ForumMedyczne.edu.pl

WZW typu – Etiologia i epidemiologia

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) wywoływane jest przez wirusa zapalenia wątroby B (HBV – Hepatitis B Virus).

Dla wirusa HBV jedynym rezerwuarem jest człowiek. Zydentyfikowano 3 drogi zakazenia: pozajelitowa (głównie krew), płciowa, okołoporodowa. Według danych WHO ~ 2 mld ludzi przebyło zakażenie, a ponad 240 mln choruje przewlekle na WZW B, rocznie z powodu zakażenia lub powikłań umiera 600 000 ludzi.

W latach 70 i 80 w Polsce zapadalność WZW typu B wynosiła 43 / 100 000 osób. Obecnie, ze względu na powszechny program szczepień oraz poprawę sterylizacji sprzętu, spadła do 0,34 / 100 000.

HBV jest wirusem DNA, który cechuje się niezwykłą opornością na leki przeciwwirusowe. Jego przetrwanie po leczeniu skutkuje nawrotami zakażenia.
Czynniki i grupy ryzyka:

bliski kontakt z chorym na ostre lub przewlekłe WZW B,

inwazyjne procedury diagnostyczne,

wielu partnerów seksualnych,

uzależnienie od narkotyków podawanych drogą dożylną,

homoseksualizm mężczyzn,

narażenie zawodowe na kontakt z krwią,

więźniowie.

Objawy i przebieg WZW typu B

Ostre

W okresie zwiastunów u 5-15% osób występują objawy podobne do choroby posurowiczej włącznie z silnymi bólami mięśniowymi, które ustępują po wystąpieniu żółtaczki. Jeśli porównywać zakażenie to przebieg jest cięższy niż WZW typu A.

Przewlekłe

Większość chorych nie odczuwa żadnych dolegliwości. Najczęstszy objaw to przewlekłe zmęczenie, obniżony nastrój, w badaniu fizykalnym powiększenie wątroby. U części pacjentów pierwsze objawy związane są z rozwijającą się marskością wątroby.



Po okresie ostrym choroby, zakażenie może przejść w stan przewlekły w którym możemy wymienić: fazę imunotolerancji, imunoreaktywności, nieaktywne nosicielstwo HBV, zakażenie utajone.
Diagnostyka zakażenia HBV

Do diagnostyki zakażenia HBV wykorzystuje się markery serologiczne czyli cząstki wykrywane w krwiobiegu pacjenta. Można je podzielić na markery, które są częścią wirusa jak i te, które produkuje układ immunologiczny chorego w odpowiedzi na zakażenie. W nazwa markerów „wirusowych” stosuje się końcówkę Ag – antygen wirusowy:

HbsAg,
HbeAg;

Markery produkowane przez układ odpornościowy zawierają w nazwie słowo anty- przeciw cząstkom wirusa:

anty-HBc,
anty-Hbs,
anty-HBe.

Powyższe cząsteczki występują we krwi w różnym czasie i poszczególnych „konstelacjach” co pozwala określić w której fazie zakażenia jest chory.

Do diagnostyki i leczenia pomocne jest badanie poziomu aminotransferaz (AlAT, AspAT)

W celu oceny stopnia uszkodzenia wątroby stosuje się biopsję wątroby. Obecnie biopsja coraz częściej jest zastępowana przez metody nieinwazyjne. Szczególnie przydatne w monitorowaniu przebiegu włóknienia są:

Elastografia SWE,
Fibroscan,
Fibrotest.

Leczenie WZW typu B

W fazie ostrej nie stosuje się leczenia środkami przeciwwirusowymi. Leczenie takie może być stosowane w przebiegu nadostrym w którym rozważa się przeszczep wątroby.

W fazie przewlekłej po odpowiedniej kwalifikacji stosujemy Interferon alfa, nukleozydowe i nukleotydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy.

Do najgoźniejszych powikłań przewlekłego zakażenia HBV należą

włóknienie i marskość wątroby (rozwija się u 8-20% pacjentów w przeciągu 5 lat),
rak wątrobowokomórkowy.

Zapobieganie

Metody nieswoiste – rygorystyczne przestrzeganie zasad zapobiegania zakażeniom , polegające na stosowaniu sprzętu jednorazowego użytku i zabezpieczaniu materiału zakaźnego.