Rak pęcherzyka żółciowego.Objawy,diagnostyka i leczenie

Choroby układu pokarmowego; przełyku, żołądka, jelit, wątroby, trzustka, dróg żółciowych, odbytu)
admin. med.

Rak pęcherzyka żółciowego.Objawy,diagnostyka i leczenie

Post autor: admin. med. »

Rak pęcherzyka żółciowego
Prof. dr hab. Ewa Małecka-Panas, dr med. Piotr Daniel
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej, Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi


Co to jest i jakie są przyczyny?

Rak pęcherzyka żółciowego to nowotwór złośliwy, wywodzący się z komórek nabłonka błony śluzowej pęcherzyka żółciowego. Przyczyny raka pęcherzyka żółciowego nie są dokładnie znane. Za czynniki ryzyka uważa się:
- wieloletnią kamicę pęcherzykową
- pęcherzyk „porcelanowy” (czyli taki, którego ściana wysycona jest solami wapnia)
- torbiele dróg żółciowych i przewlekłe zapalenie pęcherzyka

Rak pęcherzyka żółciowego może także towarzyszyć niektórym zespołom polipowatości jelita grubego.

Zwiększone ryzyko zachorowania na tę chorobę występuje u pracowników branży obuwniczej, gumiarskiej, tekstylnej i papierniczej.

Jak często występuje?

Rak pęcherzyka żółciowego występuje stosunkowo rzadko, choć stanowi aż 80—95% raków dróg żółciowych i jest piątym co do częstości występowania rakiem układu pokarmowego. Choroba ta dotyczy głównie osób powyżej 60. roku życia, częściej kobiet niż mężczyzn. W Polsce, Czechach i na Słowacji częstość występowania jest największa w Europie. Zachorowalność w Polsce wynosi około 6 na 100 000 na rok, przy czym mężczyźni chorują prawie 2 razy częściej niż kobiety (w innych krajach proporcja jest odwrotna).

Jak się objawia?

Rak pęcherzyka żółciowego w większości przypadków wykrywany jest przypadkowo podczas badania przez histopatologa pęcherzyka usuniętego z powodu kamicy. Kamienie żółciowe w pęcherzyku towarzyszą rakom tego narządu w około 80% przypadków.

Objawy raka pęcherzyka żółciowego są niecharakterystyczne i przez to niekiedy bagatelizowane przez chorych. Najczęstszym objawem jest ból zlokalizowany w prawym podżebrzu, o tępym charakterze, promieniujący w prawą stronę do kręgosłupa i okolicy międzyłopatkowej. Żółtaczka i świąd występują u około 30—60% pacjentów i świadczą o znacznym zaawansowaniu raka. Do innych, rzadszych objawów zaliczyć można nudności, wymioty, utratę apetytu i ubytek masy ciała.

W badaniu fizykalnym może być wyczuwalny guz w prawym górnym kwadrancie brzucha.

Co robić w razie wystąpienia objawów?

W przypadku występowania przewlekłego, uporczywego bólu w prawym podżebrzu, nudności i wymiotów z towarzyszącą utratą masy ciała, należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu w celu przeprowadzenia podstawowych badań krwi i badań obrazowych. Nie należy długo przyjmować leków przeciwbólowych i rozkurczających bez konsultacji z lekarzem, gdyż może to tylko opóźnić rozpoznanie choroby i zmniejszyć szansę na całkowite wyleczenie.

Jak lekarz ustala diagnozę?

Pomimo rozwoju technik diagnostycznych, wczesne wykrycie raka pęcherzyka żółciowego jest wyjątkowo rzadkie. Należy on do szybko postępujących, złośliwych nowotworów i cechuje się wysoką śmiertelnością.

Rozpoznanie raka pęcherzyka żółciowego lekarz ustala najczęściej na podstawie badań obrazowych. Podstawowym badaniem jest ultrasonografia jamy brzusznej (USG). W przypadku podejrzenia raka pęcherzyka żółciowego lekarz może zalecić wykonanie tomografii komputerowej, która pomaga w ocenie zaawansowanie procesu chorobowego oraz w podjęciu decyzji co do dalszego leczenia. Czasami konieczne jest wykonanie rezonansu magnetycznego dróg żółciowych (MRCP) i wstecznej cholangiopankreatografii (ERCP), które mogą wykazać obecność zwężeń środkowego odcinka dróg żółciowych, co najczęściej związane jest z naciekaniem ich przez raka.

Wyniki badań laboratoryjnych nie są bezpośrednio związane z rakiem pęcherzyka żółciowego – dotyczą zwężenia dróg żółciowych. W przypadku znacznego zaawansowania choroby występuje podwyższenie aktywności aminotransferaz, enzymów wskazujących na zwężenie dróg żółciowych (GGTP i AP) i stężenia bilirubiny. Obserwuje się też zwiększenie stężenia wskaźników nowotworowych w surowicy: CEA i CA19-9.

Jakie są sposoby leczenia?

Zabieg operacyjny jest jedynym możliwym sposobem całkowitego wyleczenia raka pęcherzyka żółciowego, jednak dotyczy on jedynie pacjentów z wczesną fazą choroby. W takiej sytuacji wykonuje się otwartą cholecystektomię (zabieg operacyjny z otwarciem powłok brzusznych) z usunięciem guza wraz z szerokim marginesem tkanek sąsiadujących. W przypadku nacieku wątroby możliwe jest wykonanie częściowej resekcji (wycięcia) tego narządu i węzłów chłonnych. W przypadku obecności dużego nacieku nowotworowego otaczających tkanek i węzłów chłonnych, czasem konieczne bywa jednoczasowe usunięcie trzustki i dwunastnicy. Niestety przeważająca większość rozpoznawanych guzów pęcherzyka żółciowego jest nieoperacyjna. Niekiedy podejmowane są próby chemioterapii i radioterapii, ale ich skuteczność nie ma potwierdzenia w badaniach klinicznych. W większości przypadków, w celu zmniejszenia objawów żółtaczki, możliwe jest także wykonanie paliatywnego drenażu dróg żółciowych metodą endoskopową z założeniem protezy.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?

Na ogół całkowite wyleczenie jest niemożliwe. Operacja powinna doprowadzić do złagodzenia objawów choroby, zwłaszcza spowodowanych przez utrudnienie odpływu żółci.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?

Po wypisaniu ze szpitala pacjent powinien pozostawać pod opieką poradni chorób wątroby (hepatologicznej) oraz lekarza rodzinnego.

Co robić, aby uniknąć zachorowania?

Osoby z grup ryzyka (wykonujące zawody w branży obuwniczej, gumiarskiej, tekstylnej i papierniczej), z obciążonym wywiadem (wieloletnia kamica pęcherzykowa, pęcherzyk „porcelanowy”, torbiele dróg żółciowych i przewlekłe zapalenie pęcherzyka) albo z zespołem polipowatości jelita grubego powinny zgłaszać się do lekarza, kiedy tylko pojawią się pierwsze objawy choroby.

Nie ma metody zapobiegania rakowi pęcherzyka żółciowego.
źródło:gastrologia.mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post