Zaburzenia węchu i smaku

Choroby obwodowego układu nerwowego i ośrodkowego układu nerwowego, Depresje i nerwice.
admin. med.

Zaburzenia węchu i smaku

Post autor: admin. med. »

Utrata węchu (łac. anosmia) może mieć charakter przejściowy lub trwały. Utrata węchu po katarze ma charakter przejściowy.

Utrata węchu jest spowodowana procesem zaburzającym przekazywanie bodźców z receptorów do ośrodków węchowych znajdujących się w mózgu. Przejściowa utrata węchu bardzo często występuje w przebiegu przeziębień i zapaleń błony śluzowej nosa.

Utrata węchu przyczyny może mieć związane z występowaniem polipów jamy nosowej i gorączki siennej.

Wówczas błona śluzowa obrzmiewa tak bardzo, że przykrywa receptory węchowe. Anosmia jest jednak przejściowa, tak jak utrata węchu po katarze. Po usunięciu polipów i wyleczeniu choroby węch powraca. W przebiegu przeziębienia może wystąpić utrata węchu i smaku.

Utrata węchu po katarze jest przejściowa w przeciwieństwie do anosmii spowodowanej uszkodzeniem receptorów węchowych.
Jak dochodzi do utraty węchu?

Do uszkodzenia receptorów węchowych dochodzi w wyniku negatywnego oddziaływania zanieczyszczeń, dymu papierosowego i innych dymów oraz zażywania narkotyków poprzez wciąganie nosem, np. heroiny, kokainy i pochodnych amfetaminy.

Wdychanie oparów kleju również prowadzi do uszkodzenia receptorów węchowych.

Trwała utrata powonienia może być skutkiem uszkodzenia nerwów węchowych i ośrodków węchu w mózgu w wyniku zakażenia, urazu lub nowotworu. Utrata węchu może być objawem poważnych chorób, między innymi Zespołu Cushinga, Zespołu Turnera, anoreksji, bulimii lub depresji. Na przedstawione zaburzenie cierpi około 1% populacji. W ciągu ostatnich lat wzrósł odsetek ludzi cierpiących na tę dysfunkcję.
Co może być przyczyną utraty węchu?

Utrata powonienia może być spowodowana infekcjami górnych dróg oddechowych, katarem, urazami głowy, innymi chorobami nosa i operacjami nosa oraz guzami. W przypadku, gdy powonienie jest upośledzone i utrata węchu występuje przez długi czas, trzeba zgłosić się do lekarza rodzinnego. Lekarz rodzinny skieruje chorego do laryngologa bądź neurologa. Następnie trzeba poddać się badaniu polegającemu na wąchaniu kawy, migdałów, cytryny i smoły.

Dla ustalenia tego, czy występuje całkowita utrata powonienia, trzeba podać choremu do powąchania bardzo cuchnące substancje, które wywołują odruchowe marszczenie nosa i mają bardzo przykry zapach, np. asafetydę zwaną potocznie czarnym łajnem. Jeżeli utrata powonienia występuje przewlekle lekarz bierze pod uwagę możliwość występowania alergii pokarmowej.

Trzeba wykonać odpowiednie testy, które pozwolą na wykrycie alergenów powodujących utratę węchu.

Zaburzenia smaku


Zaburzenia smaku - to zespół objawów związanych z nieprawidłowym odczuwaniem bodźców smakowych. Przyczyn zaburzeń smakowych jest wiele a ich patogeneza związana jest z uszkodzeniem drogi smakowej. Uszkodzenie może być zlokalizowane w każdym miejscu jej przebiegu: od błony śluzowej języka (kubki smakowe) do kory mózgowej.
Podział zaburzeń smakowych

Zaburzenia ilościowe

ageusia - brak odczuwania wszystkich smaków
hypogeusia - zmniejszone odczuwanie bodźców smakowych
hypergeusia - nadwrażliwość smakowa: nadmierne odczuwanie bodźców smakowych- szczególnie w endokrynopatiach oraz u niektórych kobiet podczas ciąży lub miesiączki

Zaburzenia jakościowe

parageusia - nieprawidłowe odczuwanie smaków
cacogeusia - nieprzyjemne odczuwanie bodźców smakowych: na przykład nieprzyjemny metaliczny smak po uszkodzeniu struny bębenkowej
phantogeusia- omamy smakowe- odczuwanie smaków pomimo braku bodźca smakowego

Przyczyny zaburzeń smakowych

zmiany wrodzone uwarunkowane genetycznie polegające na niewykształceniu kubków smakowych
zapalenia błony śluzowej jamy ustnej i języka najczęściej popromienne- jako skutek radioterapii nowotworów zlokalizowanych w obrębie głowy
po operacjach otolaryngologicznych w obszarze twarzoczaszki, które zaburzają prawidłowe stosunki anatomiczne:
resekcje języka
rozległe operacje nowotworów dna jamy ustnej
rozległe operacje części ustnej gardła i w zakresie podniebienia
stan po laryngektomii całkowitej
operacje gruczołów ślinowych zmniejszające ilość lub skład wydzielanej śliny do jamie ustnej
zabiegi otochirurgiczne w obszarze jamy bębenkowej, których konsekwencją jest przecięcie struny bębenkowej
choroby ogólnoustrojowe w tym metaboliczne:
cukrzyca
przewlekła niewydolność nerek
choroby wątroby
zaburzenie gospodarki niektórych pierwiastków śladowych szczególnie cynku i miedzi, które biorą udział w przetwarzaniu bodźców smakowych na poziomie komórkowym- zaburzenia te mogą być także wynikiem wymienionych wyżej chorób ogólnoustrojowych
awitaminozy szczególnie z grupy B oraz witaminy A
choroby endokrynologiczne
hipotyreoza
niedoczynność kory nadnerczy
zespół złego wchłaniania- na skutek niedoborów witaminowych i pierwiastków śladowych
przewlekłe stosowanie używek i środków odurzających
neuroinfekcje uszkadzające nerwy czaszkowe, którymi biegną bodźce smakowe: (VII, IX, X)
choroby pasożytnicze: akantameboza
urazy mózgoczaszki i inne choroby mózgu prowadzące do uszkodzenia kory smakowej
podrażnienia kory smakowej padaczka z aurą smakową
zaburzenia smakowe występujące w psychozach np. w schizofrenii
przewlekłe stosowanie niektórych leków
inhibitory pompy protonowej: lanzoprazol
cefalosporyny: ceftriakson
monobaktamy: aztreonam
leki przeciwpierwotniakowe: metronidazol
leki przeciwzakrzepowe: fenidion
leki hipolipemiczne: klofibrat
leki przeciwgrzybicze: amfoterycyna B
chemioterapia przeciwnowotworowa: doksorubicyna
leki stosowane w leczeniu dny moczanowej: kolchicyna
inhibitory konwertazy angiotensyny: kaptopril
leki przeciwcukrzycowe: metformina
leki przeciwdepresyjne: imipramina
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post