Okres dojrzewania i rozwoju chłopców i dziewcząt

Choroby dziecięce, opieka nad dzieckiem oraz rozwój.
admin. med.

Okres dojrzewania i rozwoju chłopców i dziewcząt

Post autor: admin. med. »

Wiek rozwojowy człowieka, często zwany inaczej okresem dojrzewania jest czasem przejściowym kiedy człowiek przekształca się z dziecka w osobnika dojrzałego biologicznie i psychicznie. Trwa zwykle od 11 - 12 do 17 - 18 roku życia.

Podczas tego okresu następuje najintensywniejszy w całym życiu człowieka jego rozwój fizyczny i fizjologiczny. Wtedy też znacznie wzrasta sprawność i wydajność umysłowa, pojawiają się nowe zainteresowania, wzrasta znaczenie procesów emocjonalnych, aktywizujących do działania.

Czas dojrzewania jest również okresem nieustannych konfliktów z otoczeniem. Przyczyną tych konfliktów zwykle są:

wzrost zakresu wiedzy i wymagań programowych w szkole,
wzrost liczby obowiązków domowych,
silna identyfikacja z grupami rówieśniczymi,
dojrzewanie dziecięcego systemu wartości i przekształcanie się system wartości człowieka dorosłego.

Młody człowiek w tym okresie stwarza zwykle największe problemy w procesie wychowawczym. Każdy z nich wymaga indywidualnego podejścia do spraw wychowawczych.

Proces dojrzewania uwarunkowany jest czynnikami genetycznymi, płciowymi, środowiskowymi, klimatycznymi oraz kulturowymi.

W organizmie młodego człowieka rozpoczynają swoją aktywność hormony płciowe. Pod ich wpływem gruczoły rozrodcze rozpoczynają produkcję komórek rozrodczych (plemników i komórek jajowych), a człowiek fizycznie staje się zdolny, aby podjąć się aktywności seksualnej (osiąga dojrzałość seksualną) oraz rozmnażania (osiągniecie dojrzałości rozrodczej). Jest to jednak wyznacznik tylko i wyłącznie jednego z elementów dojrzewania biologicznego - dojrzałości płciowej i seksualnej.

Całościowo proces dojrzewania biologicznego to zmiany budowy zewnętrznej człowieka. Następuje gwałtowny wzrost ciała, któremu towarzyszy powiększenie się narządów wewnętrznych: płuc, serca, wątroby, nerek. Dojrzewanie biologiczne kończy się wtedy, gdy wszystkie układy i narządy są całkowicie rozwinięte (osiągnięcie dojrzałości cielesnej).

Dziewczęta:
U dziewcząt głównymi hormonami odpowiedzialnymi za oznaki dojrzewania są estrogeny - hormony płciowe żeńskie. Wyraźnie pobudzają one rozwój kobiecych cielesnych cech płciowych. Dziewczęta swoją budową coraz bardziej zaczynają przypominać dorosłą kobietę. Głównymi objawami dojrzewania biologicznego u dziewcząt są:

pojawienie się pierwszej miesiączki (menarche).

To wielkie wydarzenie w życiu każdej dziewczyny. Nie oznacza ono jednak osiągnięcia dojrzałości rozrodczej. Estrogeny działają na narządy rodne w wyniku czego dochodzi do cyklicznych krwawień, czyli menstruacji. Początkowo cykle są nieregularne i bezowulacyjne, ze względu na zbyt niski poziom hormonów przysadki i jajników. Pojawienie się pierwszej miesiączki sygnalizuje poważne zmiany zachodzące w organizmie młodej kobiety, świadczy tez o tym, że w przyszłości najprawdopodobniej będzie zdolna do rodzenia dzieci.

Wraz z pierwszą miesiączką rozpoczynają się zmiany w sylwetce: nabrzmiewają piersi, o kilka centymetrów wzrasta obwód bioder, zmienia się metabolizm. W warunkach polskich średnio pierwsza miesiączka pojawia się około 13 roku życia. Cykle normalne ustalają się około 16 roku życia, ale nie jest to regułą. Innymi objawami dojrzewania często odbieranymi jako dosyć uciążliwe są:

przetłuszczanie się włosów i cery (trądzik),
szybki skok wzrostu ciała,
zmiana proporcji w budowie zewnętrznej (zaokrąglanie się sylwetki - często jest u dziewcząt powodem do rygorystycznego dbania o linię, a wręcz nawet głodówki, w skrajnych przypadkach prowadzi do anoreksji)
nadmierne pocenie się,
męczliwość.

W okresie dojrzewania pojawiają się kompleksy z powodu zbyt dużych lub zbyt małych piersi, nadmiernego owłosienia. Dziewczęta porównują siebie z koleżankami nie biorąc pod uwagę tego, że każda z nich dojrzewa trochę inaczej, w nieco różnym tempie i czasie. Burza hormonów w organizmie młodej kobiety wywołuje mniejsze lub większe problemy natury psychicznej, takie jak: labilność (zmienność) nastrojów, rozdrażnienie, uczuciowość, nadmierna wrażliwość.

Chłopcy:
U chłopców najbardziej widocznym, budzącym mieszane uczucia objawem burzy hormonalnej okresu dojrzewania są polucje (tzw. zmazy nocne). Są one sygnałem zachodzących zmian w organizmie. Są jak najbardziej naturalnym procesem, samoistnego oczyszczania się narządów płciowych. Wzbudzają jednak wśród chłopców dużo lęków i obaw. W warunkach polskich pierwsze wytryski nasienia pojawiają się u chłopców średnio około 14 roku życia.

Oprócz tego chłopców dotyczą podobne objawy okresu dojrzewania jak dziewcząt i podobnie jak dziewczętom przysparzają im one wielu problemów. Są to takie objawy jak:

nagły skok pokwitaniowy (szybki wzrost ciała),
kłopoty z cerą,
nadmierne pocenie się,
męczliwość.
kompleksy związane z budową członka przysparzają chłopcom problemów i kompleksów,
zmiana głosu z chłopięcego na męski - mutacja (zachodzi w związku z powiększaniem się krtani i rozrostem strun głosowych, głos zmienia barwę na głebszą, ale w trakcie mutacji bywają momenty, że zanika - często głos w tym okresie jest przyczyną kompleksów).

Podobnie też jak u dziewcząt, hormony wpływają nie tylko na narządy płciowe, ale także na cały organizm. Modelują sylwetkę, odpowiadają za wzrost siły mięśni, rodzaj owłosienia i inne trzeciorzędne cechy płciowe. Zwiększą jego wrażliwość na bodźce erotyczne. U niektórych chłopców pod wpływem hormonów może dojść do powiększenia się piersi - tzw.: ginekomastia z reguły ustępuje po osiągnięciu dojrzałości.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post