Miażdżyca tętnic obwodowych u dzieci i młodzieży

Choroby dziecięce, opieka nad dzieckiem oraz rozwój.
admin. med.

Miażdżyca tętnic obwodowych u dzieci i młodzieży

Post autor: admin. med. »

Nawet u zdrowych osób rozwój miażdżycy rozpoczyna się już w dzieciństwie, ale u osób predysponowanych genetycznie lub/i z czynnikami ryzyka rozwój tego procesu może prowadzić do takich negatywnych zdarzeń jak zawał serca znacznie wcześniej niż w populacji ogólnej. Szczególnie ważne jest zatem uświadomienie sobie, że na zawał serca pracujemy od wczesnego dzieciństwa, a nie tylko w wieku dojrzałym.

W badaniu PDAY ( ang. Pathobiological Determinants of Atherosclerosis in Youth) oceniano czynniki mogące odgrywać znaczenie w przedwczesnym rozwoju miażdżycy u osób młodych.

Okazało się, że są to często klasyczne, dobrze udokumentowane czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych takie jak: hiperlipidemia, cukrzyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze czy palenie papierosów. Nadciśnienie tętnicze u dzieci (osób do 18 roku życia) waha się w granicach 1-2%. Gwałtownie rośnie też liczba dzieci otyłych. Z kolei u dzieci chorujących na cukrzycę typu I szczególnie należy dbać o prawidłową kontrolę glikemii, gdyż nieprawidłowe stężenia glukozy w surowicy krwi przyspieszają rozwój miażdżycy. Do listy czynników ryzyka należy dodać parę dodatkowych, takich jak: wysokie stężenie lipoproteiny (a), hiperhomocysteinemię, nadkrzepliwość krwi, niską masę urodzeniową i zaburzenia rozwoju wewnątrzmacicznego, czy też reakcje zapalne.

Działania profilaktyczne powinny być szczególnie zintensyfikowane jeżeli w najbliższej rodzinie młodej osoby występują liczne czynniki ryzyka, tak jak ma to miejsce w przypadku zespołu metabolicznego X. W jego skład wchodzą otyłość brzuszna oraz takie zaburzenia jak podwyższony poziom glikemii na czczo, nadciśnienie tętnicze, duże stężenie triglicerydów oraz małe „dobrego” cholesterolu HDL w surowicy krwi.

Inną stosunkowo często spotykaną chorobą predysponująca do wczesnego rozwoju miażdżycy jest rodzinna hipercholesterolemia. Jakkolwiek ta genetyczna choroba w swej najcięższej postaci występuje stosunkowo rzadko (1/mln), to lżejsza postać jest już stosunkowo częsta (1/500). Choroba polega na niedoborze cząsteczek receptora dla „złego” cholesterolu LDL, które odpowiadają za jego usuwanie z krwi. W związku z tym, osoby chore mają znacznie podwyższone stężenie cholesterolu w surowicy krwi. Prowadzi to w postaci ciężkiej do rozwoju miażdżycy w dzieciństwie, a w postaci lżejszej do wystąpienia choroby wieńcowej i zawałów serca w 4 lub 5 dekadzie życia u mężczyzn i 10 lat później u kobiet. Wysokie stężenia cholesterolu we krwi są jednak obecne od urodzenia, w związku z tym w przypadku wiedzy o występowaniu choroby u najbliższych członków rodziny należy podjąć działania profilaktyczne i lecznicze. Na występowanie rodzinnej hipercholesterolemii może wskazywać nie tylko przedwczesny rozwój choroby wieńcowej w rodzinie, ale również tzw. żółtaki płaskie powiek (skórne zmiany na powiekach koloru żółtawego).

Prosty sposób ograniczenia ryzyka rozwoju miażdżycy u dzieci i młodzieży stanowi poprawa świadomości zagrożenia chorobą, utrzymywanie prawidłowej masy ciała tzn. indeksu masy ciała <25 (ang. body mass index = BMI = waga w kilogramach/wzrost w metrach do kwadratu), regularne ćwiczenia fizyczne, unikanie palenia papierosów (w tym palenia biernego), zbilansowana dieta najlepiej śródziemnomorska, okresowa kontrola ciśnienia tętniczego oraz stanu metabolicznego (profil lipidów, glikemia na czczo). Powyższy przepis na zdrowe życie powinien być stosowany od wczesnego dzieciństwa u wszystkich osób, a szczególnie w grupach o zwiększonym ryzyku rozwoju miażdżycy.
Autor: lek. Łukasz A. Małek, I Katedra i Klinika Kardiologii Akademii Medycznej w Warszawie. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. Grzegorz Opolski
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post