Strona 1 z 1

Wino w kardiologii

: 2 gru 2016, o 19:08
autor: Asystentka
Kardioprotekcyjne właściwości wina

dr n. med. Dominika Wnęk, dietetyk

Wino jest produktem o bardzo złożonym składzie. Zawiera takie związki, jak: garbniki, barwniki, polifenole, związki mineralne, cukier oraz alkohol i wodę. Skład wina zależy od wielu czynników: gleby, warunków klimatycznych, gatunku winorośli oraz sposobu winifikacji (proces przetwarzania winogron w wino). Garbniki występujące w winie odpowiadają za smak wina, a dodatkowo pełnią funkcję konserwującą. W winogronach garbniki zgromadzone są głównie w nasionach, szypułkach i skórce, w nasionach przeważają galotaniny, natomiast w skórce – elagotaniny. Dodatkowo do wina przechodzą garbniki znajdujące się w drewnie beczek do jego przechowywania. Uważa się, że garbniki są przyczyną charakterystycznego ściągnięcia w ustach, które się odczuwa podczas picia wina.
Polifenole wina

Do najlepiej poznanych polifenoli znajdujących się w winie należy cechujący się dużą aktywnością biologiczną resweratrol. Jest to polifenol zaliczany do grupy flawonoidów. Resweratrol występuje w dwóch formach izomerycznych – cis- i trans-. Duże ilości trans-resweratrolu zawiera winorośl właściwa (Vitis vinifera); cis-resweratrol powstaje podczas fermentacji skórek z winogron.
W jaki sposób powstaje resweratrol?
Resweratrol powstaje w odpowiedzi na infekcję grzybiczą i jednoczesne zadziałanie innego czynnika stresogennego – uszkodzenia skórki, promieniowania UV lub niedoboru wody. W takiej sytuacji resweratrol powstaje w liściach oraz w skórce winogron. Uważa się, że te odmiany winogron, które dojrzewają w chłodniejszym klimacie, cechuje mniejsza zawartość resweratrolu niż te, które są uprawiane w cieplejszych warunkach.
Naturalne źródło resweratrolu

Naturalnym źródłem resweratrolu jest korzeń rdestowca ostrokończystego, uprawianego głównie w Chinach i Japonii. Pewne ilości resweratrolu zawierają także orzeszki ziemne oraz owoce jagodowe. Najlepsze źródło resweratrolu stanowią jednak czarne odmiany winogron, a im ciemniejsza barwa owoców, tym większa jest zawartość tego składnika.

W świeżych skórkach winogron znajduje się od 50 do100 mg resweratrolu na 1 g.

Znaczna zawartość resweratrolu cechuje wina czerwone. Mniejsze stężenie tego polifenolu stwierdza się w winach różowych, a najmniejsze w winach białych. Jest to związane z procesem produkcji. W przypadku białych win wytłoki są usuwane niezwłocznie po sprasowaniu i wyciśnięciu soku z winogron. Natomiast podczas produkcji win czerwonych owoce są miażdżone, a następnie pozostawiane wraz z sokiem w celu wyekstrahowania związków odpowiedzialnych za barwę i aromat wina.
Prozdrowotne właściwości resweratrolu

Zainteresowanie resweratrolem wzrosło w momencie odkrycia tzw. paradoksu francuskiego. Mianowicie stwierdzono, że wskaźnik śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych w państwach położonych w basenie Morza Śródziemnego jest niski, choć dieta tych populacji obfituje w nasycone kwasy tłuszczowe. Obserwację tę powiązano z regularnym spożyciem umiarkowanych ilości czerwonego wina, które z powodu zawartości alkoholu wpływa na zwiększenie stężenia HDL. Jak się później okazało, zawartość cholesterolu frakcji HDL w populacji zamieszkującej Francję nie była większa niż u osób innych narodowości. Stąd wywnioskowano, że to właśnie resweratrol wpływa na zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych.

Resweratrol wykazuje działanie kardioprotekcyjne. Jego spożycie prowadzi do zahamowania substancji biologicznie czynnej, która sprzyja agregacji płytek krwi. W jednym z badań przeprowadzonych na myszach zaplanowano dwie grupy, w których przez 8 tygodni podawano dietę wysokotłuszczową z dodatkiem resweratrolu w ilości 9,6 mg/kg mc. oraz 96 mg/kg mc. Po tym okresie w żadnej z grup nie zaobserwowano zmian w stężeniu cholesterolu całkowitego i triglicerydów. Natomiast w grupie, która otrzymywała 96 mg/kg mc. resweratrolu, odnotowano znaczące zmniejszenie narastania zmian miażdżycowych w aorcie oraz tętnicach. Ponadto resweratrol zwiększa aktywność komórkowych enzymów antyoksydacyjnych oraz zwiększa odporność komórek na stres oksydacyjny. Udowodniono także, że już niewielka ilość wina czerwonego zmniejsza stężenia wskaźników stanu zapalnego.

Resweratrol może także zapobiegać otyłości. W 2010 roku ukazała się praca dotycząca małp – lemurków myszatych. Okazuje się, że zwierzęta te zwyczajowo zwiększają swoją masę ciała w miesiącach zimowych oraz w warunkach laboratoryjnych przy ograniczonym dostępie do światła. W powyższym eksperymencie jedną grupę lemurków karmiono paszą z dodatkiem resweratrolu w ilości 200 mg/ kg mc./ dobę; druga grupa tej substancji nie otrzymywała. Pod koniec badania zaobserwowano, że małpy karmione dietą wzbogaconą w resweratrol przytyły pięciokrotnie mniej niż zwierzęta, które go nie otrzymywały. W tej grupie zaobserwowano ponadto wzrost podstawowej przemiany materii o 29%, zmniejszenie apetytu oraz zwiększenie aktywności ruchowej. Oczywiście tak zadowalających wyników nie można automatycznie oczekiwać w badaniach u ludzi, celowe jest jednak przeprowadzenie takiego badania wśród osób otyłych.
Które wina są najzdrowsze?

Większość korzystnych składników znajduje się w skórce winogron. Dlatego uważa się, że wina z szczepów charakteryzujących się grubszą skórką powinny zawierać więcej polifenoli. Oczywiście grubość skórki nie jest jedynym czynnikiem wpływającym na zawartość resweratrolu. Zwraca się także uwagę na klimat, w którym rośnie winorośl, oraz wiek krzewu. Wydaje się jednak, że najistotniejszy jest sposób produkcji wina. Flawonoidy przechodzą do moszczu wina w procesie maceracji. Im dłuższa maceracja, tym więcej polifenoli w winie.

Ponadto należy pamiętać, że korzystne dla zdrowia składniki wina dobrze się wchłaniają w jamie ustnej. Dlatego wino warto popijać małymi łykami, przetrzymując je przez chwilę w ustach. Są także szczepy win, które z uwagi na dużą zawartość polifenoli uważa się za szczególnie kardioprotekcyjne. Zalicza się do nich: malbec, tannat, cabernet sauvignon, petit syrah oraz pinot noir.