Przezskórny pomiar stężenia bilirubiny alternatywą dla oceny

Choroby dziecięce, opieka nad dzieckiem oraz rozwój.
Asystentka

Przezskórny pomiar stężenia bilirubiny alternatywą dla oceny

Post autor: Asystentka »

Przezskórny pomiar stężenia bilirubiny alternatywą dla oceny laboratoryjnej?
Omówienie artykułu: Transcutaneous bilirubinometry in jaundiced neonates: a randomized controlled trial
van den Esker-Jonker B. i wsp.
Pediatrics, 2016 (doi: 10.1542/peds.2016-2414)

Opracował: lek. Michał Wronowski, Redaktor serwisu „Pediatria”

Żółtaczka występuje u 60% noworodków urodzonych w fizjologicznym terminie i u 80% noworodków urodzonych przedwcześnie. Żółtaczka fizjologiczna ujawnia się po 24. godzinie życia, a największe stężenie bilirubiny stwierdza się w 3.–5. dobie po urodzeniu. W większości przypadków ma ona łagodny przebieg, jednak duże wartości bilirubiny wiążą się z ryzykiem wystąpienia m.in. żółtaczki jąder podkorowych mózgu. Dlatego u każdego noworodka z żółtaczką powinno się oznaczyć stężenie bilirubiny w celu podjęcia decyzji o konieczności rozpoczęcia leczenia. Wzrokowa ocena nasilenia żółtaczki może się wiązać z trudnością w ocenie klinicznie istotnego jej nasilenia. Od lat 80. XX wieku dostępna jest również metoda przezskórnego pomiaru stężenia bilirubiny.

W listopadowym numerze „Acta Paediatrica” opublikowano wyniki badania z randomizacją, w którym autorzy zadali pytanie, czy przeskórne oznaczenie stężenia bilirubiny, w porównaniu z wizualną oceną zażółcenia skóry, zmniejsza częstość następczego pobierania próbek krwi w celu oznaczenia stężenia bilirubiny?

Do badania zakwalifikowano 430 noworodków (53,2% chłopców) pomiędzy 1. a 8. dobą życia, urodzonych w co najmniej 32. tygodniu ciąży z widocznym zażółceniem skóry. Kryteria wyłączenia z badania obejmowały: chorobę hemolityczną noworodków, żółtaczkę jąder podkorowych mózgu, wady wrodzone mostka, wcześniejsze zastosowanie fototerapii lub wykonanie oznaczenia w kierunku stężenia bilirubiny w surowicy.

Noworodki losowo przydzielono do jednej z dwóch grup: 1) w której stosowano przezskórny pomiar stężenia bilirubiny – 213 noworodków (w przypadku stwierdzenia stężenia bilirubiny o <50 µmol/l (2,92 mg/dl) mniejszego niż wartość kwalifikująca do rozpoczęcia fototerapii wykonywano oznaczenie stężenia bilirubiny w surowicy dziecka). Lekarz mógł w każdej chwili zlecić oznaczenie w surowicy zgodnie ze swoją oceną kliniczną, nawet pomimo prawidłowego wyniku TcB, oraz 2) w której stosowano wizualną oceną zażółcenia skóry – 214 noworodków (grupa kontrolna). W przypadku stwierdzenia zażółcenia skóry wykonywano oznaczenie stężenia bilirubiny w surowicy dziecka.

Decyzję o włączeniu fototerapii podejmowano na podstawie duńskich wytycznych, opierających się na normogramie stężenia bilirubiny według American Academy of Pediatrics (p. także Postępowanie i leczenie hiperbilirubinemii u noworodków urodzonych ≥35. tygodnia ciąży).

W grupie, w której stosowano przezskórny pomiar stężenia bilirubiny, w porównaniu z grupą, w której stosowano wizualną oceną zażółcenia skóry, pobrano o 38,5% (95% CI: od -0,7 do -0,3) mniej próbek krwi w przeliczeniu na noworodka. Ponadto pierwsze oznaczenie stężenia bilirubiny (przezskórne w grupie 1 oraz w surowicy w grupie 2) wykonano stwierdzono o 5 godzin wcześniej w grupie 1. Nie odnotowano natomiast różnic pomiędzy grupami w długości hospitalizacji, konieczności wykonania fototerapii czy transfuzji wymiennej.

Autorzy badania wciągnęli wniosek, że przezskórna ocena stężenia bilirubiny, w porównaniu z oceną wizualną, pozwala znacznie zmniejszyć liczbę pobrań krwi w celu oznaczenia stężenia bilirubiny. Jednocześnie zaznaczają, że metoda ta nie wiąże się ze zwiększeniem ryzyka nierozpoznania żółtaczki z wysokim stężeniem bilirubiny.

Prof. dr hab. n. med. Ryszard Lauterbach, kierownik Kliniki i Oddziału Neonatologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, przypomina, że przezskórny pomiar bilirubiny jest znanym od ponad 30 lat, nieinwazyjnym sposobem pomiaru tego produktu rozpadu hemoglobiny w przypadku żółtaczki u noworodków. Aktualnie wykorzystuje się tę metodę do oceny stężenia bilirubiny przede wszystkim u noworodków, które nie wymagają wykonywania badań biochemicznych we krwi. Bowiem część analizatorów wykorzystywanych w diagnostyce chorób noworodkowych daje możliwość równoczesnego oznaczenia stężenie bilirubiny w próbkach pobranych do wykonania innych badań.

Autorzy komentowanej publikacji wykazali przydatność przezskórnego pomiaru bilirubiny w ograniczaniu liczby inwazyjnych oznaczeń tego parametru. Lekarz ustalający wskazania do oznaczenia stężenia bilirubiny tylko na podstawie wizualnej oceny żółtaczki znacznie częściej zlecał inwazyjny pomiar bilirubiny.

– Odpowiedź na podstawowe pytanie, które nasuwa się po przeczytaniu tej publikacji – czy przed ukłuciem dziecka nie należałoby nieinwazyjnie zmierzyć stężenie bilirubiny przezskórnie – jest oczywista. Wizualna ocena jest niedoskonała w porównaniu z obiektywnymi wskazaniami urządzenia. W wizualnej ocenie stężenia bilirubiny niekiedy pomaga schemat Kramera. O przydatności tego schematu w ocenie żółtaczki o noworodków donoszonych pisaliśmy ponad dwadzieścia lat temu1 – podsumowuje prof. Ryszard Lauterbach.
źródło: mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post