Diabetyk na imprezach co można jeść i pić?

Rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie chorób wewnętrznych, choroby wieku starszego, choroby zakaźne, układu oddechowego, diabetologia, alergie.
admin. med.

Diabetyk na imprezach co można jeść i pić?

Post autor: admin. med. »

mgr pielęgniarstwa Teresa Benbenek-Klupa
edukator diabetologiczny
Jak poradzić sobie w czasie przyjęcia z dawkowaniem insuliny?

Sposób radzenia sobie z dawkowaniem insuliny zależy od tego, czy pacjent jest leczony metodą wielokrotnych wstrzyknięć za pomocą wstrzykiwaczy typu pen (multi day injection – MDI), czy osobistą pompą insulinową (ciągły podskórny wlew insuliny – CPWI). Chory łatwiej może zachować komfort zabawy, utrzymując glikemię w bezpiecznych granicach, kiedy korzysta z osobistej pompy insulinowej. Ma wtedy stały dostęp do insuliny i na bieżąco może sterować wielkością przepływu w zależności od zmieniających się okoliczności. Nie należy tego rozumieć jako ciągłe manipulowanie przy pompie i skupianie uwagi jedynie na dawkowaniu insuliny – wręcz przeciwnie – oznacza to dużą swobodę w zakresie odżywiania i aktywności ruchowej (taniec) – czyli dobrą zabawę na przyjęciu.
Obiad weselny

To zwykle główny posiłek, od którego rozpoczyna się przyjęcie. Dla pacjenta leczonego osobistą pompą insulinową nie ma znaczenia, o której godzinie serwowany jest ten posiłek, ponieważ prawidłowo ustawiony w pompie wlew podstawowy (baza) utrzyma glikemię w bezpiecznym zakresie bez ryzyka hipoglikemii. Ile podać insuliny w bolusie? Z doświadczenia pacjentów wynika, że na ten pierwszy posiłek należy podać tyle insuliny, ile wskazuje kalkulator bolusa adekwatnie do oznaczonej przed posiłkiem glikemii oraz ilości WW. Uwaga – jeżeli pacjent lubi się bawić i wie, że za 2–3 godziny będzie tańczył, nie należy w kalkulacji posiłku obliczać ilości WBT i NIE należy podawać bolusa złożonego! Zabawa, która rozpocznie się 2–3 godziny po obiedzie lub wcześniej, pozwoli zmetabolizować kalorie pochodzące z WBT. Energia z WBT zabezpiecza pacjenta przed hipoglikemią podczas zabawy. Podsumowując, na obiad weselny, po którym planowana jest zabawa taneczna, chory powinien podać insulinę w bolusie prostym na ilość WW zawartą w posiłku (przystawka, zupa, drugie danie, deser). Na tym etapie nie jest konieczna redukcja dawki insuliny w bolusie posiłkowym i we wlewie podstawowym.
Czy do każdego posiłku wstrzykiwać insulinę?
Jak dostosować dawki insuliny do tradycyjnych dań serwowanych na weselu?

Obiad weselny wbrew pozorom nie jest problemem dla diabetyka, należy traktować go jak posiłek główny, który trzeba zabezpieczyć dawką insuliny zgodną z ilością oszacowanych WW.
Obiad nie jest jednak jedynym posiłkiem na przyjęciu, zwłaszcza gdy trwa ono kilka czy kilkanaście godzin. Zazwyczaj stoły są suto zastawione tzw. zimną płytą, są to najczęściej sałatki, wędliny, ciasta, pieczywo. Oprócz tego serwowane są napoje, w tym alkohol. W sytuacji, kiedy pacjent biesiadowanie przy stole przerywa często zabawą taneczną, tzw. dojadanie zimnej płyty może NIE wymagać w ogóle bolusa posiłkowego. Chory, który sięga po umiarkowane ilości wędlin, sałatek i nie więcej jak 1–2 WW pieczywa, ale także tańczy, i nie redukował dawki we wlewie podstawowym, osiągnie prawidłowe wartości glikemii. Baza, która w tym przypadku nie została zredukowana dzięki aktywności ruchowej, zapewni prawidłowe metabolizowanie produktów białkowo-tłuszczowych, natomiast niewielkie ilości węglowodanów o niskim indeksie glikemiczym (IG) (np. pieczywo) będą zabezpieczać chorego przed hipoglikemią podczas zabawy.
Jeśli pacjent postanowi zrobić dłuższą przerwę w zabawie i spożyć kolejny tzw. główny posiłek w okolicy kolacji, powinien przestrzegać tej samej zasady dawkowania insuliny, jaka dotyczyła pory obiadu.
Co mogę jeść na przyjęciu?

Wszystko. Najważniejsza zasada dotyczy przede wszystkim ilości produktów czy potraw spożywanych jednorazowo – nie należy się objadać. W terapii za pomocą osobistej pompy insulinowej pacjent może sprawdzić ilość tzw. aktywnej insuliny, jest to istotna pomoc w zapobieganiu hipoglikemii i hiperglikemii w trakcie przyjęcia weselnego. Można też na bieżąco sterować dawką podstawową, zmniejszając lub zwiększając jej przepływ na kilka godzin, adekwatnie do sytuacji i wartości glikemii. Nieocenioną pomocą jest ciągłe monitorowanie glikemii (continuous glucose monitoring – CGM), gdzie na monitorze pompy w każdej chwili można sprawdzić wartość glikemii. Z kolei taniec, tak jak każda aktywność ruchowa, zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę, czyli sprzyja utrzymaniu glikemii we właściwym zakresie. Można więc kosztować różnych potraw na przyjęciu weselnym, ale w umiarkowanej ilości, a tzw. dojadanie między posiłkami głównymi rozkładać w czasie i przeplatać tańcem.
Czy mogę zjeść ciasto i skosztować tortu weselnego?

Do produktów powodujących zbyt duży wzrost stężenia glukozy we krwi należą ciasta i napoje o wysokim IG. Ich spożywanie wymaga więc zastanowienia. Trudno jednak odmówić tortu weselnego. Ryzyko hiperglikemii po produktach o wysokim IG można zredukować, podając bolus insuliny z pewnym wyprzedzeniem czasowym przed spożyciem tortu, i w niedługim czasie 30–60 minut po konsumpcji rozpocząć zabawę taneczną.
Czy mogę wypić alkohol? Jaki i ile?

Spożycie alkoholu przez chorych na cukrzycę nie jest zabronione, ale podobnie jak w przypadku posiłków, zalecany jest umiar i dobór trunku, który najmniej wpływa na wartość glikemii. Kiedy pacjent ogranicza się do wypicia 2–3 lampek wytrawnego białego lub czerwonego wina do posiłku, nie będzie mieć to wpływu na glikemie. Spożycie czystej wódki lub whisky można połączyć z napojem typu sprite lub seven up. Taka kompozycja pozwala zapobiegać hipoglikemii związanej z hamowaniem produkcji glukozy wątrobowej. Ze względu na dużą zawartość cukru należy unikać nalewek i drinków z dodatkiem słodkich składników (syropy, soki, słodkie wódki).
Jak taniec wpłynie na stężenie glukozy we krwi?

Taniec, jako forma aktywności ruchowej, jest wskazany podczas przyjęcia nie tylko weselnego, ale w każdej innej okoliczności, np. zabawa sylwestrowa czy spotkania towarzyskie. O tym, czy redukować dawkę insuliny we wlewie podstawowym, będzie decydowała ilość i jakość spożywanych podczas zabawy posiłków. Zwykle ze względu na częste podjadanie podczas przyjęcia reedukacja dawki we wlewie podstawowym nie jest konieczna.
Czego pacjent powinien się wystrzegać na przyjęciu?

Częstego dostrzykiwania bolusów prostych, co 1–1,5 h! Działanie kilku dawek insuliny podanych w tak krótkim czasie nałoży się na siebie, co będzie przyczyną hipoglikemii.
Zatrzymania wlewu podstawowego na wiele godzin.
Nadużywania alkoholu – upojenie alkoholowe maskuje objawy hipoglikemii, może być przyczyną hipoglikemii wiele godzin po zakończonym przyjęciu.
Niekontrolowanej ilości spożywanych pokarmów i napojów.

Wielu pacjentów chorych na cukrzycę typu 1 korzysta z terapii metodą wielokrotnych wstrzyknięć za pomocą wstrzykiwaczy typu pen. Pacjent tak leczony również uczestniczy w przyjęciach, w związku z inną metodą leczenia na co powinien zwrócić uwagę?
Ogólne wskazówki są podobne jak w przypadku pacjenta leczonego CPWI. Jednak są pewne różnice wynikające z barku możliwości sterowania napływem insuliny na bieżąco. Przede wszystkim chory powinien pamiętać, że dawka insuliny długo działającej, a najczęściej jej analogu, podana dzień wcześniej w godzinach wieczornych aktywnie działa właśnie w trakcie zabawy i chory nie ma na to wpływu. Dlatego należy rozważyć zmniejszenie dawki w bolusach posiłkowych, zwłaszcza jeśli planuje tańczyć.
Z kolei wielkość dawki analogu insuliny długo działającej w dniu wesela podanej w godzinach wieczornych powinna zależeć od ilości spożytego alkoholu i aktywności ruchowej. Warto rozważyć redukcję dawki w celu ochrony przed hipoglikemią, licząc się równocześnie z tym, że wartości glikemii w pierwszej dobie po przyjęciu będą większe w ciągu dnia właśnie z powodu zredukowanej dawki podstawowej. Pacjent korzystający z pompy nie ma takich problemów, ponieważ steruje wlewem podstawowym na bieżąco i może zaprogramować w pompie mniejszy przepływ w godzinach nocnych chroniący przed hipoglikemią, a w ciągu dnia po przyjęciu powrócić do standardowego przepływu bazy.
Zdarza się, że (zwłaszcza) kobiety chcą odpiąć pompę na czas przyjęcia weselnego czy zabawy sylwestrowej, argumentując to niemożnością jej „ukrycia”. Producenci pomp oferują praktyczne futerały do ukrycia pompy podczas takich okoliczności, warto z nich skorzystać niż zmieniać sposób podawania insuliny.
Podsumowanie

Przyjęcie weselne i każde inne spotkanie, któremu towarzyszy długie biesiadowanie przy stole i zabawa taneczna, nie powinno ograniczać chorych na cukrzycę typu 1 – powinni czuć się tak samo dobrze i swobodnie, jak ich zdrowi rówieśnicy. Choroba nie powinna zdominować dobrej zabawy. Dlatego rozsądne podejście chorego do żywienia i spożycia alkoholu oraz chwilowego zwiększenia wartości glikemii sprzyja chęci uczestniczenia w normalnym życiu towarzyskim. Istotne, aby zarówno pacjent, jak i zespół terapeutyczny (lekarz, pielęgniarka dietetyk) zdawali sobie sprawę, że okoliczności przyjęcia to sytuacja wyjątkowa, dlatego „rozluźnienie” docelowych wartości glikemii do zakresu 100–200 mg/dl umożliwia choremu dobrą zabawę i poczucie bezpieczeństwa.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post