ForumMedyczne.edu.pl

Działanie
Pochodna tienopirydyny, lek hamujący agregację płytek krwi i uwalnianie płytkowych czynników krzepnięcia, zapobiega tworzeniu się zakrzepów tętniczych. Zmniejsza ilość wolnych receptorów dla fibrynogenu w błonie krwinki płytkowej, przez co zmniejsza jej zdolność wiązania się z fibrynogenem i zmniejsza stężenie tego ostatniego w osoczu. Tiklopidyna powoduje zmniejszenie lepkości krwi, przedłuża czas krwawienia. Podana p.o. wchłania się szybko i niemal całkowicie, a największe stężenie w surowicy osiąga ok. 2 h po podaniu. t1/2 wynosi 30–50 h. Efekt przeciwagregacyjny występuje po ok. 2 dniach stosowania tiklopidyny, a jego maksimum po 3–6 dniach i utrzymuje się przez ok. 72 h po odstawieniu leku. Metabolizowana jest głównie w wątrobie, wydalana w 2/3 z moczem i w 1/3 z kałem.

Wskazania
Zmniejszenie ryzyka wystąpienia udaru niedokrwiennego mózgu u chorych po przebytym epizodzie niedokrwienia naczyń mózgowych (udar niedokrwienny mózgu, przejściowe ataki niedokrwienne w wywiadzie). Zapobieganie ciężkim incydentom niedokrwienia (zwłaszcza w obrębie naczyń wieńcowych) u pacjentów z zarostową miażdżycą tętnic kończyn dolnych w fazie chromania przestankowego. Zapobieganie wykrzepianiu w przetoce tętniczo-żylnej u pacjentów poddawanych hemodializom. Lek powinien być stosowany wyłącznie u chorych, u których istnieją przeciwwskazania do stosowania kwasu acetylosalicylowego lub brak wystarczającej reakcji na kwas acetylosalicylowy. W skojarzeniu z kwasem acetylosalicylowym zapobieganie niedrożności stentu po wszczepieniu stentu (wskazanie niezarejestrowane w Polsce).

Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, skaza krwotoczna, choroby krwi z wydłużonym czasem krwawienia, uszkodzenia narządowe ze skłonnością do krwawień, choroba wrzodowa żołądka i/lub dwunastnicy, krwotoczny udar mózgu, zaburzenia hematologiczne w wywiadzie. Ostrożnie stosować u osób ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia krwawienia lub zaburzeniem czynności wątroby. W przypadku wystąpienia zapalenia wątroby i/lub żółtaczki, leczenie należy przerwać i zlecić wykonanie testów czynnościowych wątroby. Preparatów zawierających laktozę nie stosować u osób z dziedziczną nietolerancją galaktozy, pierwotnym niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Ze względu na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych ze strony układu krwiotwórczego należy wyjściowo, a następnie co 2–3 tyg., zwłaszcza przez pierwsze 3 mies. leczenia, kontrolować morfologię krwi z obrazem odsetkowym. W razie zmniejszenia liczby neutrofili poniżej 1500/μl lub płytek krwi poniżej 100 000/μl należy bezwzględnie przerwać podawanie leku. 10–14 dni przed planowanym zabiegiem operacyjnym należy przerwać podawanie tiklopidyny; w przypadkach nagłych operacji należy podać 0,5–1 mg/kg mc. metyloprednizolonu i.v. lub koncentrat płytek krwi.

Interakcje
Ze względu na nasilanie działania przeciwagregacyjnego NLPZ przez tiklopidynę oraz brak długoterminowych badań dotyczących bezpieczeństwa leczenia skojarzonego, nie należy przewlekle stosować leku z NLPZ, zwłaszcza z kwasem acetylosalicylowym. Unikać jednoczesnego podawania z innymi lekami przeciwkrzepliwymi, a jeśli jest to konieczne, należy regularnie kontrolować parametry krzepnięcia krwi. Leki zobojętniające sok żołądkowy zmniejszają stężenie tiklopidyny w osoczu. Stosowana przewlekle cymetydyna zmniejsza klirens i zwiększa stężenie tiklopidyny we krwi. Tiklopidyna powoduje zwiększenie stężenia teofiliny w osoczu. Zmniejsza stężenia digoksyny o ok. 15–20%, stąd konieczność częstszego monitorowania stężenia tego leku we krwi. Tiklopidyna zwiększa stężenie cefalosporyn we krwi. Ostrożnie stosować z pentoksyfiliną, propranololem, fenytoiną, kortykosteroidami i lekami metabolizowanymi przez enzymy mikrosomalne. Nie stwierdzono istotnych klinicznie interakcji z lekami β-adrenolitycznymi (z wyjątkiem propranololu), antagonistami wapnia i lekami moczopędnymi.

Skutki uboczne
Zaburzenia hematologiczne (neutropenia, małopłytkowość niejednokrotnie z objawami plamicy małopłytkowej, aplazja szpiku, niedokrwistość hemolityczna, agranulocytoza, pancytopenia, powikłania krwotoczne) należą do najpoważniejszych działań niepożądanych, występują rzadko, objawiają się głównie w pierwszych 3 mies. stosowania i zwykle ustępują samoistnie po odstawieniu leku. Często zaburzenia żołądkowo-jelitowe: nudności, wymioty, biegunka. Niezbyt często: zawroty i bóle głowy, krwawienia z przewodu pokarmowego, jadłowstręt, krwawienia z nosa, osłabienie, zwiększona skłonność do krwawień wewnątrzczaszkowych, alergiczne reakcje skórne (wysypka, świąd, pokrzywka) zazwyczaj ustępujące po odstawieniu preparatu, wybroczyny, siniaki, krwiomocz.. Rzadko: zapalenie wątroby, żółtaczka, zaburzenia czucia, senność, nerwowość, zaburzenia smaku, zwiększona potliwość, złe samopoczucie, uczucie oszołomienia, szum w uszach, depresyjny nastrój, kołatanie serca. Bardzo rzadko: ciężka biegunka z zapaleniem okrężnicy, rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa i Johnsona, zespół Lyella, obrzęk Quinckego, zapalenie naczyń, anafilaksja, alergiczne choroby płuc, liszaj rumieniowaty, zaburzenia czynności nerek spowodowane nadwrażliwością, gorączka, ból stawów. W trakcie długotrwałego stosowania może wystąpić przejściowe zwiększenie aktywności aminotransferaz, fosfatazy zasadowej, stężenia bilirubiny, cholesterolu i triglicerydów w osoczu. Opisywano przypadki piorunującego zapalenia wątroby. Przedawkowanie może powodować ciężkie objawy niepożądane ze strony przewodu pokarmowego; zaleca się wywołanie wymiotów, płukanie żołądka i leczenie podtrzymujące. Należy monitorować czas krwawienia.

Ciąża i laktacja
Kategoria B. Stosować w ciąży tylko w przypadku bezwzględnej konieczności. Nie stosować w okresie karmienia piersią.

Dawkowanie
P.o., podczas posiłków. Dorośli. 250 mg 2 ×/d. Po stentowaniu naczyń wieńcowych, przez okres do 30 dni po zabiegu: 250 mg 2 ×/d równolegle z kwasem acetylosalicylowym w dawkach kardiologicznych.

Uwagi
Wyjściowo, a następnie co 2–3 tyg., zwłaszcza przez pierwsze 3 mies. leczenia, należy kontrolować morfologię krwi z obrazem odsetkowym. W razie zmniejszenia liczby neutrofili poniżej 1500/μl lub płytek krwi poniżej 100 000/μl należy bezwzględnie przerwać podawanie leku. 10–14 dni przed planowanym zabiegiem operacyjnym należy przerwać podawanie tiklopidyny; w przypadkach nagłych operacji należy podać 0,5–1 mg/kg mc. metyloprednizolonu i.v. lub koncentrat płytek krwi.
Preparaty na rynku polskim zawierające tiklopidyna

Aclotin
Apo-Clodin
Iclopid
Ifapidin
Ticlo