Strona 1 z 1

Rak jelita grubego

: 5 lut 2017, o 18:11
autor: Asystentka
Rak jelita grubego – czy jest związek między krzepliwością krwi, a nowotworem?
Nowotwory złośliwie zmieniają właściwości reologiczne krwi, wpływając na wyższe ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Leczenie choroby nowotworowej również oddziałuje na hemostazę. Ostatnie badania przeprowadzone w Deutsches Krebsforschungszentrum (Heidelberg) dowodzą, że nie tylko rak jest przyczyną zakrzepicy, ale tendencja prozakrzepowa może zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworu złośliwego.

Znany jest cały szereg czynników krzepnięcia i ich kofaktorów. Niezmiernie ważny dla hemostazy jest fibrynogen. Stanowi on główny czynnik wpływający na lepkość krwi oraz warunkuje odwracalną agregację erytrocytów, predysponując do zakrzepicy. Ponadto fibrynogen sprzyja agregacji płytek krwi wiążąc się z receptorem dla glikoproteiny GP IIb/IIIa znajdującym się na powierzchni płytek i zmienia ich reaktywności poprzez zwiększenie degranulacji zależnej od ADP. Podwyższone stężenia fibrynogenu oznaczają nadkrzepliwość i wyższe ryzyko incydentów zakrzepowych, co za tym idzie przekładają się one na określone stany kliniczne. Fibrynogen wiąże się też z leukocytami poprzez receptory na ich powierzchni i jest ligandem dla ICAM-1 (Intercellular Adhesion Molecules – cząsteczki adhezji międzykomórkowej), które znajdują się na płytkach krwi i komórkach śródbłonka. Dlatego sprzyja adhezji leukocytów i płytek na powierzchni komórek śródbłonka, związanej z procesem zapalnym. Czynnik V Leiden jest mutacją czynnika V i przyczyną zwiększonego ryzyka zmian zakrzepowo-zatorowych w organizmie. Najczęstszą wrodzoną skazą krwotoczną jest choroba von Willebranda zależna od niedoboru czynnika o tej samej nazwie. Czynnik von Willebranda jest dużą, multimerową glikoproteiną osocza produkowaną w śródbłonku naczyń, w podśródbłonkowej tkance łącznej i przez megakariocyty. Bierze udział w hemostazie pierwotnej jako białko adhezyjne przyłączające płytki krwi do kolagenu i wtórnej, tworząc kompleks z czynnikiem VIII i chroniąc go przed proteolizą. Jest uważany za czuły marker dysfunkcji śródbłonka. Czynnik XIII jest enzymem katalizującym reakcję polegającą na utworzeniu wiązań między cząsteczkami fibryny.

Badacze z Deutsches Krebsforschungszentrum w Heidelbergu oceniali polimorfizmy, czyli zmiany genetyczne kilku czynników krzepnięcia. Obserwacjom poddali sześć genów, analizowanych wśród 1800 pacjentów z rakiem jelita grubego oraz w grupie kontrolnej o takiej samej liczebności. Okazało się, że polimorfizm w obrębie genu czynnika V Leiden, związany był z sześciokrotnie częstszym występowaniem raka jelita grubego u nosicieli polimorficznych alleli. Natomiast polimorfizm w obrębie genu czynnika XIII był skorelowany z niższym o 15% ryzykiem wystąpienia raka jelita grubego. Pozostałe cztery polimorfizmy (w obrębie genów fibrynogenu, protrombiny, PAI-1, MTHFR) nie wiązały się z występowaniem nowotworu złośliwego wśród swoich nosicieli polimorficznych alleli. Interesującym jest fakt, że nie każda zmiana genetyczna, która zwiększa krzepliwość krwi automatycznie zwiększa ryzyko rozwoju raka jelita grubego. Istnieją również różnice statystyczne pomiędzy osobami, które są nosicielami jednego wariantu genowego, a takimi u których dany wariant genowy jest obecny na obu chromosomach. Dlatego też konieczne są dalsze badania, które przybliżą te zależności. Naukowcy poświęcają się zagadnieniu, ponieważ istnieje możliwość, że skoro zwiększona krzepliwość sprzyja wystąpieniu raka jelita grubego, to być może leki wpływające na hemostazę, mogą zahamować rozwój nowotworu złośliwego. Czy to może być aż tak proste?

Autor: Dr n.med. Karolina Kłoda