Adrenalina w roztworze NaCl w leczeniu zapalenia oskrzelików u niemowląt

Choroby dziecięce, opieka nad dzieckiem oraz rozwój.
Asystentka

Adrenalina w roztworze NaCl w leczeniu zapalenia oskrzelików u niemowląt

Post autor: Asystentka »

Jaka jest rola dodania adrenaliny do 3% roztworu NaCl w nebulizacji w leczeniu zapalenia oskrzelików u niemowląt?
Opracowała: lek. Katarzyna Anna Dyląg, Redaktor serwisu „Pediatria”

Zapalenie oskrzelików jest częstą chorobą układu oddechowego u dzieci cechującą się sezonowym występowaniem. Jej leczenie pozostaje przedmiotem kontrowersji, ponieważ skuteczność standardowych terapii nie znajduje zwykle potwierdzenia w wynikach badań naukowych oraz wytycznych (p. Zapalenie oskrzelików. Aktualne (2014) wytyczne American Academy of Pediatrics). W naszym serwisie prezentowaliśmy niedawno badanie oceniające skuteczność nebulizacji 3% roztworem soli (NaCl) w leczeniu zapalenia oskrzelików (p. Nebulizacja z 3% roztworu soli w zapaleniu oskrzelików). Istnieją również doniesienia o skuteczności adrenaliny podawanej drogą wziewną w leczeniu tej choroby (p. Adrenalina w nebulizacji powodowała szybsze ustępowanie objawów zapalenia oskrzelików u niemowląt niż salbutamol w nebulizacji). Hiszpańscy naukowcy przeprowadzili badanie, w którym oceniono wpływ nebulizacji 3% roztworu NaCl z dodatkiem adrenaliny w leczeniu zapalenia oskrzelików.

Wyniki badania z randomizacją przeprowadzonego metodą podwójnie ślepej próby z placebo wskazują, że adrenalina dodana do nebulizacji 3% roztworu NaCl u dzieci z zapaleniem oskrzelików skraca czas hospitalizacji i zmniejsza nasilenia objawów choroby.

Do badania zakwalifikowano 185 niemowląt (wiek śr. 2,11 mies.) hospitalizowanych z powodu ostrego zapalenia oskrzelików rozpoznanego na podstawie obrazu klinicznego. Dzieci losowo przydzielono do jednej z dwóch grup w zależności od stosowanej terapii: 1) otrzymującej nebulizację 3% roztworu NaCl z dodatkiem 3 ml adrenaliny w stężeniu 1:1000 oraz 2) otrzymującej nebulizację 3% roztworu NaCl z dodatkiem 3 ml placebo. Nebulizację wykonywano co 4 godziny. U wszystkich dzieci stosowano leczenie wspomagające: tlenoterapię przy spadku wysycenia hemoglobiny tlenem poniżej 94%, paracetamol w sytuacji gorączki oraz toaletę nosa.

Dzieci, które otrzymały nebulizację 3% roztworu NaCl z dodatkiem adrenaliny, w porównaniu z tymi, które zamiast adrenaliny otrzymały placebo, wymagały krótszej hospitalizacji (3,94 dnia vs 4,82 dnia), oraz 2-krotnie rzadziej wymagały hospitalizacji dłuższej niż 4 dni (RR: 0,45 [95% CI: 0,25–0,81]). Zaobserwowano również, że u dzieci, w grupie otrzymującej nebulizację 3% roztworu NaCl z dodatkiem adrenaliny, w porównaniu z grupą kontrolną, przebieg zakażenia był łagodniejszy – średnia liczba punktów w skali Wooda i Downesa zmodyfikowanej przez Ferresa (skala WDF) w 3. dniu trwania choroby wyniosła 3,93 pkt vs 4,31 pkt oraz 3,37 pkt vs 4,03 pkt w 5. dniu. W trakcie leczenia w żadnej z grup nie zaobserwowano działań niepożądanych, tj. tachykardii, zblednięcia, nadciśnienia, drżeń mięśniowych, czy nadmiernego pocenia.

Od Redakcji: Wyniki badania przeprowadzonego przez hiszpańskich naukowców wydają się być obiecujące, jednak nie dają jeszcze podstaw do rutynowego stosowania adrenaliny w nebulizacjach u dzieci chorych na zapalenie oskrzelików. Należy także pamiętać, że adrenalina dostępna na polskim rynku nie jest zarejestrowana do podawania drogą wziewną (Czy w leczeniu ostrego zapalenia krtani w warunkach domowych można stosować adrenalinę w nebulizacji? W jakiej dawce podać lek, w czym go rozcieńczać i jak przygotować?).
25_AdrenalinaWZF_roz_do_wstrz.pdf
(1.67 MiB) Pobrany 100 razy
Prof. dr hab. n. med., Grzegorz Lis, kierownik Oddział Pulmonologii, Alergologii i Dermatologii Kliniki Chorób Dzieci CMUJ w Krakowie, podkreśla, że odpowiedź na pytanie – Czy zastosować stężony roztwór NaCl w nebulizacji w przebiegu zapalenia oskrzelików? – staje się coraz trudniejsza dla pediatry praktyka.

– Sytuacja ta wynika z coraz to nowszych badań w tym zakresie, których wyniki nieraz są ze sobą sprzeczne.1,2 Również wnioski z metaanaliz, przeglądów systematycznych w ostatnich latach ulegają ewolucji: od wskazywania, że stężony roztwór NaCl w nebulizacji skraca czas hospitalizacji dzieci z zapaleniem oskrzelików,3 do ostrożnego stwierdzenia, że tego rodzaju terapia może być korzystna dla dzieci z tą chorobą, w tym skracając czas pobytu w szpitalu.4

Przyczyn tak zróżnicowanych ocen wpływu stężonego roztworu NaCl podawanego w aerozolu należałoby upatrywać w dużej heterogenności grup dzieci z zapaleniem oskrzelików w poszczególnych badaniach (m. in. pod względem ich liczności, wieku, stanu klinicznego), miejscu podejmowania interwencji (oddział szpitalny vs oddział ratunkowy), liczbie i czasie trwania nebulizacji, jakości porównywanych roztworów NaCl (3%, 6%, 7% vs 0,9%), ich objętości, w tym stosowanych jako monoterapia lub też przeciwnie, z uzupełnieniem o roztwór adrenaliny, czy salbutamolu w różnych możliwych kombinacjach.5

Dla przykładu, w ostatnim przeglądzie systematycznym można zauważyć pewien wpływ liczebności badanych na wnioskowanie o efektywności stężonego roztworu NaCl.4 Wśród 15 analizowanych badań, te obejmujące mniejszą liczbę dzieci wskazywały na korzystny efekt nebulizacji NaCl, natomiast obejmujące większą liczbę dzieci tego faktu nie odnotowały.4
Różnice wniosków z poszczególnych badań mogą również wynikać z jakości podawanego aerozolu. Dotychczas we wszystkich badaniach stosowane były nebulizatory napędzane sprężonym powietrzem/tlenem, różnych producentów, ale o tej samej zasadzie wytwarzania aerozolu, więc prawdopodobnie o podobnym jego widmie. Z kolei w komentowanym badaniu6 został użyty nebulizator ultradźwiękowy, którego aerozol ma zdecydowanie inną charakterystykę z racji odmiennej techniki jego generacji. Mogło to mieć wpływ na odmienne wyniki w stosunku do wcześniejszego badania, w którym również porównywano działanie 3% roztworu NaCl z adrenaliną vs 3% roztwór NaCl z placebo, nie wykazując istotnej różnicy w ich efektywności.7

W świetle tych rozbieżności, dla pediatry praktyka ważna będzie informacja, że aerozoloterapia z użyciem stężonych roztworów NaCl jest bezpieczna u dzieci z zapaleniem oskrzelików.4,8,9 Z kolei przy kontrowersji jej efektywności, korzystnym wydaje się przyjąć stanowisko z zaleceń American Academy of Pediatrics: na oddziale szpitalnym tę formę terapii można zastosować ze szczególną obserwacją jej skuteczności u danego dziecka i na tej podstawie podjąć decyzję o jej ewentualnej kontynuacji.10 Równocześnie pamiętając, że ostatnie duże badania pokazują, że ta forma terapii nie ma istotnego wpływu na skrócenie hospitalizacji z powodu zapalenia oskrzelików (p. Nebulizacja z 3% roztworu soli w zapaleniu oskrzelików )
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post