Teofiliny do leczenia skojarzonego (ICS/LABA) w POChP

Rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie chorób wewnętrznych, choroby wieku starszego, choroby zakaźne, układu oddechowego, diabetologia, alergie.
admin. med.

Teofiliny do leczenia skojarzonego (ICS/LABA) w POChP

Post autor: admin. med. »

Dołączenie teofiliny do leczenia skojarzonego (ICS/LABA) u chorych na ciężką POChP
Opracował: dr n. med. Filip Mejza
Omówienie badania: Cosío BG, Shafiek H, Iglesias A i wsp.: Oral low-dose theophylline on top of inhaled fluticasone-salmeterol does not reduce exacerbations in patients with severe COPD: a pilot clinical trial. Chest. 2016; 150: 123-30
Dołączenie teofiliny do leczenia skojarzonego (ICS/LABA) u chorych na ciężką POChP

Ze względu na ryzyko poważnych działań niepożądanych teofilina jest (a przynajmniej powinna być) coraz rzadziej stosowana w leczeniu POChP. Wytyczne traktują ją jako lek drugiego rzutu, zdecydowanie preferując stosowanie leków wziewnych, które są skuteczne i bezpieczne. Ze względu na liczne interakcje i różny metabolizm leku jego stężenie we krwi często nie mieści się w zakresie terapeutycznym, a większe stężenie leku we krwi może prowadzić m.in. do drgawek lub poważanych zaburzeń rytmu.

Rozważa się jednak stosowanie teofiliny w małej dawce. Może ona zmniejszać częstość zaostrzeń u chorych na POChP nieprzyjmujących żadnych innych leków i, prawdopodobnie, zwiększa efekt glikokortykosteroidów. Małe stężenie teofiliny we krwi wiąże się z mniejszym ryzykiem działań niepożądanych, a w poprzednich badaniach wykazano korzystne efekty działania leku również w małym stężeniu (~5 µg/ml) – działanie uwrażliwiające komórki na przeciwzapalny wpływ glikokortykosteroidów.

Celem omawianego badania była ocena czy u chorych na ciężką POChP, ze zwiększonym ryzykiem zaostrzeń, dołączenie teofiliny w małej dawce ma korzystny wpływ. Było to badanie pilotażowe, dlatego duża część ocenianych punktów końcowych to wyniki badań ex vivo, służące ocenie przeciwzapalnego działania teofiliny. Oceniano tylko jeden klinicznie istotny punkt końcowy – częstość zaostrzeń w czasie 1 roku.

Było to badanie z randomizacją, prowadzone metodą podwójnie ślepej próby z użyciem placebo. Do udziału kwalifikowano chorych na POChP, byłych lub aktualnych palaczy (>10 paczkolat), z FEV1 <50% wartości należnej oraz z przebytym w czasie ostatniego roku ≥1 hospitalizacją z powodu zaostrzenia POChP. Chorych losowo przydzielano do grup, w których otrzymywali 100 mg teofiliny 2 x dz. albo placebo. Wszyscy chorzy otrzymywali jednocześnie propionian flutikazonu (500 µg i salmeterol 50 µg) podawany za pomocą jednego inhalatora.

Randomizowano 70 chorych, 36 leczono teofiliną, 34 otrzymywało placebo. Po 12 miesiącach leczenia w grupie, w której stosowano teofilinę, w porównaniu z grupą placebo, stwierdzono:

podobną częstość zaostrzeń POChP (p=0,707) i podobny czas do pierwszego zaostrzenia
podobne stężenie markerów stanu zapalnego (IL-8, IL-6, IL-1b, TNF-α)
podobną aktywność deacetylazy histonowej (ocenianej jako marker ewentualnego wpływu teofiliny na przeciwzapalne działanie glikokortykosteroidów).

Średnie stężenie teofiliny (w obu grupach łącznie) wynosiło 3,96 µg/ml. Wyniki nie wspierają hipotezy o przeciwzapalnym działaniu teofiliny stosowanej w małej dawce u chorych na POChP, którzy przyjmują glikokortykosteroidy wziewne. Nie wykazano, że teofilina działa synergistycznie z glikokortykosteroidem wziewnym.

W polskich warunkach teofilina jest niestety nadużywana. Wyniki niektórych badań wskazują, że wciąż duży odsetek chorych na POChP przyjmuje ten lek. Teofilina niewątpliwie ma korzystne działanie u chorych na POChP, ale jej stosowanie w naszych warunkach w większości przypadków nie ma uzasadnienia, gdyż dostępne są skuteczniejsze i bezpieczniejsze leki wziewne. Omawiane badanie ma duże znaczenie praktyczne, gdyż pokazuje, że nie ma klinicznych podstaw do stosowania teofiliny w małej dawce jako dodatkowego leku przeciwzapalnego u chorych na ciężką POChP.
źródło: mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post