ForumMedyczne.edu.pl

Problemy okresu dojrzewania. Dialog motywujący w pracy z nastolatkami z otyłością
dr n. med., mgr psychologii Agnieszka Lelek1, mgr psychologii Kaja Wieczorek-Socha2
1 Oddział Psychiatrii Szpitala Specjalistycznego im. L. Rydygiera w Krakowie oraz Poradnia Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego im. św. Ludwika w Krakowie
2 Oddział Psychiatrii Szpitala Specjalistycznego im. L. Rydygiera w Krakowie oraz Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Proszowicach

Skróty: DM – dialog motywujący
Wprowadzenie

Otyłość u dzieci i młodzieży jest jednym z najczęstszych wyzwań, z jakimi spotykają się pediatrzy w codziennej praktyce lekarskiej. W poradniku opracowanym przez specjalistów w zakresie żywienia, aktywności fizycznej i pediatrii z Instytutu Matki i Dziecka za podstawę leczenia otyłości u dzieci i młodzieży uznano zmiany w sposobie odżywiania i aktywności fizycznej całej rodziny.1 Założenia te są analogiczne do większości programów dotyczących zapobiegania otyłości stosowanych w innych krajach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych. Dzięki temu, że zalecenia są czytelne i realne, potencjalnie gwarantują sukces. Wydaje się, że wystarczy po prostu przekonać rodziców i ich dzieci, aby mniej jedli i więcej się ruszali. Rodzi się więc pytanie, dlaczego leczenie otyłości jest często uznawane za mało efektywne, długotrwałe i kosztowne?2

Badania pokazują ciekawe zależności między nastawieniem lekarzy do problemu właściwego odżywiania a ich aktywnym udziałem w procesie leczenia otyłości. Wykazano w nich, że większość badanych lekarzy jest świadoma negatywnych konsekwencji zdrowotnych nadwagi u dzieci i młodzieży oraz kluczowej roli pediatrów i lekarzy pierwszego kontaktu w ich leczeniu.3 Jest to jednak sprzeczne z czasem, jaki lekarze przeznaczają na takie konsultacje, który wynosi średnio 5 minut,4 oraz subiektywnym poczuciem braku kompetencji. Mało optymistyczne są także wyniki badan anglosaskich – jedynie 15% lekarzy rodzinnych i 30% pediatrów uważa, że ich umiejętności w zakresie poradnictwa żywieniowego są na dobrym lub bardzo dobrym poziomie. Jeszcze gorzej klinicyści oceniają efektywność tych porad – według pediatrów wynosi ona 10%, a według lekarzy rodzinnych tylko 4%.5 Podobne wyniki uzyskano w badaniu6 przeprowadzonym w 2013 roku wśród lekarzy pierwszego kontaktu z Polski, Ukrainy, Francji i Włoch. Pozytywnie swoje kompetencje w radzeniu sobie z otyłością oceniło jedynie 21% badanych lekarzy. Zwrócono jednak uwagę na duże różnice pomiędzy lekarzami z różnych krajów: wśród lekarzy z Ukrainy było to około 10% respondentów, z Polski 20%, a z Francji i Włoch około 30%. Lekarze ze wszystkich badanych krajów wyrażali potrzebę odpowiedniego szkolenia w zakresie leczenia otyłości, jednak mieli różne oczekiwania w tej kwestii. Dla klinicystów z Ukrainy istotne było pogłębianie wiedzy w zakresie etiologii i diagnostyki, natomiast lekarze z pozostałych krajów zwrócili uwagę na konieczność poprawy umiejętności psychologicznych i komunikacji interpersonalnej, co jest analogiczne do wyników badań anglosaskich. Warto więc zwrócić większą uwagę na czynniki psychologiczne w procesie leczenia otyłości.
Metody behawioralne cd..mp.pl