ForumMedyczne.edu.pl

U młodych osób ze zdrowym sercem oraz po nasilonym wydechu wysłuchuje się czasem fizjologiczny trzeci ton serca, przedskurczowy. Rozszczepienie, czyli rozdwojenie pierwszego tonu nad koniuszkiem względnie rozdwojenie drugiego tonu nad podstawą serca, może występować w chorobach serca lub bez nich. Niepokojącym objawem jest zwykle rytm cwałowy, któremu prze­ważnie towarzyszy przyspieszenie akcji serca. Jeśli w tym wypadku wysłu­chuje się ton dodatkowy, to pojawia się on albo po drugim tonie (cwał proto­diastoliczny), albo poprzedza pierwszy ton (rytm cwałowy protosystoliczny). Mogą występować oba tony dodatkowe. Graficznie rytm cwałowy protosysto­liczny można przedstawić z akcentem na pierwszym tonie, który jest normalny; natomiast rytm cwałowy protodiastoliczny można przedstawić jako daktyl ±uu. Rzadko spotyka się rytm cwałowy systoliczny, który nie po­siada znaczenia klinicznego. W stanach gorączkowych, w duszności i w nie­dokrwistości może występować każda z tych postaci rozdwojenia tonów serca. Stenosis ostii venosi sinistri (zwężenie lewego ujścia żylnego). Cechy. Drugi ton nad koniuszkiem jest niekiedy rozdwojony, podczas gdy drugi ton nad tętnicą płucną nad podstawą serca często ulega rozdwojeniu. Jeśli wy­stępuje rozdwojenie drugiego tonu nad koniuszkiem, jest ono wczesnym i cha­rakterystycznym objawem, który obserwuje się w tej chorobie przed pojawie­niem się szmeru przedskurczowego. Insufficientia valvulae mitralis (niedomykalność zastawki dwudzielnej). Cechy. Często drugi ton nad tętnicą płucną ulega rozdwojeniu. Hypertrophia cordis (przerost serca). Cechy. W przypadku różnic w ciśnie­niu wewnątrzkomorowym, co jest zjawiskiem częstym, drugi ton ulega roz­dwojeniu, a niekiedy to samo dzieje się z pierwszym tonem. Rozdwojenie pierwszego tonu nad koniuszkiem bywa pierwszym objawem rozwijającego się rozszerzenia lewej komory. Zjawisko to spotyka się najczęściej w przeroście w przebiegu nadciśnienia tętniczego samoistnego, rzadziej w przeroście wsku­tek wtórnego nadciśnienia tętniczego w przewlekłym zapaleniu kłębków ner­kowych. Trzeci ton jest najczęściej przedskurczowy. Insufficientia circulatoria chronica cardiaca (przewlekła niewydolność krą­żenia pochodzenia sercowego). Cechy. Bez względu na przyczynę osłabienia serca może pojawić się nadliczbowy ton serca w postaci rytmu cwałowego z potrójnym uderzeniem. Carditis rheumatica acuta (gośćcowe zapalenie serca). Cechy. Rozdwojenie drugiego tonu może występować nad podstawą serca lub nad podstawą i nad koniuszkiem. Infarctus myocardii acutus (ostry zawał serca). Cechy. W rozszerzeniu i osłabieniu lewej komory wskutek ostrej niewydolności wieńcowej wystę­puje szczególnie często rytm cwałowy protodiastoliczny. Tuberculosis pulmonum chronica (przewlekła gruźlica płuc ; phthisis). Cechy. Wraz z narastaniem — nawet umiarkowanym — przyspieszenia akcji serca często pojawia się rozdwojenie tonów serca, a zwłaszcza drugiego tonu nad tętnicą płucną, rzadziej pierwszego tonu nad koniuszkiem. Pericarditis exsudativa (wysiękowe zapalenie osierdzia). Cechy. Spotyka się rozdwojenie drugiego tonu nad podstawą serca lub nad podstawą i nad ko­niuszkiem. Mniej częste przyczyny. Zespół wysiłkowy; rozedma płuc istotna pęcherzy­kowa; gruźlica włóknista płuc; zwłóknienie płuc; tętniak łuku tętnicy głównej; albuminuria ortostatyczna; blok układu przewodzącego serca; zapalenie mięś­nia serca na tle błonicy; dusznica bolesna.