Zaburzenia rytmu serca

Schorzenia i wady układ krążenia, układu sercowo-naczyniowego, nadciśnienie tętnicze, choroby tętnic i żył
admin. med.

Zaburzenia rytmu serca

Post autor: admin. med. »

prof. dr hab. med. Jerzy Stańczyk, dr med. Katarzyna Niewiadomska-Jarosik, dr med. Piotr Kędziora, Klinika Kardiologii i Reumatologii Dziecięcej II Katedry Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Data utworzenia: 15.11.2012
Ostatnia modyfikacja: 15.11.2012
Opublikowano w Medycyna Praktyczna Pediatria 2012/05

Skróty: EKG - badanie elektrokardiograficzne, POZ - podstawowa opieka zdrowotna, SCD - nagła śmierć sercowa

Pytanie 1. Jakie zaburzenia rytmu serca u dziecka wymagają pilnej diagnostyki? Które z nich stanowią stan zagrożenia życia?
Pilnej diagnostyki u dzieci wymagają:
1) arytmie nadkomorowe
a) liczne pobudzenia przedwczesne nadkomorowe
b) częstoskurcze przedsionkowe
c) częstoskurcze przedsionkowo-komorowe w zespołach preekscytacji (obecność dodatkowej drogi przewodzenia przedsionkowo-komorowego)

2) arytmie komorowe
a) liczne przedwczesne pobudzenia komorowe
b) częstoskurcze komorowe
3) zespół długiego QT - jest to często genetycznie uwarunkowany zespół charakteryzujący się okresowym lub stałym wydłużeniem odstępu QT w EKG i napadami częstoskurczu komorowego o charakterze torsade de pointes
4) zespół krótkiego QT - genetycznie uwarunkowany zespół charakteryzujący się okresowym lub stałym skróceniem odstępu QT w EKG (QTc <300 ms)
5) częstoskurcz wielokształtny zależny od katecholamin - wywoływany mutacją genu kodującego receptor rianodynowy lub genu białka-kalsekwestryny; wyzwalany przez emocje i sytuacje stresowe.
Arytmiami mogącymi powodować nagłą śmierć sercową (SCD) u dzieci są przeważnie złożone komorowe zaburzenia rytmu, a także częstoskurcze przedsionkowo-komorowe w zespołach preekscytacji, z krótkim czasem przewodzenia drogi dodatkowej. Arytmie te pojawiają się na ogół nagle i wymagają pilnego leczenia, a po stabilizacji stanu pacjenta zwykle podejmuje się dalsze leczenie, w zależności od przyczyny arytmii (ablacja drogi dodatkowej, wszczepienie kardiowertera-defibrylatora serca), aby zapobiec nawrotom. (KN-J, JS)

Piśmiennictwo
1. Kubicka K., Bieganowska K. (red.): Zaburzenia rytmu serca u dzieci. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2001
2. Wang S., Zhu W ., Hamilton R.M. i wsp.: Diagnosis-specific characteristics of ventricular tachycardia in children with structurally normal hearts. Heart Rhythm., 2010; 7 (12): 1725-1731

Pytanie 2. Czy dziecko bez dolegliwości, u którego przypadkowo kilkakrotnie stwierdzono bradykardię, wymaga diagnostyki?
Dziecko bez dolegliwości ze stwierdzoną wolną czynnością serca zawsze wymaga przeprowadzenia wstępnej diagnostyki. Podstawowym badaniem jest 12-odprowadzeniowy zapis EKG, na podstawie którego możemy zweryfikować, czy mamy do czynienia z bradykardią zatokową, czy na przykład z blokiem przedsionkowo-komorowym 2:1 lub blokiem przedsionkowo-komorowym III stopnia. Zaburzenia przewodnictwa w postaci bloków przedsionkowo-komorowych II i III stopnia zawsze wymagają specjalistycznej diagnostyki kardiologicznej. Bradykardia zatokowa u pacjenta bezobjawowego jest arytmią łagodną i zazwyczaj nie wymaga pogłębienia diagnostyki. Pacjentom należy mierzyć okresowo tętno. Zawsze trzeba zebrać dokładny wywiad rodzinny, uwzględniając pytania o intensywność uprawianego sportu, a także wykluczyć niedoczynność tarczycy i anoreksję. W przypadku utrzymującej się bradykardii, a zwłaszcza jej nasilenia, dziecko wymaga rozszerzenia diagnostyki. Aby ustalić, czy bradykardia stanowi istotny problem dla pacjenta, warto zlecić 24-godzinny zapis EKG metodą Holtera. Zapis ten dostarcza informacji o średniej dobowej i średniej godzinowej czynności serca. W przypadku wątpliwości pacjenta należy skierować na konsultację kardiologiczną. (PK, JS)

Piśmiennictwo
1. Kubicka K., Bieganowska K. (red.): Zaburzenia rytmu serca u dzieci. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2001
2. Dąbrowska B., Dąbrowski A. (red.): Podręcznik elektrokardiografii. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007

Pytanie 3. Czy przedwczesne skurcze przedsionków są istotnym problemem? Jakie powinno być postępowanie?
Przedwczesne skurcze przedsionkowe są częstą arytmią w populacji dziecięcej. Ich najczęstszą przyczyną u małych dzieci są infekcje. Pojedyncze przedwczesne pobudzenia przedsionkowe zazwyczaj nie dają żadnych objawów, mają łagodny charakter i nie wymagają leczenia. Bardzo ważne jest zebranie dokładnego wywiadu. Niepokojącymi objawami są kołatania serca, które mogą wskazywać na występowanie form złożonych, wymagających leczenia. Dzieci z pojedynczymi pobudzeniami przedsionkowymi, bez objawów klinicznych arytmii, nie wymagają leczenia. Zaleca się regularne wizyty u lekarza POZ. Należy osłuchiwać serce przez co najmniej 1 minutę i okresowo powtarzać badanie EKG. W przypadku długo utrzymującej się arytmii lub jej nasilenia zaleca się konsultację kardiologa dziecięcego w trybie planowym. (PK, JS)

Piśmiennictwo
1. Kubicka K., Bieganowska K. (red.): Zaburzenia rytmu serca u dzieci. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2001
2. Dąbrowska B., Dąbrowski A. (red.): Podręcznik elektrokardiografii. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007

Pytanie 4. Jakie zaburzenia określa się mianem arytmii złośliwych?
Arytmie złośliwe to zaburzenia rytmu stanowiące bardzo duże ryzyko wystąpienia SCD. Podłożem tych arytmii są organiczne choroby serca. Szczególną grupę stanowią kardiomiopatie, takie jak arytmogenna kardiomiopatia prawej komory czy cała grupa kanałopatii (zespół długiego QT, zespół Brugadów, rodzinny wielokształtny częstoskurcz komorowy zależny od katecholamin, zespół krótkiego QT). Złośliwe zaburzenia rytmu mogą powstawać po zabiegach kardiochirurgicznych lub w przebiegu zapalenia mięśnia sercowego. Arytmie złośliwe są zawsze objawowe, mogą prowadzić do szybkiej niewydolności krążenia i zgonu sercowego. Bezwzględnie wymagają leczenia i zapobiegania SCD. (PK, JS)

Piśmiennictwo
1. Kubicka K., Bieganowska K. (red.): Zaburzenia rytmu serca u dzieci. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2001
2. Dąbrowska B., Dąbrowski A. (red.): Podręcznik elektrokardiografii. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007

Pytanie 5. Czy groźniejsze są zaburzenia rytmu z szybką, czy z wolną częstotliwością rytmu serca?
Oba typy arytmii mogą być niebezpieczne dla małych pacjentów. Groźniejsze wydają się być jednak arytmie z szybką czynnością serca, ponieważ w ich przebiegu częściej i szybciej dochodzi do niewydolności krążenia i zgonu sercowego. Tachyarytmie, takie jak częstoskurcze nadkomorowe, częstoskurcze komorowe i migotania komór, należą do arytmii objawowych i najczęściej mają podłoże organiczne. Do grupy arytmii z szybką czynnością serca należą arytmie złośliwe powstałe w przebiegu elektrycznej choroby serca. Z groźnych bradyarytmii należy wymienić całkowity blok przedsionkowo-komorowy z wolnym zastępczym rytmem z szerokimi zespołami QRS. Biorąc pod uwagę częstość występowania i ryzyko zgonu sercowego, większym i groźniejszym problemem u dzieci są tachyarytmie. (PK, JS)
źródło: mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post