Zasady żywienia dzieci i młodzieży w aspekcie zapobiegania chorobie próchnicowej

Choroby, leczenie zębów, przyzębia, języka, błony śluzowej, tkanek jamy ustnej, stawu skroniowo-żuchwowego.
admin. med.

Zasady żywienia dzieci i młodzieży w aspekcie zapobiegania chorobie próchnicowej

Post autor: admin. med. »

Stanowisko polskich ekspertów dotyczące zasad żywienia dzieci i młodzieży w aspekcie zapobiegania chorobie próchnicowej
dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk, prof. nadzw., prof. dr hab. n. med. Teresa Jackowska, prof. dr hab. n. med. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska, prof. dr hab. n. med. Janusz Książyk, Dorota Szostak-Węgierek, Urszula Kaczmarek
Nowa Stomatologia, 2015; 20 (2): 81–91
Stanowisko polskich ekspertów dotyczące zasad żywienia dzieci i młodzieży w aspekcie zapobiegania chorobie próchnicowej
Wprowadzenie

Częstość i nasilenie choroby próchnicowej u dzieci i młodzieży w Polsce należą do największych w Europie. Zgodnie z wynikami badań epidemiologicznych prowadzonych w ramach monitoringu stanu zdrowia jamy ustnej Polaków, ubytki próchnicowe występują u >50% dzieci w wieku 3 lat. Częstość występowania próchnicy zębów zwiększa się wraz z wiekiem i dotyczy 96,1% osób w wielu 18 lat, obejmując średnio 8 zębów.1 Niestety w populacji polskiej wciąż obserwuje się duże zaniedbania profilaktyczne i lecznicze, o czym świadczą małe wartości wskaźników leczenia, zwłaszcza w odniesieniu do zębów mlecznych. 25% dzieci w wieku 5 lat nigdy nie było u dentysty.2

Podstawą zapobiegania próchnicy jest właściwe odżywianie, odpowiednia higiena jamy ustnej oraz miejscowe stosowanie związków fluoru. Rola czynnika żywieniowego w etiopatogenezie choroby próchnicowej jest powszechnie znana. Wiadomo, że:

substratem niezbędnym dla metabolizmu bakterii są ulegające fermentacji węglowodany
spożycie węglowodanów powoduje gwałtowne zwiększenie kwasowości płytki nazębnej (obniżenie pH) i demineralizację szkliwa
częstsze spożywanie węglowodanów wydłuża czas utrzymywania się pH poniżej krytycznego poziomu, przy czym pH jest tym niższe im większe jest stężenie cukru.3-8

Udowodniono również, że znacznie bardziej kariogenne są produkty zawierające sacharozę i jednocześnie skrobię (np. słodka bułka) niż zawierające tylko sacharozę, a także produkty zawierające cukry o odczynie kwaśnym (np. słodzone napoje gazowane lub soki owocowe).8,9 Wartość pH wielu soków owocowych i słodzonych napojów gazowanych mieści się w przedziale 2,1–4,46.10-14

W etiopatogenezie choroby próchnicowej znaczenie ma jednak nie tylko to, co jemy, ale także częstość spożywania produktów próchnicotwórczych (kariogennych), konsystencja pokarmów oraz czas ich spożywania. Neutralizacja kwaśnego środowiska przez ślinę po spożyciu sacharozy następuje po około 40 minutach, a w przypadku produktów skrobiowych z dodatkiem sacharozy – po około 2 godzinach. Pokarmy o kleistej konsystencji długo zalegają na powierzchni zęba. Częste spożywanie pokarmów zawierających cukry, zwłaszcza miękkich i kleistych, sprzyja utrzymywaniu się kwaśnego odczynu płytki nazębnej i demineralizacji szkliwa, czyli utracie minerałów (ryc. 1).12,15,16 Niekorzystne jest także spożywanie pokarmów lub płynów zawierających cukry bezpośrednio przed snem, ponieważ w czasie snu znacznie zmniejsza się ilość wydzielanej śliny. Mniej szkodliwe jest spożywanie produktów zawierających cukier podczas głównego posiłku niż pomiędzy posiłkami.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post