ForumMedyczne.edu.pl

Jerzy Dziekoński
Kurier MP

W leczeniu retinopatii wcześniaków używanie lasera może nie przynieść dobrych efektów, a preparaty anty-VEGF zarejestrowane są tylko dla pacjentów dorosłych. O tym, w jaki sposób przezwyciężono te problemy w Centrum Zdrowia Dziecka, opowiada dr Wojciech Hautz, p. o. kierownika Kliniki Okulistyki.

Fot. Marcin Stępień / Agencja Gazeta

Jerzy Dziekoński: Jakie są najnowsze metody leczenia retinopatii wcześniaków?

Dr n. med. Wojciech Hautz: Najnowszą metodą jaką stosujemy są iniekcje doszklistkowe preparatów anty-VEGF. Te preparaty są używane mniej więcej od 10 lat. Od tego czasu nic się nie zmieniło. Poszerzyła się jedynie gama dostępnych leków.

My korzystamy z preparatu o nazwie Lucentis. Na rynku jest również lek o nazwie Avastin. Jest to preparat niezarejestrowany do stosowania do gałki ocznej, lecz do leczenia nowotworów jelita grubego, powszechnie stosowany przez okulistów ze względu na niższą cenę. Z różnych powodów, także typowo prawnych, nie zdecydowaliśmy się na jego stosowanie. Najnowszym lekiem jest Eylea – na rynku mniej więcej od dwóch lat.

Ponieważ wszystkie te preparaty nie są zarejestrowane do stosowania u dzieci, szczególnie w retinopatii wcześniaków, a zgodę komisji bioetycznej otrzymaliśmy na Lucentis, używamy właśnie tego preparatu. Czekamy na prace w literaturze światowej. Jeżeli się pojawią, być może będziemy stosować nowy lek – Eylea.

W czym nowy preparat jest lepszy?

Każdy lek ma swoje pozytywne i negatywne cechy. Eylea dezaktywuje w stosunku do leków poprzedniej generacji więcej izomerów śródbłonkowego czynnika wzrostu naczyń VEGF. Lucentis ma jednak istotną zaletę – jest krótszy okres półtrwania tego preparatu. Ma to swoją złą stronę, ponieważ lek krócej działa w gałce ocznej, ale też i dobrą – jest szybciej dezaktywowany w krwiobiegu, przez co daje potencjalne mniejsze działania uboczne ogólne u małych dzieci. Podajemy preparat do wnętrza gałki ocznej i ma on działać właśnie w środowisku gałki ocznej, ale oczywiście oko jest unaczynione i pewien procent preparatu przedostaje się do krwiobiegu.

Lek może powodować działania niepożądane u wcześniaka, u którego tworzą się dopiero wszystkie organy. Dziecko urodzone, powiedzmy, w 26. tygodniu ciąży jest na tyle niedojrzałe, że część organów jeszcze się rozwija. Podawanie preparatów anty-VEGF może mieć wpływ na dojrzewanie innych narządów, choćby ośrodkowego układu nerwowego. Nie mamy w tej chwili danych wskazujących na to, że te preparaty powodują wyraźne zaburzenie procesu dojrzewania, niemniej jednak potencjalne działania uboczne są możliwe. Stosujemy zatem Lucentis, lek starszej generacji, który jednak wydaje się być ze wszystkich preparatów na rynku najbardziej bezpieczny.