ForumMedyczne.edu.pl

Epidemiologia i etiologia

Rak wątrobowokomórkowy (HCC, hepatocellular carcinoma) jest najbardziej rozpowszechnionym typem histologicznym raka wątroby. Zajmuje pierwsze miejsce wśród nowotworów wątroby u dorosłych – 80-85%. Pod względem śmiertelności jest na trzecim miejscu spośród wszystkich chorób nowotworowych. Większość przypadków HCC jest spowodowanych przewlekłym zakażeniem wirusami HCV i HBV (WZW typu B i C), zaawansowanym włóknieniem wątroby lub marskością wątroby (alkoholizm jest najczęstszą przyczyną marskości wątroby).

Do innych czynników mogących wywoływać HCC należą doustne środki antykoncepcyjne, androgenowe środki anaboliczne, palenie tytoniu. Sumowanie czynników ryzyka zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu.

Zachorowalność wynosi 2-5 / 100 000 osób.
Objawy i przebieg HCC

Wczesną postać można rozpoznać podczas badań okresowych. Objawami zaawansowanymi są:

wyniszczenie organizmu

ból brzucha

uczucie pełności w nadbrzuszu

brak apetytu

obrzęki kończyn dolnych

żółtaczka

gorączka

U osób u których stwierdzono marskość wątroby, wystąpienie nowych dolegliwości może sugerować HCC. Niekiedy rak wątrobokomórkowy zostaje wykryty po wystąpieniu krwotoku do jamy otrzewnowej objawiającego się silnymi bólami brzucha.
Diagnostyka raka wątroby

Badania laboratoryjne – markery nowotworowe: – AFP – alfa-fetoproteina jest białkiem pomocniczym które pomaga ustalić charakter zmian. Nie jest białkiem specyficznym wobec konkretnego nowotworu dlatego nie zaleca się stosowania w testach przesiewowych.

USG – jest niezwykle cennym narzędziem, należy jednak pamiętać że mimo zastosowania środków cieniujących uda się uwidocznić jedynie około 30% guzów wielkości < 2cm. USG służy do rozpoznania wstępnego.

TK – Podobnie jak badanie USG – czułość tomografii komputerowej w rozpoznawaniu niezaawansowanych zmian ~1cm jest ograniczona do 10-50%. Dla guzów wielkości powyżej 1 cm badanie TK jest narzędziem służącym do rozpoznania ostatecznego.

MR – Rezonans magnetyczny jest bardzo czułym badaniem, pozwala wykryć zmianę mniejszą od 1cm , zauważyć zmiany satelitarne częste w HCC. MR podobnie jak TK jest podstawą do rozpoznania ostatecznego gdy guz jest większy od 2 cm.

Jako badanie przesiewowe uznaje się USG, które umożliwia wykrycie raka podczas rutynowej kontroli. Według wytycznych międzynarodowych towarzystw zajmujących się badaniem wątroby (EASL/EORTC) badanie USG powinno być wykonywane co 6 miesięcy w następujących grupach pacjentów:

u nosicieli HBV z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku HCC.
u chorych na aktywne przewlekłe WZW B.
u chorych na przewlekłe WZW C bez marskości ale z nasilonym włóknieniem wątroby.

Leczenie raka wątroby

Metodą która daje szanse na wyleczenie jest leczenie operacyjne (resekcja), bądź przeszczep wątroby. odsetek 5-letniej przeżywalności po resekcji wątroby wynosi 25% natomiast po przeszczepie narządu 80%.