ForumMedyczne.edu.pl

Rozpoznawanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca – cz. II. Podsumowanie wytycznych ESC 2016
Opracowały: lek. Maria Referowska, dr n. med. Wiktoria Leśniak

Od Redakcji: W niniejszym artykule przedstawiono wybrane praktyczne informacje i zalecenia dotyczące postępowania u chorych z niewydolnością serca. Po każdym zaleceniu podano w nawiasach kwadratowych jego siłę i jakość danych, na których je oparto, według klasyfikacji przedstawionej w tab. 1.

Skróty: AF (atrial fibrillation) – migotanie przedsionków, AHF (acute heart failure) – ostra niewydolność serca, BNP (B-type natriuretic peptide) – peptyd natriuretyczny typu B, CRT (cardiac resynchronization therapy) – terapia resynchronizująca, EKG – elektrokardiogram, HF (heart failure) – niewydolność serca, HFrEF (heart failure with reduced ejection fraction) – niewydolność serca ze zmniejszoną frakcją wyrzutową, ICD (implantable cardioverter-defibrillator) – wszczepialny kardiowerter-defibrylator, LV (left ventricular/left ventricle) – lewa komora, LVAD (left ventricular assist device) – urządzenie wspomagające czynność lewej komory, LVEF (left ventricular ejection fraction) – frakcja wyrzutowa lewej komory, MCS (mechanical circulatory support) – mechaniczne wspomaganie krążenia, MR-proANP – środkowa część przedsionkowego propeptydu natriuretycznego, NT-proBNP – N-końcowy fragment propeptydu natriuretycznego typu B, OZW – ostry zespół wieńcowy, PaCO2 – ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla we krwi tętniczej, PaO2 – ciśnienie parcjalne tlenu we krwi tętniczej, POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc, SBP (systolic blood pressure) – skurczowe ciśnienie tętnicze, SpO2 – wysycenie hemoglobiny tlenem zmierzone metodą pulsoksymetrii, TSH – tyreotropina
Ostra niewydolność serca

Ostrą niewydolność serca (AHF) definiuje się jako nagłe wystąpienie lub nasilenie objawów podmiotowych i/lub przedmiotowych niewydolności serca (HF), wymagające pilnej oceny i leczenia, zwykle prowadzące do niezwłocznego przyjęcia do szpitala.
AHF może wystąpić po raz pierwszy (de novo) lub częściej jako nagła dekompensacja przewlekłej HF. W tym drugim przypadku często jest wywołana przez czynniki wyzwalające, do których należą:
1) ostry zespół wieńcowy (OZW)
2) tachyarytmie – np. AF, częstoskurcz komorowy
3) nadmierny wzrost ciśnienia tętniczego
4) zakażenie – np. zapalenie płuc, infekcyjne zapalenie wsierdzia, posocznica
5) nieprzestrzeganie zaleceń dotyczących przyjmowania soli, płynów lub leków
6) bradyarytmia
7) czynniki toksyczne – np. alkohol, narkotyki
8) leki – np. NSLPZ, glikokortykosteroidy, substancje o działaniu inotropowoujemnym, kardiotoksyczne chemioterapeutyki
9) zaostrzenie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP)
10) zatorowość płucna
11) operacja i powikłania okołooperacyjne
12) zwiększenie napięcia układu współczulnego, kardiomiopatia związana ze stresem
13) zaburzenia metaboliczne i hormonalne – np. zaburzenie czynności tarczycy, kwasica ketonowa w cukrzycy, zaburzenie czynności nadnerczy, nieprawidłowości związane z ciążą i okresem okołoporodowym
14) zdarzenie naczyniowomózgowe
15) ostra przyczyna mechaniczna – pęknięcie mięśnia sercowego w przebiegu OZW (pęknięcie wolnej ściany, ubytek w przegrodzie międzykomorowej, ostra niedomykalność mitralna), uraz klatki piersiowej lub interwencja sercowa, ostra dysfunkcja zastawki własnej lub sztucznej wtórna do zapalenia wsierdzia, rozwarstwienia aorty lub zakrzepicy.