ForumMedyczne.edu.pl

Zwiększenie możliwości diagnostycznych i terapeutycznych lekarza rehabilitacji przez włączenie do opieki specjalistycznej, skrócenie pobytów uzdrowiskowych i zmiana zasad kwalifikacji pacjentów onkologicznych - to propozycje ekspertów, które mają usprawnić leczenie uzdrowiskowe osób starszych.
22 września br. sejmowa Komisja Polityki Senioralnej rozpatrzyła projekt dezyderatu w sprawie rehabilitacji oraz funkcjonowania lecznictwa uzdrowiskowego w zakresie potrzeb osób starszych. Eksperci zaproponowali szereg zmian, których lista zostanie przekazana do ministra zdrowia.

Dokument przygotowali stali doradcy komisji, prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, b. konsultant krajowa w dziedzinie geriatrii oraz dr Rafał Sapuła, przewodniczący lubelskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji.

W dokumencie eksperci zebrali wnioski i postulaty w obszarze rehabilitacji i lecznictwa uzdrowiskowego seniorów wygłaszane na poprzednich posiedzeniach Komisji Polityki Senioralnej.

Lekarz rehabilitacji ma mniejsze możliwości niż specjalista

- Obecna sytuacja w rehabilitacji na pewno wymaga pewnej poprawy, szczególnie w zakresie dostępności świadczeń rehabilitacyjnych dla osób starszych. Potrzeby te stale rosną. W związku z tym wnioskujemy, aby przede wszystkim wprowadzić rehabilitację do modeli opieki skoordynowanej z nadzorem lekarzy rehabilitacji w kontekście rehabilitacji medycznej, społecznej, zawodowej - postulował dr Rafał Sapuła, współautor dezyderatu. Zaapelował również o wpisanie medycyny uzdrowiskowej do map potrzeb zdrowotnych.

- Jeżeli te działania nie zostaną podjęte, to trudno będzie uzyskać środki dla uzdrowisk z różnych programów operacyjnych - przestrzegał.

Ekspert zaznaczył, że bardzo ważnym elementem powinno być włączenie ambulatoryjnej opieki rehabilitacyjnej do opieki specjalistycznej. Podkreślał, że obecnie lekarz rehabilitacji, który przyjmuje pacjentów, w tym pacjentów starszych, nie ma w zasadzie żadnych możliwości diagnostycznych ani terapeutycznych w swojej poradni, w przeciwieństwie np. do poradni reumatologicznej, ortopedycznej czy poradni leczenia bólu.

- Nie może wykonać żadnych procedur specjalistycznych, musi odsyłać tego pacjenta do innej poradni, a to niestety wydłuża ścieżkę, szczególnie osoby starszej, w uzyskaniu właściwych świadczeń - wyjaśniał.

Dr Sapuła tłumaczył również zasadność wprowadzenia jednorodnych grup pacjentów do lecznictwa stacjonarnego. Stwierdził, że obecny system przyjmowania chorych niestety "prowokuje" do tego, aby przyjmować na stacjonarne oddziały rehabilitacji pacjentów w jak najlepszym klinicznie stanie. Dlaczego?

- Bo płatność za pacjenta w stanie ciężkim i, powiedzmy, z jakimiś lekkimi zmianami zwyrodnieniowymi, jest taka sama. De facto dostęp pacjentów ciężko chorych, starszych, z wielochorobowością, po ciężkich operacjach ortopedycznych czy neurochirurgicznych, jest zdecydowanie utrudniony - mówił dr Sapuła.

Skróci się pobyt w sanatorium?

Obecnie uzdrowiskowe leczenie szpitalne i sanatoryjne dorosłych trwa 21 dni, uzdrowiskowa rehabilitacja dla dorosłych w szpitalu lub sanatorium uzdrowiskowym - 28 dni, zaś uzdrowiskowe leczenie ambulatoryjne dorosłych i dzieci (liczbę dni zabiegowych wskazuje świadczeniobiorca) - od 6 do 18 dni.

- Pojawiały się głosy ze strony środowiska związanego z medycyną uzdrowiskową i pacjentów, aby zdecydowanie skrócić czas oczekiwania na leczenie uzdrowiskowe. Takim rozwiązaniem mogłoby być skrócenie pobytów w ramach lecznictwa uzdrowiskowego np. do dwóch tygodni. Wtedy pacjent mógłby zdecydowanie częściej korzystać z lecznictwa uzdrowiskowego - argumentował dr Rafał Sapuła.

Współautor dokumentu zwrócił także uwagę na opiekę nad pacjentem z wywiadem onkologicznym.

- Wnioskujemy, aby uwzględnić zalecenia Krajowej Rady ds. Onkologii działającej przy ministrze zdrowia w sprawie kwalifikowania i leczenia pacjentów z wywiadem onkologicznym w warunkach uzdrowiskowych.

Prof. Maciej Krzakowski, konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej i przewodniczący Rady, już w roku 2013 zwracał uwagę na problem mitu, że pacjenci onkologiczni nie powinni korzystać z sanatorium.

- Stosowanie medycznej rehabilitacji u chorych z rozpoznaniem m.in. na raka piersi, mięsaków tkanek miękkich i kości, nowotworów układu nerwowego, układu oddechowego, moczowo-płciowego, nowotworów głowy i szyi i nowotworów układu pokarmowego może być prowadzone w warunkach uzdrowiskowych. Finansowaniem powinny być objęte wszystkie metody medycznej rehabilitacji uzasadnione i bezpieczne w poszczególnych nowotworach. Konieczne jest opracowanie - w ramach współpracy specjalistów z zakresu onkologii i rehabilitacji - zasad stosowania metod medycznej rehabilitacji o potwierdzonej naukowo wartości - oceniał przewodniczący w portalu Rynek Zdrowia.

Postawmy na medycynę regeneracyjną

Współautor dokumentu zwrócił także uwagę na potrzebę wprowadzenia określonych procedur w rehabilitacji stacjonarnej, takich jak żywienie pozajelitowe czy użycie preparatów toksyny botulinowej, którą stosuje się m.in. w leczeniu chorób neurologicznych przebiegających z nadmiernym napięciem mięśni, w terapii nadmiernej potliwości, ale też w likwidacji zmarszczek mimicznych.

- W ramach oddziału rehabilitacji powinna być możliwość wykonywania zabiegów z zakresu medycyny regeneracyjnej, czyli podawania czy to kwasu hialuronowego, czy dostawowo glukozaminy - mówił ekspert. Dodał, że zdecydowanie by to poprawiło dostępność tych świadczeń, szczególnie dla osób starszych i uczyniło ten proces leczenia bardziej efektywnym.

- Wnioskujemy również, aby wprowadzić wymóg zlecenia lekarskiego na zabiegi fizjoterapeutyczne u osób 60+ w rozporządzeniach wykonawczych ministra zdrowia do ustawy o zawodzie fizjoterapeuty z dnia 25 września 2015 r. ze względu na bezpieczeństwo chorego, który charakteryzuje się wieloukładowymi dysfunkcjami, ograniczeniami wydolności i wielochorobowością - poinformował dr Sapuła.

Na zakończenie ekspert przedstawił postulat rozwijania rehabilitacji środowiskowej w domu pacjenta, szczególnie na terenach wiejskich, gdzie jest ona ograniczona. Stwierdził, że w zasadzie jedyną formą dla tych osób jest leczenie stacjonarne w oddziale rehabilitacji.

Co na to resort zdrowia?

Do przedstawionych podczas posiedzenia komisji postulatów, w imieniu resortu zdrowia, odniosła się Elżbieta Mianowska, naczelnik wydziału ds. uzdrowisk w Ministerstwie Zdrowia.

- Oczywiście przychylamy się do przedłożonych postulatów. W resorcie powstaje zespół ds. uzdrowisk, który będzie skupiał przedstawicieli różnych środowisk - przede wszystkim konsultantów krajowych, naczelnych lekarzy uzdrowisk, reprezentantów Izby Gospodarczej Uzdrowiska Polskie, Unii Uzdrowisk Polskich, Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych RP i przedstawicieli NFZ. Te problemy na pewno zostaną dogłębnie przeanalizowane - stwierdziła Elżbieta Mianowska.

Dodała, że wraz z wiceministrem Piotrem Warczyńskim prowadziła już wstępne dyskusje z lekarzami naczelnymi, m.in. w aspektach skrócenia okresu leczenia uzdrowiskowego i kwalifikowania pacjentów onkologicznych.

- Prace zespołu ds. uzdrowisk sfinalizujemy z końcem czerwca 2017 r. raportem, który będzie przedłożony ministrowi zdrowia, właśnie z tymi rozwiązaniami. Oczywiście jakiekolwiek ustawowe zmiany w tym zakresie będą pociągały za sobą również nowelizacje aktów wykonawczych - zaznaczyła przedstawicielka resortu zdrowia i dodała, że przy tej okazji określone propozycje znajdą się w konsultacjach społecznych, w związku z tym będzie można jeszcze nad nimi dyskutować.

- Nad każdym zagadnieniem się zastanowimy i będziemy starać się dojść do jakiegoś konkretnego rozwiązania - podsumowała Mianowska.

Komisja Polityki Senioralnej przyjęła przedstawiony dezyderat bez głosów sprzeciwu i poinformowała, że przekaże go ministrowi zdrowia.
Jacek Wykowski/Rynek Seniora