Choroby przewodu pokarmowego postępy 2015/2016

Różne informacje,czasem dziwne a czasem bardzo interesujące, o badaniach medycznych
admin. med.

Choroby przewodu pokarmowego postępy 2015/2016

Post autor: admin. med. »

prof. dr hab. n. med. med. Witold Bartnik, Klinika Gastroenterologii, Hepatologii i Onkologii Klinicznej, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie

Uwaga: Przegląd publikacji obejmuje okres od 19.05.2015 r. do 30.04.2016 r.

Jak cytować: Bartnik W.: Choroby przewodu pokarmowego – postępy 2015/2016. Med. Prakt., 2016; 7-8: 36–44

Skróty: ACG – American College of Gastroenterology, AGAI – American Gastroenterological Association Institute, ASA (acetylsalicylic acid) – kwas acetylosalicylowy, ChLC – choroba Leśniowskiego i Crohna, ChRP – choroba refluksowa przełyku, DAPT (dual antiplatelet therapy) – podwójna terapia przeciwpłytkowa, EMR (endoscopic mucosal resection) – endoskopowa resekcja błony śluzowej, ESD (endoscopic submucosal dissection) – endoskopowa dyssekcja podśluzówkowa, ESGE – European Society of Gastrointestinal Endoscopy, GOPP – górny odcinek przewodu pokarmowego, Hp – Helicobacter pylori, IPP – inhibitor pompy protonowej, NSLPZ – niesteroidowe leki przeciwzapalne, POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc, RCT (randomized controlled trial) – badanie z randomizacją, TK – tomografia komputerowa, WZJG – wrzodziejące zapalenie jelita grubego, ZJD – zespół jelita drażliwego

W krajach rozwiniętych choroby przewodu pokarmowego stanowią istotny problem zdrowotny. Nie tylko należą do chorób występujących najczęściej, lecz także stanowią ważną przyczynę hospitalizacji i zgonów oraz znacznych wydatków na ochronę zdrowia. W USA w 2010 roku najczęstszymi gastroenterologicznymi przyczynami wizyt w praktyce ambulatoryjnej były choroba refluksowa przełyku (ChRP) i choroba hemoroidalna, a najczęstszą przyczyną hospitalizacji w 2012 roku – krwawienie z przewodu pokarmowego. W ostatnich 20 latach zwiększyła się też liczba chorych hospitalizowanych z powodu nieswoistych zapaleń jelit i zakażeń Clostridium difficile.1 W Polsce sytuacja epidemiologiczna jest podobna.
Endoskopia przewodu pokarmowego

W 2015 roku European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE) opracowało wytyczne dotyczące stosowania endoskopowej dyssekcji podśluzówkowej (ESD).2 Metodę tę zaleca się do usuwania powierzchownych raków płaskonabłonkowych przełyku oraz niewielkich zmian nowotworowych żołądka, odbytnicy i okrężnicy. Jej zaletą jest uzyskiwanie tkanek w całości (w jednym kawałku) do badania histologicznego. Mniejsze zmiany – o średnicy 10–15 mm – można usuwać techniką endoskopowej resekcji błony śluzowej (EMR). W przeglądzie systematycznym Arezzo i wsp. stwierdzili, że ESD pozwala na częstsze wykonanie resekcji en bloc i całkowite wycięcie guza (resekcja R0), jednak kosztem większego ryzyka powikłań.3 Oprócz konwencjonalnej endoskopii rozwijają się nowe techniki oparte na sondach fluorescencyjnych i endomikroskopii konfokalnej. Metody te mogą stanowić podstawę do molekularnego rozpoznawania chorób, identyfikacji zmian przedrakowych i wyboru odpowiedniego sposobu leczenia.4 British Society of Gastroenterology (BSG) i ESGE opracowały zasady stosowania leków przeciwpłytkowych i leków przeciwkrzepliwych przed zabiegami endoskopowymi.5 Stosowanie tych leków uzależniono od stopnia ryzyka krwawienia związanego z procedurą endoskopową i ryzyka zakrzepowego w układzie sercowo-naczyniowym:
1) przy dużym ryzyku endoskopowym i małym ryzyku zakrzepowym zalecono odstawienie antagonistów receptora P2Y12 (klopidogrel) na 5 dni przed zabiegiem oraz kontynuowanie leczenia kwasem acetylosalicylowym (ASA); należy również przerwać na 5 dni leczenie warfaryną
2) przy dużym ryzyku endoskopowym i dużym ryzyku zakrzepowym należy kontynuować leczenie ASA i skonsultować się z kardiologiem w sprawie ewentualnego odstawienia klopidogrelu; warfarynę należy czasowo zastąpić heparyną drobnocząsteczkową
3) przy małym ryzyku endoskopowym u chorych leczonych doustnymi antykoagulantami niebędącymi antagonistami witaminy K (NOAC) należy pominąć poranną dawkę tych leków w dniu zabiegu endoskopowego
4) przy dużym ryzyku endoskopowym zaleca się, aby ostatnią dawkę NOAC chory przyjął ≥48 h przed zabiegiem; w przypadku dabigatranu, przy klirensie kreatyniny wynoszącym 30–50 ml/min, ostatnią dawkę tego leku chory powinien przyjąć 72 h przed zabiegiem endoskopowym
5) leczenie przeciwpłytkowe i przeciwkrzepliwe należy wznowić po 48 h od zabiegu.
Choroby górnego odcinka przewodu pokarmowego i jelita cienkiego

Na podstawie wyników prospektywnego badania kohortowego autorzy skandynawscy określili czynniki ryzyka wystąpienia objawów ChRP.6 Do czynników tych należą: wiek, płeć żeńska, niski poziom wykształcenia, zwiększenie BMI i palenie tytoniu.
Niesłabnącym zainteresowaniem cieszy się przełyk Barretta, a zwłaszcza sposoby zmniejszania ryzyka raka związanego z tą chorobą. American College of Gastroenterology (ACG) opracowało wytyczne postępowania u chorych z przełykiem Barreta uwzględniające ablację endoskopową w dysplazji, a nawet we wczesnych rakach gruczołowych przełyku.7
Wytyczne te można podsumować następująco:
1) zaleca się szerokie wykorzystanie ablacji endoskopowej u chorych z dysplazją małego stopnia
2) nie zaleca się stosowania tej metody u chorych z przełykiem Barretta bez dysplazji
3) zaleca się wykorzystanie ablacji endoskopowej u chorych z dysplazją małego lub dużego stopnia, u których zmiany w przełyku zostały całkowicie usunięte techniką EMR. Na uwagę zasługują też inne zalecenia, a mianowicie niepodejmowanie badań przesiewowych w kierunku przełyku Barretta u nieselekcjonowanych chorych z zapaleniem przełyku oraz u osób, u których nie stwierdza się obecności licznych czynników ryzyka, takich jak: wiek >50 lat, przewlekłe zapalenie przełyku, otyłość brzuszna, obwód w talii >88 cm, palenie tytoniu oraz przełyk Barretta lub rak gruczołowy przełyku w wywiadzie rodzinnym.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post