Badanie gospodarki żelazem
W organizmie dorosłego człowieka znajduje się około 3-4 gramów żelaza. Większość tej puli wchodzi w skład hemoglobiny, czyli znajdującego się w krwinkach czerwonych białka, odpowiedzialnego głównie za przenoszenie tlenu. Zapasy żelaza w ustroju gromadzone są przede wszystkim w postaci ferrytyny w wątrobie, śledzionie, szpiku kostnym i mięśniach. Żelazo, które jest dostarczane organizmowi w zbilansowanej diecie, powinno pokrywać straty tego pierwiastka, które są szczególnie duże u miesiączkujących i ciężarnych kobiet – stąd w tych grupach najczęściej dochodzi do niedoborów żelaza.
1. Niedobór żelaza w organizmie i stężenie żelaza w surowicy
Badania gospodarki żelazem wykonywane są najczęściej w sytuacji, gdy zachodzi podejrzenie niedoborów tego pierwiastka w ustroju, gdy na podstawie morfologii stwierdzone zostanie obniżone stężenie hemoglobiny we krwi (niedokrwistość) i zmniejszenie średniej objętości czerwonej krwinki (MCV), a także - gdy pojawią się objawy, takie jak suchość skóry, zajady, problemy z włosami i paznokciami.
Przyczyną niedoboru żelaza jest przede wszystkim nadmierna utrata krwi (obfite miesiączki u kobiet, krwawienia z przewodu pokarmowego w nowotworach i in.). Może ona także wynikać z zaburzeń wchłaniania (w chorobach jelit czy po operacji usunięcia żołądka), jak również z niedostatecznej podaży żelaza w diecie.
Stężenie żelaza we krwi oznaczane jest zwykle na wydruku badania jako „Fe”. Prawidłowe wartości tego parametru wynoszą 60–180 µg/dl (w jednostkach międzynarodowych jest to 11-33 µmol/l). Obniżone stężenie żelaza we krwi występuje w:
niedoborach tego pierwiastka w ustroju;
przewlekłych chorobach zapalnych;
przewlekłych zakażeniach;
nowotworach.
Stężenie żelaza we krwi obniża się dopiero wtedy, gdy niedobory są znaczne (najpierw zmniejszają się zapasy tego pierwiastka znajdujące się w wątrobie lub mięśniach). Dlatego też, na podstawie samego tylko prawidłowego stężenia żelaza we krwi, nie można powiedzieć, że w organizmie jest go wystarczająco dużo.
2. Ferrytyna i transferyna
Stężenie ferrytyny (czyli głównego białka magazynującego żelazo) we krwi bardzo dokładnie informuje o zasobach żelaza w ustroju. Prawidłowe wartości tego parametru wynoszą dla kobiet: 10-200 µg/l, dla mężczyzn: 15-400 µg/l.
Obniżenie stężenia ferrytyny świadczy o niedoborze żelaza w organizmie (uwaga: jeśli u danej osoby podczas wykonywania badania współistnieje infekcja, ostra faza reakcji alergicznej itp., wyniki oznaczenia ferrytyny są niemiarodajne). Zwiększone jej stężenie współistniejące z niedokrwistościami w chorobach przewlekłych, świadczyć może również o toczącym się w organizmie procesie zapalnym.
Transferyna jest białkiem transportującym, „przenośnikiem” żelaza we krwi. W ocenie gospodarki żelazowej organizmu wykorzystuje się najczęściej informację dotyczącą części transferyny, która jest zaangażowana w przenoszenie żelaza (tzw. saturację transferyny – TfS). Pozwala ona pośrednio ocenić ilość tego pierwiastka we krwi.
Wartości prawidłowe TfS wynoszą 15–45%, niższe świadczą o niedoborze żelaza, występują też w chorobach przewlekłych, natomiast wyższe o nadmiarze tego pierwiastka w organizmie.
TIBC, czyli całkowita zdolność wiązania żelaza, jest także parametrem służącym diagnostyce stanów niedoborowych. O niedoborze żelaza świadczy wzrost wartości tego parametru powyżej górnej granicy normy. Wartości prawidłowe dla kobiet wynoszą 10-200 µg/l, dla mężczyzn 15-400 µg/l.
Do oceny gospodarki żelazowej używanych jest jeszcze kilka innych, mniej popularnych wskaźników. Wykorzystywane są one stosunkowo rzadko, zwykle w przypadkach, gdy ustalenie diagnozy jest trudne lub wyniki leczenia są niesatysfakcjonujące.
źródło:abczdrowie.pl
Zaburzenia gospodarki żelazem w organizmie
-
- Podobne tematy
- Odpowiedzi
- Odsłony
- Ostatni post
-
-
Zaburzenia gospodarki wodno elektrolitowej
autor: admin. med. » 28 sie 2016, o 12:47 » w Internista. Lekarz chorób wewnętrznych. Schorzenia inne - 0 Odpowiedzi
- 1009 Odsłony
-
Ostatni post autor: admin. med.
28 sie 2016, o 12:47
-
-
-
[Film] Ciąża a zaburzenia gospodarki węglowodanowej
autor: admin. med. » 4 sty 2016, o 13:47 » w Ginekologia - 0 Odpowiedzi
- 1046 Odsłony
-
Ostatni post autor: admin. med.
4 sty 2016, o 13:47
-
-
-
Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej
autor: Asystentka » 21 lis 2016, o 08:27 » w Wydawnictwa medyczne - 0 Odpowiedzi
- 925 Odsłony
-
Ostatni post autor: Asystentka
21 lis 2016, o 08:27
-
-
- 0 Odpowiedzi
- 2649 Odsłony
-
Ostatni post autor: Mama Wiktora
3 sty 2021, o 11:05
-
-
Rozpoznanie i leczenie zaburzenia lękowego uogólnionego oraz zaburzenia panicznego u dorosłych
autor: Asystentka » 24 gru 2016, o 21:18 » w Neurologia – Psychiatria - Psychologia - 0 Odpowiedzi
- 1522 Odsłony
-
Ostatni post autor: Asystentka
24 gru 2016, o 21:18
-