Ogólne wytyczne dotyczące szczepień ochronnych

Rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie chorób wewnętrznych, choroby wieku starszego, choroby zakaźne, układu oddechowego, diabetologia, alergie.
admin. med.

Ogólne wytyczne dotyczące szczepień ochronnych

Post autor: admin. med. »

Ogólne wytyczne dotyczące szczepień ochronnych - cz. 3. Zalecenia ACIP
General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP)
Andrew T. Kroger, Ciro V. Sumaya, Larry K. Pickering
Morbidity and Mortality Weekly Report, 2011; 60 (RR-02): 1–60
Opracowali: lek. Iwona Rywczak, dr med. Piotr Sawiec, dr med. Jacek Mrukowicz
Skróty: GKS – glikokortykosteroidy, Hib – Haemophilus influenzae typu b, HIV – ludzki wirus niedoboru odporności, HSCT – przeszczep macierzystych komórek krwiotwórczych, IGRA – testy oparte na wydzielaniu interferonu γ przez limfocyty, IVIG – dożylny preparat immunoglobulin, MMR – szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce, MMRV – szczepionka skojarzona przeciwko odrze, śwince, różyczce i ospie wietrznej, NOP – niepożądany odczyn poszczepienny, PCV – szczepionka skoniugowana przeciwko pneumokokom, PPSV – szczepionka polisacharydowa przeciwko pneumokokom, PT – próba tuberkulinowa, OPV – doustna szczepionka przeciwko poliomyelitis

Stany zaburzonej odporności
Definicje

W tej części opracowania przedstawiamy zalecenia dotyczące szczepienia osób z zaburzeniem odporności. Do grupy tych zaburzeń autorzy wytycznych zaliczają pierwotne i wtórne niedobory odporności. Pierwotne niedobory odporności są zazwyczaj dziedziczne, natomiast niedobory wtórne są nabyte, z reguły w wyniku przebycia choroby lub jej leczenia. Wtórne niedobory odporności rozwijają się na przykład w następstwie zakażenia ludzkim wirusem niedoboru odporności (human immunodeficiency virus – HIV), zachorowania na złośliwe nowotwory układu krwiotwórczego, radioterapii oraz przyjmowania leków immunosupresyjnych i przeciwnowotworowych, takich jak leki alkilujące i antymetaboliczne. W niniejszym opracowaniu przyjęto, że pojęcie „niedobór odporności” dotyczy również takich stanów chorobowych, jak brak śledziony (lub upośledzenie jej czynności – przyp. red.), przewlekła choroba nerek, terapia przeciwciałami monoklonalnymi (zwłaszcza przeciwciałami przeciwko czynnikowi martwicy guza [TNF] α) oraz glikokortykosteroidami (GKS) podawanymi przez długi czas w dużej dawce (p. Med. Prakt. Szczepienia 2/2012, s. 41, tab. 5., przypis f – przyp. red.).
Zasady ogólne

Personel wykonujący szczepienie powinien wiedzieć o możliwości występowania niedoboru odporności u pacjenta poddawanego szczepieniu.

Przed wykonaniem szczepienia lekarz powinien zebrać szczegółowy wywiad i przeanalizować dokumentację medyczną pacjenta, poszukując informacji sugerujących upośledzenie odporności (p. Med. Prakt. Pediatr. 4/2000, s. 98–109, 6/2006, s. 62–78, oraz 1/2007, s. 51–63 – przyp. red.). W uzasadnionych przypadkach lekarz może zlecić odpowiednie badania diagnostyczne. Ciężkie niedobory odporności ujawniają się wcześniej, natomiast te o łagodniejszym przebiegu często są rozpoznawane z dużym opóźnieniem.

Rozpoznanie niedoboru odporności jest bardzo istotne, ponieważ:

dzięki szczepieniom można zapobiec chorobom zakaźnym, które u osób z upośledzoną odpornością występują częściej lub przebiegają ciężej,
skuteczność szczepienia wykonanego w okresie zaburzonej odporności może być zmniejszona, w związku z czym niekiedy konieczne jest ponowne podanie szczepionki po osiągnięciu poprawy stanu immunologicznego pacjenta,
ze względu na zmniejszoną zdolność do wytworzenia skutecznej odpowiedzi immunologicznej, osoby z upośledzoną odpornością należą do grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP) po podaniu „żywych” szczepionek, dlatego szczepienia takie należy odłożyć do czasu, gdy czynność układu odpornościowego ulegnie poprawie.

W przypadku uzasadnionego podejrzenia lekarz powinien określić stopień upośledzenia odporności u pacjenta.

Jeżeli przyczyna niedoboru odporności jest znana, na ogół wiadomo, jakich zaburzeń immunologicznych można się spodziewać. Szczególny problem stwarza natomiast rozpoznanie choroby lub stosowanie nowych metod leczenia o niepotwierdzonym wpływie na bezpieczeństwo i skuteczność szczepień wykonywanych podczas takiej terapii. Wpływ leków immunosupresyjnych na klinicznie istotny niedobór odporności zazwyczaj zależy od dawki i rodzaju zastosowanego leku. Pomocne mogą być badania laboratoryjne. Określenie, czy dany lek lub choroba wpływają na odporność komórkową albo humoralną, jest tylko pierwszym etapem postępowania. Posiadając takie dane, należy ustalić wskazania lub przeciwwskazania do szczepienia „żywymi” lub „nieżywymi” szczepionkami (lub konieczność zachowania szczególnych środków ostrożności podczas kwalifikacji i realizacji szczepień). Często konieczna jest konsultacja specjalisty w dziedzinie chorób zakaźnych lub immunologa. Szczepionki przeciwwskazane i zalecane w różnych niedoborach odporności wymieniono w tabeli 1.
cd w mat.źródłowy,:mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post