dr hab. med. Teresa Nieszporek
Katedra i Klinika Nefrologii, Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Przesączanie kłębuszkowe (glomerular filtration rate - GFR) jest najważniejszym wskaźnikiem czynności wydalniczej nerek. Na całkowitą wartość przesączania kłębuszkowego składa się suma przesączeń we wszystkich kłębuszkach nerkowych, czyli nefronach. W każdej nerce znajduje się 0,6-1,2 mln nefronów.
Przesączanie kłębuszkowe można zmierzyć, określając klirens inuliny lub klirens kreatyniny. Klirens inuliny określa się zwykle do celów naukowych za pomocą mało dostępnych i drogich metod izotopowych. Łatwiejszy do oznaczenia jest pomiar GFR za pomocą klirensu kreatyniny. W tym celu należy oznaczyć stężenie kreatyniny w surowicy oraz wydalanie kreatyniny w dobowym moczu, co również stwarza pewne trudności. W praktyce wartość przesączania kłębuszkowego wylicza się (jest to wówczas eGFR - estimated GFR), posługując się stężeniem kreatyniny w surowicy i odpowiednimi wzorami. I tak, do wyliczenia eGFR według wzoru Cockrofta i Gaulta potrzebna jest wartość stężenia kreatyniny w surowicy, a także wiek, płeć i masa ciała osoby badanej. Im większe stężenie kreatyniny i starszy wiek badanego, tym mniejsza wartość eGFR; natomiast im większa masa ciała, tym większe eGFR.
Obecnie znacznie częściej do obliczania eGFR stosuje się wzór MDRD, zgodnie z którym wartość tę oblicza się na podstawie stężenia kreatyniny w surowicy, wieku, płci i rasy badanego. U osób zdrowych wartości eGFR są uzależnione od płci, wieku i powierzchni ciała - powinny być większe od 90 ml/min/1,73 m2 (120 ml/min/1,73 m2 u kobiet i 130 ml/min/1,73 m2 u mężczyzn).
Duża wartość eGFR nie zawsze wskazuje na faktyczne zwiększenie przesączania kłębuszkowego. Na przykład u młodych osób z dużą masą ciała uwarunkowaną m.in. obrzękami wartości mogą być fałszywie zawyżone, jeśli do wyliczenia eGFR stosuje się wzór Cockrofta i Gaulta . U takich osób wartość GFR oznaczona metodą bezpośrednią (np. przy użyciu klirensu inuliny) jest najczęściej niższa.
W niektórych stanach klinicznych dochodzi jednak do zwiększenia przesączania kłębuszkowego. Z taką sytuacją mamy do czynienia w cukrzycy, zwłaszcza cukrzycy młodzieńczej, w okresie przed rozpoczęciem leczenia insuliną. Na skutek znacznie zwiększonego stężenia glukozy w surowicy oraz innych zaburzeń metabolicznych następuje zwiększenie objętości nerek (zarówno kłębuszków, jak i cewek nerkowych) i zwiększenie przesączania kłębuszkowego nawet o 40% w porównaniu z osobami zdrowymi. U chorych z lepiej wyrównaną cukrzycą przesączanie kłębuszkowe również ulega zwiększeniu, jednak tylko o 15-20%.
Przerost kłębuszków nerkowych z towarzyszącą hiperfiltracją i wzrostem eGFR to zjawiska niekorzystne, które w ciągu dłuższego czasu przyczyniają się do uszkodzenia nerek z towarzyszącym białkomoczem oraz rozwoju nadciśnienia tętniczego i w konsekwencji prowadzą, zwłaszcza u osób predysponowanych genetycznie, do cukrzycowej choroby nerek. W przebiegu tej choroby z upływem czasu dochodzi do szkliwienia kłębuszków, włóknienia tkanki śródmiąższowej i rozwoju niewydolności nerek. Podobne zjawisko przerostu kłębuszków nerkowych z hiperfiltracją i zwiększeniem przesączania kłębuszkowego występuje u osób otyłych i może w dłuższym czasie prowadzić do uszkodzenia nerek.
eGFR - normy, wskaźnik czynności wydalniczej nerek
-
- Podobne tematy
- Odpowiedzi
- Odsłony
- Ostatni post
-
-
Wskaźnik GFR - ocena czynności nerek
autor: admin. med. » 8 lut 2016, o 10:08 » w Urologia - Seksuologia - 0 Odpowiedzi
- 1196 Odsłony
-
Ostatni post autor: admin. med.
8 lut 2016, o 10:08
-
-
-
Pacjent z marskością wątroby i upośledzeniem czynności nerek
autor: admin. med. » 30 kwie 2016, o 08:49 » w Gastroenterologia, gastrologia, hepatologia, proktologia - 0 Odpowiedzi
- 1824 Odsłony
-
Ostatni post autor: admin. med.
30 kwie 2016, o 08:49
-
-
-
Wskaźnik masy ciała czy wskaźnik talia–biodra
autor: admin. med. » 2 cze 2016, o 10:45 » w Kardiologia, Hipertensjologia, Angiologia - 0 Odpowiedzi
- 1205 Odsłony
-
Ostatni post autor: admin. med.
2 cze 2016, o 10:45
-
-
-
dot.wyniku kreatyniny i eGFR
autor: boni1 » 20 kwie 2017, o 15:04 » w Internista. Lekarz chorób wewnętrznych. Schorzenia inne - 1 Odpowiedzi
- 980 Odsłony
-
Ostatni post autor: Meneus
20 kwie 2017, o 19:23
-
-
-
Dodanie pemetreksedu do gefitynibu wydłuża PFS u chorych na EGFR+ NDRP
autor: admin. med. » 3 wrz 2016, o 08:35 » w Onkologia, Chirurgia Onkologiczna - 0 Odpowiedzi
- 945 Odsłony
-
Ostatni post autor: admin. med.
3 wrz 2016, o 08:35
-