Omdlenie, ból w klatce piersiowej, nagła śmierć sercowa

Schorzenia i wady układ krążenia, układu sercowo-naczyniowego, nadciśnienie tętnicze, choroby tętnic i żył
admin. med.

Omdlenie, ból w klatce piersiowej, nagła śmierć sercowa

Post autor: admin. med. »

Różne zagadnienia kardiologiczne - omdlenie, ból w klatce piersiowej, nagła śmierć sercowa
prof. dr hab. med. Jerzy Stańczyk, dr med. Katarzyna Niewiadomska-Jarosik, dr med. Beata Kierzkowska, Klinika Kardiologii i Reumatologii Dziecięcej II Katedry Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Data utworzenia: 10.12.2012
Ostatnia modyfikacja: 10.12.2012

Skróty: RTG - zdjęcie rentgenowskie, SCD - nagła śmierć sercowa, WPW - zespół Wolfa, Parkinsona i White'a

Pytanie 1. Jakie mogą być przyczyny powiększenia serca u dziecka, u którego nie wysłuchuje się szmerów sercowych?

Najczęstszymi przyczynami kardiomegalii u dzieci bez wyraźnych szmerów nad sercem są:
1) zapalenie mięśnia sercowego
2) kardiomiopatie (najczęściej kardiomiopatia rozstrzeniowa, restrykcyjna, tachyarytmiczna [kardiomiopatia przerostowa w początkowej fazie może wywoływać jedynie dośrodkowy przerost mięśnia sercowego])
3) zapalenie osierdzia z gromadzeniem się znacznej ilości płynu w worku osierdziowym
4) choroby układu oddechowego przebiegające z niewydolnością serca
5) zespół poperikardiotomijny (występujący w ok. 10-40% przypadków po operacji kardiochirurgicznej)
6) zaciskające zapalenie osierdzia (powiększenie przedsionków serca)
7) ciężkie, nieleczone nadciśnienie tętnicze
8) zespół Blanda, White'a i Garlanda - nieprawidłowe odejście lewej tętnicy wieńcowej od tętnicy płucnej (manifestujący się w okresie wczesnoniemowlęcym)
9) choroby spichrzeniowe
10) niewydolność serca.
Należy również pamiętać o ryzyku "fałszywie dodatniej" interpretacji wielkości serca w RTG klatki piersiowej, kiedy zdjęcie wykonane jest w fazie wdechowej, a serce uniesione przez przeponę może się wydawać powiększone. (KN-J, JS)

Pytanie 2. Jakie mogą być przyczyny bólu w klatce piersiowej (kardiologiczne i niekardiologiczne)? Kiedy wymaga on pilnej diagnostyki?
Ból w klatce piersiowej może występować u dzieci w każdym wieku, jednak najczęściej dotyczy okresu dojrzewania. Choć jest to dosyć powszechne zjawisko, to rzadko jego przyczyną są zaburzenia kardiologiczne (do ok. 4% przypadków). Znacznie częściej etiologia bólu w klatce piersiowej wiąże się ze zmianami w układzie mięśniowo-szkieletowym, oddechowym, pokarmowym albo ma tło psychogenne. Jeśli natomiast badanie kliniczne i wyniki badań dodatkowych są prawidłowe, mówimy o bólu idiopatycznym (wg różnych autorów występuje on w 12-85% przypadków).
Kardiologicznymi przyczynami bólu w klatce piersiowej u dzieci mogą być: (1) anomalie strukturalne serca (zwężenie zastawki aorty, kardiomiopatia przerostowa/rozstrzeniowa, zespół wypadania płatka zastawki dwudzielnej, wrodzone lub nabyte choroby tętnic wieńcowych, tętniak i rozwarstwienie aorty), (2) choroby zapalne (zapalenie osierdzia, zespół po perikardiotomii, zapalenie mięśnia sercowego, choroba Kawasaki z zajęciem tętnic wieńcowych) oraz (3) zaburzenia rytmu serca (tachyarytmie nadkomorowe, liczne przedwczesne pobudzenia komorowe lub tachyarytmie komorowe).
Ból w klatce piersiowej spowodowany niedokrwieniem serca najczęściej występuje podczas wysiłku fizycznego lub bezpośrednio po nim. Zwykle jest dość silny, o charakterze uciskowym, zlokalizowany w okolicy przedsercowej, może promieniować do szyi, ramion lub żuchwy. Niepokój powinny budzić objawy towarzyszące, takie jak: „mroczki przed oczami”, omdlenie, nudności lub wymioty, a także szybkie bicie serca poprzedzające wystąpienie bólu. Pilnej diagnostyki kardiologicznej wymagają pacjenci z dodatnim wywiadem rodzinnym (w kierunku genetycznie uwarunkowanych kardiomiopatii, zespołu wydłużonego QT oraz nagłych zgonów w rodzinie, zwłaszcza w młodym wieku). (BK, JS)


Pytanie 3. Jak często u dzieci występuje nagła śmierć sercowa i co jest jej najczęstszą przyczyną?
Częstość występowania nagłej śmierci sercowej (SCD) ocenia się na 0,8-6,2 przypadku na 100 000 dzieci na rok. Dokładne dane epidemiologiczne są nieznane. Szacuje się, że SCD odpowiada za około 5% wszystkich zgonów dzieci, wyłączając nagłe zgony niemowląt. Wśród przyczyn SCD wymienia się: zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatie (szczególnie kardiomiopatia przerostowa), wrodzone wady serca przed i po operacjach kardiochirurgicznych (zwłaszcza sinicze wady serca i wady ze zwężeniem drogi odpływu lewej komory) oraz wrodzone lub nabyte choroby tętnic wieńcowych. Osobną grupę stanowią tzw. pierwotnie elektryczne choroby serca, które są genetycznie uwarunkowanymi kanałopatiami (zespół wydłużonego QT, katecholamiczny polimorficzny częstoskurcz komorowy, zespół Brugadów, zespół krótkiego QT). W tych przypadkach SCD może być pierwszym i jedynym objawem choroby. Przyczyną SCD może być także zespół preekscytacji komór (zespół WPW), choć w tym przypadku nagły zgon rzadko jest pierwszym objawem. Do grupy ryzyka SCD należą także dzieci z całkowitym blokiem przedsionkowo-komorowym, w którym typowym objawem jest bradykardia. Należy pamiętać o działaniach niepożądanych leków wykazujących właściwości proarytmiczne lub mogących wydłużać odstęp QT (np. makrolidy, trimetoprim, niektóre leki przeciwgrzybicze, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne). (BK, JS)


Pytanie 4. Czy to prawda, że u dzieci z jadłowstrętem psychicznym częściej występują nagłe zgony? Jeżeli tak jest, to dlaczego?
Tak, to prawda. Nagłe zgony u pacjentów z jadłowstrętem psychicznym wynikają przede wszystkim z powikłań sercowo-naczyniowych. Są to zagrażające życiu arytmie spowodowane wydłużeniem odstępu QT i/lub zaburzeniami elektrolitowymi, bradykardia oraz niedociśnienie. Przewlekła hipowolemia prowadzi do zmian zanikowych w mięśniu sercowym i do zmniejszenia objętości wyrzutowej. Wśród przyczyn SCD u pacjentów z jadłowstrętem psychicznym wymienia się też zaburzenia regulacji układu wegetatywnego. Należy także pamiętać o ryzyku nagłego zgonu podczas leczenia tych chorych. U osób ciężko niedożywionych w konsekwencji szybkiego spożycia dużej ilości pokarmu może bowiem wystąpić tzw. zespół ponownego odżywienia (refeeding syndrome). W jego patogenezie zasadniczą rolę odgrywa hipofosfatemia z towarzyszącą hipokalemią i hipomagnezemią, niedoborami witamin i zatrzymaniem wody w przestrzeni pozakomórkowej. Te złożone zaburzenia metaboliczne mogą wywoływać drgawki, zaburzenia rytmu serca, uszkodzenia mięśnia sercowego, niewydolność krążeniowo-oddechową, a nawet doprowadzić do zgonu. Aby zminimalizować ryzyko wymienionych powikłań, wskazana jest powolna i kontrolowana realimentacja chorych na jadłowstręt psychiczny. (BK, JS)

Pytanie 5. Jakie są najczęstsze przyczyny omdlenia w zależności od wieku dziecka? Kiedy omdlenie wymaga diagnostyki?
Omdlenie definiuje się jako przejściową utratę przytomności spowodowaną zmniejszeniem perfuzji mózgu, charakteryzującą się gwałtownym początkiem, krótkim czasem trwania oraz samoistnym całkowitym ustąpieniem.
Najnowsza klasyfikacja omdleń uwzględnia:
1) omdlenie odruchowe (neurogenne)
a) wazowagalne (związane z emocjami lub stresem ortostatycznym)
b) sytuacyjne (kaszel, kichanie, mikcja, powysiłkowe)
2) omdlenie spowodowane hipotonią ortostatyczną (definiuje się ją jako nieprawidłowy spadek ciśnienia tętniczego po przyjęciu pozycji stojącej)
3) omdlenie sercowe (sercowo-naczyniowe) a) bradykardia b) częstoskurcz c) choroba organiczna (ostry zawał serca/niedokrwienie, kardiomiopatia przerostowa, śluzak przedsionka i inne guzy serca, tamponada osierdzia, zator tętnicy płucnej, nadciśnienie płucne).
Pierwszy epizod omdlenia zwykle występuje >10. roku życia, a maksymalną częstość ich występowania obserwuje się około 15. roku życia. U nastolatków najczęściej występują omdlenia odruchowe, u młodszych dzieci ich najczęstszą przyczyną są zaburzenia sercowo-naczyniowe. (KN-J, JS)
źródło:www.mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post