Przewlekła niewydolność nerek

Choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia i potrzeby seksualne.
admin. med.

Przewlekła niewydolność nerek

Post autor: admin. med. »

Przewlekła niewydolność nerek (łac. insufficientia renum chronica, ang . chronic kidney disease) – zespół chorobowy rozwijający się w następstwie postępującego i nieodwracalnego upośledzenia czynności nerek, głównie przesączania kłębuszkowego. Jest wynikiem zmniejszenia się liczby nefronów w następstwie stwardnienia kłębuszków, zaniku cewek nerkowych i włóknienia tkanki śródmiąższowej nerek. Kryterium rozpoznania niewydolności nerek jest GFR <90 ml/min/1,73 m².

Przewlekła choroba nerek – stan, w którym spełnione jest ≥1 z poniższych kryteriów:

Uszkodzenie nerek utrzymujące się ≥3 miesiące, definiowane jako obecność strukturalnych lub czynnościowych nieprawidłowości nerek, z prawidłowym lub zmniejszonym GFR, objawiające się:
nieprawidłowościami morfologicznymi lub
markerami uszkodzenia nerek, w tym nieprawidłowościami w składzie krwi, moczu lub nieprawidłowościami w badaniach obrazowych.
GFR <60 ml/min/1,73 m² przez ≥3 miesiące z uszkodzeniem nerek lub bez uszkodzenia nerek

Patogeneza
Większość chorób nerek może powodować stopniową utratę nefronów, co prowadzi do przeciążenia pozostałych z powodu hiperfiltracji. Początkowo kłębuszki ulegają przerostowi a następnie dochodzi do ich stwardnienia i włóknienia tkanki śródmiąższowej, co powoduje upośledzenie funkcji nerek.

W miarę postępu choroby gromadzą się we krwi toksyny mocznicowe, głównie produkty przemiany białek. Odzwierciedla się to zwiększonym stężeniem we krwi kreatyniny, mocznika i kwasu moczowego.

Na skutek uszkodzenia miąższu nerki zmniejsza się wytwarzanie erytropoetyny przez nerki, co prowadzi do niedokrwistości. Upośledzeniu ulega również hydroksylacja witaminy D, konieczna do powstania jej aktywnej postaci (kalcytriolu). Jest to przyczyną hipokalcemii i na skutek niedoboru wapnia wtórnej nadczynności przytarczyc.
Stadia przewlekłej choroby nerek

Na podstawie GFR określa się V stadiów przewlekłej choroby nerek:
Stadia przewlekłej choroby nerek Stadium Nazwy opisowe Charakterystyka[1] GFR [ml/min/1,73 m²] Częstość występowania w USA[2]
I choroba nerek z prawidłowym GFR uszkodzenie nerek z prawidłowym lub zwiększonym GFR ≥ 90 3,32%
II wczesna PNN[3] utajona PNN uszkodzenie nerek z niewielkim lub zmniejszonym GFR 60 – 89 3%
III umiarkowana PNN wyrównana PNN umiarkowane zmniejszenie GFR 30 – 59 4,32%
IV ciężka PNN niewyrównana PNN duże zmniejszenie GFR 15 – 29 0,2%
V schyłkowa przewlekła choroba nerek mocznica niewydolność nerek[4] <15 lub leczenie dializami 0,15%


Przyczyny
Najczęstszą przyczyną przewlekłej choroby nerek są choroby doprowadzające do zniszczenia miąższu nerkowego, rzadziej do utrudnienia odpływu moczu lub zmian naczyniowych pogarszających ukrwienie nerek. Przyczyną może być także wstrząs lub zespół septyczny.

Do najczęstszych przyczyn przewlekłej choroby nerek w stadium V należą:

cukrzycowa choroba nerek
pierwotne lub wtórne glomerulopatie
nefropatia nadciśnieniowa
śródmiąższowe zapalenie nerek
wielotorbielowatość nerek
nowotwory układu moczowego
szpiczak mnogi
pierwotna lub wtórna amyloidoza
choroby naczyń
zwężenie tętnicy nerkowej
naczyniowe stwardnienie nerek (nephrosclerosis)
choroby małych naczyń
dna moczanowa

Objawy
Obraz kliniczny zależy od zaawansowania przewlekłej niewydolności nerek oraz choroby podstawowej. W początkowych stadiach nie występują żadne objawy, lub są one niecharakterystyczne (np. nadciśnienie). W miarę zmniejszania się GFR pojawiają się objawy ze strony różnych narządów i układów, których częstość występowania zależy od zaawansowania choroby:

narastającą drażliwość
pobudliwość lub senność
uczucie drętwienia i kurcze kończyn
niesmak w ustach
nudności, wymioty, niekiedy biegunka
niedokrwistość
uporczywe bóle głowy
zaburzenia rytmu serca
suchość i łuszczenie się skóry
mocznicowy zapach z ust
zwiększenie i zmniejszenie objętości płynów ustrojowych
hipernatremia/hiponatremia
hiperkaliemia/hipokaliemia
kwasica metaboliczna
hipokalcemia
hiperfosfatemia
nadciśnienie tętnicze
niewydolność serca lub obrzęk płuc
zapalenie osierdzia
kardiomiopatia
przyspieszenie rozwoju procesu miażdżycowego
niedociśnienie
płuco mocznicowe
osteodystrofia nerkowa
osteomalacja
bladość skóry
przebarwienia
świąd
wybroczyny
szron mocznicowy
nietolerancja węglowodanów
hipertrójglicerydemia
niedożywienie białkowo-energetyczne
hipotermia
zaburzenia wzrostu
bezpłodność
brak łaknienia
zapalenie żołądka i jelit
wrzód trawienny
krwawienia żołądkowo-jelitowe
wodobrzusze
zapalenie otrzewnej
znużenie
grubofaliste drżenia rąk
pobudliwość mięśniowa
neuropatie obwodowe
porażenia, kurcze mięśni, napady padaczkowe
zaburzenia świadomości
śpiączka
leukopenia
limfocytopenia
skaza krwotoczna
spadek poziomu dopełniacza
splenomegalia i hipersplenizm

Chory, u którego nie podjęto działań leczniczych, stopniowo zapada w głęboką śpiączkę wskutek działania substancji toksycznych na mózg. Oddech staje się wolny i głęboki.
Powikłania

nadciśnienie, choroby układu krążenia – głównie spowodowane zaburzeniem w układzie RAA
niedokrwistość – spowodowana zaburzeniem wytwarzanie erytropoetyny
niedożywienie białkowo-kaloryczne – spowodowane białkomoczem
zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej – spowodowane zaburzoną hydroksylacją witaminy D do kalcytriolu
hipokalcemia
hiperfosfatemia
osteodystrofia nerkowa

Leczenie
Leczenie w początkowej fazie choroby opiera się na:

zmniejszeniu białkomoczu,
zmniejszeniu hiperlipidemii
zwalczaniu kwasicy metabolicznej
regulacji zaburzeń elektrolitowych
przygotowania do leczenia nerkozastępczego

W późniejszej fazie choroby stosuje się leczenie nerkozastępcze, pozwala ono na zastąpienie czynności uszkodzonych nerek. Zaliczamy do niego metody dializacyjne (hemodializa i dializa otrzewnowa) oraz zabieg przeszczepienia nerki. Kwalifikacja do leczenia nerkozastępczego powinna być przeprowadzona odpowiednio wcześnie, a w V stadium choroby wymagają go wszyscy pacjenci.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post