 angiotensyny II. Należy zachować ostrożność podczas stosowania tikagreloru u pacjentów z hiperurykemią lub dnawym zapaleniem stawów w wywiadzie; nie zaleca się stosowania u pacjentów z nefropatią moczanową.

Interakcje

Tikagrelor jest substratem izoenzymu CYP 3A4, a także jego słabym inhibitorem; jest również substratem i słabym inhibitorem P-gp. Równoległe stosowanie z silnymi inhibitorami CYP3A4 (np. ketokonazol, klarytromycyna, nefazodon, rytonawir, atazanawir) jest przeciwwskazane, ponieważ może powodować istotne zwiększenie narażenia na tikagrelor. Umiarkowane inhibitory CYP 3A4 (np. diltiazem, amprenawir, aprepitant, erytromycyna, flukonazol) można stosować równolegle z tikagrerolem. Nie zaleca się stosowania z dużymi dawkami podtrzymującymi kwasu acetylosalicylowego (> 300 mg). Nie zaleca się równoległego stosowanie z silnymi induktorami CYP3A4 (np. ryfampicyna, deksametazon, karbamazepina, fenobarbital), które może prowadzić do zmniejszenia stężenia i osłabienia siły działania tikagreloru. Ponieważ tikagrerol może zwiększać narażenie na leki o małym indeksie terapeutycznym będące substratami CYP3A4 (cisapryd, alkaloidy sporyszu), ich równoległe stosowanie nie jest zalecane. Stosowanie w skojarzeniu z simwastatyną lub lowastatyną w dawce >40 mg wiąże się ze zwiększeniem ryzyka wystąpienia ich działań niepożądanych – nie zaleca się równoległego stosowania. Jednoczesne stosowanie atorwastatyny i tikagreloru powoduje zwiększenie cmax i AUC metabolitów atorwastatyny w stopniu klinicznie nieistotnym; nie można wykluczyć podobnego wpływu na inne statyny metabolizowane przez CYP3A4. W przypadku stosowania z digoksyną zaleca się dokładną obserwację kliniczną i monitorowanie parametrów laboratoryjnych. Brak danych dotyczących stosowania jednocześnie z silnymi inhibitorami glikoproteiny P (np. werapamil, chinidyna, cyklosporyna), które mogą zwiększać narażenie na tikagrelor; jeśli nie można uniknąć takiego skojarzenia, należy zachować ostrożność. Tikagrelor nie jest inhibitorem CYP2C9 i jest mało prawdopodobne, aby zaburzał metabolizm leków, takich jak warfaryna czy tolbutamid związany z izoenzymem CYP2C9. Nie przewiduje się znaczącego wpływu na skuteczność hormonalnych środków antykoncepcyjnych. W związku z obserwowanymi, zwykle bezobjawowymi, przerwami komorowymi i bradykardią należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania tikagreloru z lekami wywołującymi bradykardię; w badaniu klinicznym nie zaobserwowano jednak dowodów na występowanie znaczących klinicznie niepożądanych interakcji po jednoczesnym zastosowaniu z jednym lub więcej lekami wywołującymi bradykardię (tj. β-adrenolitykami, antagonistami wapnia [diltiazem i werapamil] lub digoksyną). Nie zaobserwowano klinicznie istotnych interakcji ze stosowanymi przed dłuższy czas kwasem acetylosalicylowym, inhibitorami ACE, inhibitorami pompy protonowej, statynami, β-adrenolitykami, antagonistami receptora angiotensyny, jak również ze stosowanymi krótkotrwale heparyną, heparyną drobnocząsteczkową oraz dożylnymi inhibitorami GpIIb/IIIa. Jednoczesne stosowanie tikagreloru i heparyny, enoksaparyny lub desmopresyny nie wpływało na czas częściowej tromboplastyny po aktywacji (aPTT), aktywowany czas krzepnięcia (ACT) ani na oznaczanie aktywności czynnika Xa, jednak, ze względu na potencjalne interakcje farmakodynamiczne, należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania tikagreloru z lekami zmieniającymi hemostazę. Należy zachować ostrożność podczas stosowania z wybiórczymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (np. paroksetyny, sertraliny, citalopramu) ze względu na możliwość zwiększenia ryzyka krwawienia.
Działania niepożądane

Często: duszność, krwawienie z nosa, krwotok z żołądka i jelit, krwawienia podskórne lub do skóry właściwej, krwiaki/siniaki, krwotok w miejscu nakłucia, wstrzyknięcia lub podłączenia cewnika. Niezbyt często: krwotok śródczaszkowy, zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego, ból głowy, krwotok do oka (wewnątrzgałkowy, spojówkowy, siatkówkowy), krwioplucie, krwawe wymioty, krwotok z owrzodzenia żołądka i jelit, krwotok z guzków krwawniczych odbytu, zapalenie błony śluzowej żołądka, krwotok w jamie ustnej (w tym krwawienie z dziąseł), biegunka, wymioty, ból brzucha, nudności, niestrawność, wysypka, świąd, krwotok z układu moczowego, krwawienie z pochwy, krwotok po zabiegu, nadwrażliwość z obrzękiem naczynioruchowym. Rzadko: hierurykemia, stan splątania, parestezje, krwotok z ucha, zawroty głowy pochodzenia błędnikowego, krwotok do przestrzeni zaotrzewnowej, zaparcie, krwiak śródstawowy, zwiększone stężenie kreatyniny we krwi, krwotok z rany, krwotok pourazowy. Po przedawkowaniu: toksyczność w obrębie żołądka i jelit, duszność, przerwy komorowe. Brak swoistego antidotum; zaleca się monitorowanie EKG, leczenie wspomagające w przypadku wystąpienia krwawienia.
Ciąża i laktacja

Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję. Ze względu na ograniczone dane nie zaleca się stosowania w okresie ciąży. Badania na zwierzętach wykazały, że lek i jego czynne metabolity przenikają do mleka; nie stosować w okresie karmienia piersią. Podczas leczenia kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną metodę antykoncepcji.
Dawkowanie

P.o., niezależnie od posiłków. Dorośli. Pojedyncza dawka nasycająca 180 mg, następnie 90 mg 2 ×/d, w skojarzeniu z kwasem acetylosalicylowym w dawce 75–150 mg. Czas leczenia powinien wynosić do 12 mies., chyba że istnieją wskazania kliniczne do przerwania stosowania leku. U pacjentów stosujących klopidogrel w razie potrzeby możliwa jest bezpośrednia zmiana terapii na tikagrelor. Nie badano zmiany sposobu leczenia z prasugrelu na tikagrelor. Nie ma konieczności modyfikacji dawkowania u osób w podeszłym wieku lub z niewydolnością nerek. Ze względu na brak danych nie zaleca się stosowania leku u chorych poddawanych dializom. Nie ma konieczności modyfikacji dawkowania u osób z łagodną niewydolnością wątroby.
Uwagi

Tikagrelor nie wpływa lub ma nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn.
Preparaty na rynku polskim zawierające tikagrelor
ODPOWIEDZ