ForumMedyczne.edu.pl

Citalopram w leczeniu osób cierpiących na chorobę Alzheimera z objawami pobudzenia psychoruchowego – badanie CitAD
Opracowali: mgr Karolina Moćko, dr n. med. Rafał Jaeschke

Jak cytować: A.P. Porsteinsson, L.T. Drye, B.G. Pollock i wsp.: Citalopram w leczeniu osób cierpiących na chorobę Alzheimera z objawami pobudzenia psychoruchowego – badanie CitAD. Med. Prakt. Psychiatria, 2015; 5: 55–58

Skróty: ADCS-ADL – Alzheimer’s Disease Cooperative Study Activities of Daily Living, ChA – choroba Alzheimera, CI (confidence interval) – przedział ufności, CMAI (Cohen-Mansfield Agitation Inventory) – skala pobudzenia Cohena i Mansfielda, ITT – intention-to-treat, LPD – leki przeciwdepresyjne, LPP – leki przeciwpsychotyczne, mADCS-CGIC (Alzheimer’s Disease Cooperative Study – Clinical Global Impression of Change) – skala ogólnej oceny stanu klinicznego osób z chorobą Alzheimera, MMSE (Mini Mental State Examination) – krótka skala oceny stanu psychicznego, NBRS-A (Neurobehavioral Rating Scale – Agitation Subscale) – skala oceny objawów neurobehawioralnych (domena pobudzenia psychoruchowego), NPI (Neuropsychiatric Inventory) – skala oceny objawów neuropsychiatrycznych, OR (odds ratio) – iloraz szans, RR (relative risk) – ryzyko względne, SD (standard deviation) – odchylenie standardowe

* Kryteria wyboru badań, opis procesu kwalifikacji oraz słownik podstawowych pojęć używanych w opisie badań klinicznych znajdują się na stronie internetowej Medycyny Praktycznej.

Wprowadzenie

Ocenia się, że pobudzenie psychoruchowe (które może się przejawiać drażliwością, niepokojem ruchowym, agresją fizyczną lub werbalną, a także innymi formami nadmiernej aktywności ruchowej, jak „przechadzanie się” lub „wędrowanie”) występuje u 70–90% osób cierpiących na ChA. Może ono pogłębić zaburzenia czynności poznawczych, utrudniając opiekę nad chorym i przyczyniając się do podjęcia decyzji o umieszczeniu go w zakładzie opiekuńczym. W terapii osób cierpiących na ChA z objawami pobudzenia psychoruchowego stosuje się rozmaite leki, w tym LPD, jednak efekty takiego postępowania nie są zadowalające (zob.: Postępowanie w przypadku pobudzenia psychoruchowego u chorych na chorobę Alzheimera).
Autorzy omawianego badania podjęli próbę oceny skuteczności i bezpieczeństwa stosowania citalopramu w porównaniu z placebo u chorych z prawdopodobnym rozpoznaniem ChA.

Pytanie kliniczne

Jaka jest skuteczność citalopramu (w porównaniu z placebo) w leczeniu pobudzenia psychoruchowego u chorych z prawdopodobnym rozpoznaniem ChA?

Metodyka

Badanie z randomizacją przeprowadzone metodą podwójnie ślepej próby; analiza ITT

Lokalizacja

Badanie przeprowadzono w ośmiu ośrodkach w USA

Badani

Kryteria włączenia: prawdopodobne rozpoznanie ChA, wynik w MMSE 5–28 punktów, klinicznie istotne, często występujące epizody pobudzenia psychoruchowego
Kryteria wykluczające: m.in. epizod dużej depresji lub psychoza wymagające stosowania LPP, wcześniejsze przyjmowanie citalopramu lub przeciwwskazania do przyjmowania tego leku Wyjściowo badane grupy nie różniły się znamiennie pod względem cech demograficznych i klinicznych