prof. dr hab. n. med. Ingrid Różyło-Kalinowska, Samodzielna Pracownia Propedeutyki Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Jak cytować: Różyło-Kalinowska I.: Diagnostyka radiologiczna. Med. Prakt. Stomatol., 2016; 1: 67-75
Przypadek
Na RTG pantomograficznym wykonanym u 12-letniego chłopca ze wskazań ortodontycznych zauważono zmianę o charakterze przejaśnienia ze sklerotyczną obwódką leżącą dystalnie od zawiązka zęba 37. Pacjent nie zgłaszał dolegliwości bólowych.
Pytanie
Wykryta zmiana to
A. powietrze rzutujące się na lewą gałąź żuchwy
B. zawiązek zęba
C. torbiel zawiązkowa
D. zapalenie okołokoronowe
E. zmiany zapalne inne niż zapalenie okołokoronowe
rys.1
Prawidłowa odpowiedź: B
Na przedstawionym pantomogramie widoczny jest zawiązek zęba trzeciego trzonowego (38). Rozpoznanie może być trudne, ponieważ w obrębie zawiązka nie doszło jeszcze do mineralizacji. Dodatkową trudność stanowi fakt, że u tego pacjenta wykształcił się wyłącznie jeden zawiązek trzeciego zęba trzonowego. Symetryczne występowanie zawiązków (ryc. 2) ułatwia ustalenie rozpoznania, nawet przy braku wysycenia elementów zawiązka solami wapnia. Na dalszych etapach rozwoju zawiązka rozpoczyna się mineralizacja brzegów siecznych i guzków koron, która przybiera postać odwróconych stożków. W zębach wieloguzkowych te stożki z czasem zlewają się ze sobą i tym samym tworzą zarys powierzchni żucia (ryc. 3).
Rycina 4 uwidacznia torbiel zawiązkową zęba 48, która w sposób typowy wiąże się z połączeniem szkliwno-cementowym zatrzymanego zęba. Sam ząb uległ ponadto przemieszczeniu do gałęzi żuchwy.
Zmiany zapalne związane z dolnymi trzecimi zębami trzonowymi w postaci kieszeni kostnych opisywane radiologicznie jako zapalenie okołokoronowe pokazuje rycina 5.
Na rycinie 6 widoczne są zaawansowane zmiany próchnicowe w koronie zęba 38 oraz towarzyszący im stan zapalny tkanek przyzębia przyszczytowego.
Oczywiście we wszystkich przedstawionych przypadkach słup powietrza w gardle w większym lub w mniejszym stopniu rzutuje się na obrazy gałęzi żuchwy, co wynika z techniki rejestracji zdjęcia pantomograficznego. Kluczem do rozpoznania, że dodatkowe, niekiedy budzące niepokój, przejaśnienie jest wynikiem sumowania się cienia kości i niecieniującego powietrza, jest stwierdzenie prawidłowego utkania kostnego w gałęzi żuchwy oraz prześledzenie obrysów przejaśnienia, które przekraczają brzegi kości. Ten temat omówiono szerzej w numerze 4/2013 „Medycyny Praktycznej Stomatologii”.
Ryc. 2. Zawiązki dwóch dolnych trzecich zębów trzonowych u 7-letniej dziewczynki mają wykształcone mieszki. Mieszek po stronie prawej nie wykazuje cech mineralizacji, w obrębie mieszka po lewej stronie można zaś stwierdzić wysycenie szczytów guzków solami wapnia.
Ryc. 3. Pantomogram 11-letniego pacjenta ukazuje różne stadia mineralizacji zawiązków trzecich zębów trzonowych.
Ryc. 4. Torbiel zawiązkowa zatrzymanego i przemieszczonego zęba 48
Ryc. 5. Zmiany o charakterze zapalenia okołokoronowego
Ryc. 6. Ubytek próchnicowy w koronie zęba 38 z towarzyszącymi zmianami zapalnymi okołowierzchołkowymi o charakterze dobrze odgraniczonego przejaśnienia bez sklerotycznego rąbka
Zawiązek zęba Diagnostyka radiologiczna
-
- Podobne tematy
- Odpowiedzi
- Odsłony
- Ostatni post
-
-
Diagnostyka radiologiczna dla stomatologów
autor: Asystentka » 6 maja 2017, o 11:02 » w Wydawnictwa medyczne - 0 Odpowiedzi
- 729 Odsłony
-
Ostatni post autor: Asystentka
6 maja 2017, o 11:02
-
-
-
Diagnostyka radiologiczna w chorobie zwyrodnieniowej stawów
autor: admin. med. » 14 lut 2016, o 18:38 » w Internista. Lekarz chorób wewnętrznych. Schorzenia inne - 0 Odpowiedzi
- 1757 Odsłony
-
Ostatni post autor: admin. med.
14 lut 2016, o 18:38
-
-
-
Obrazowanie w pediatrii. Grainger & Alison Diagnostyka radiologiczna
autor: Asystentka » 19 kwie 2017, o 19:28 » w Wydawnictwa medyczne - 0 Odpowiedzi
- 795 Odsłony
-
Ostatni post autor: Asystentka
19 kwie 2017, o 19:28
-
-
-
Anatomia radiologiczna Rtg - TK - MR - USG - SC
autor: Asystentka » 4 lut 2017, o 14:39 » w Wydawnictwa medyczne - 0 Odpowiedzi
- 854 Odsłony
-
Ostatni post autor: Asystentka
4 lut 2017, o 14:39
-