dr n. med. Arkadiusz Pogrzebielski
Ośrodek Chirurgii Oka Prof. Zagórskiego w Krakowie
Oculus - Krakowskie Centrum Okulistyczne, Kraków
Scanmed, Szpital św. Rafała w Krakowie
Co to jest i jakie są przyczyny?
Zmiany barwnikowe spojówki są łatwo zauważalne na powierzchni gałki ocznej. Powstają one z komórek barwnikowych (melanocytów, melanoforów), które w okresie rozwoju embrionalnego wędrują m.in. do skóry, błony naczyniowej oka i błon śluzowych. Wytwarzają one ciemny barwnik – melaninę – chroniący organizm przed nadmiernym promieniowaniem ultrafioletowym. Mogą one także zapoczątkować znamiona chorobowe zarówno o charakterze łagodnym, jak i złośliwym.
Zmiany barwnikowe w spojówce można podzielić na płaskie przebarwienia (melanoza) oraz guzki barwnikowe.
Wśród zmian płaskich, które cechują się wzmożoną pigmentacją, można wyróżnić:
prześwitujące przez spojówkę, nadmierne nagromadzenie prawidłowego barwnika w twardówce,
wrodzoną melanozę nabłonka spojówki,
melanozę związaną z rasą,
pierwotną nabytą melanozę,
wtórną nabytą melanozę.
Wrodzona melanoza nabłonka spojówki występuje częściej u osób w młodym wieku i/lub z ciemną karnacją. Zwykle umiejscowiona jest w pobliżu rąbka rogówki.
Melanoza związaną z rasą, występująca u osób innego pochodzenia niż kaukaskie, to brązowe, brązowożółte lub brązowoczarne zabarwienie (w obu oczach) w obrębie szpary powiekowej, które jest najintensywniejsze przy rąbku rogówki.
U niektórych osób spotyka się szczególną postać melanozy. Jest to wrodzone znamię, płaskie i głębokie, w ciemnym kolorze, zazwyczaj niebieskoszare, które ujawnia się na twarzy. Najczęściej znamiona te występują jednostronnie (tylko w 5% przypadków obustronnie). Występuje melanoza skórna, gałki ocznej oraz oczno-skórna, zwana znamieniem Oty. U tych pacjentów stwierdza się również nadmierną pigmentację (hiperpigmentację) błony naczyniowej oka (m.in. tęczówki i naczyniówki).
Pierwotna (czyli niezwiązana z inną chorobą lub stanem) nabyta melanoza (PAM) występuje u dorosłych osób rasy białej. Ma zwykle postać jednostronnego, płaskiego,
rozlanego zabarwienia w spojówce. Jej pojawienie się winno być sygnałem ostrzegawczym, gdyż może dać początek rozwojowi czerniaka. Zmiany barwnikowe w przebiegu pierwotnej nabytej melanozy mogą zajmować dowolną część spojówki.
Niejednokrotnie zmiany barwnikowe spojówki mają charakter wtórnej (związanej z inną chorobą lub stanem) nabytej melanozy. Powstaje ona wówczas, gdy w spojówce odkłada się tusz do rzęs lub gdy pod spojówką pozostaje ciało obce o ciemnym zabarwieniu. Może się też pojawić po długotrwałym stosowaniu do oczu kropli zawierających epinefrynę (tzw. guzki adenochromowe pojawiające się w spojówce tarczkowej lub w załamkach worka spojówkowego), w przebiegu przewlekłej niedoczynności kory nadnerczy (cisawica, choroba Addisona) oraz w miejscach po operacjach okulistycznych (np. w okolicy tzw. poduszeczki filtracyjnej po operacjach przeciwjaskrowych); zob. Jaskra: trabekulektomia.
Wśród ubarwionych guzków spojówki można wyróżnić:
znamiona barwnikowe spojówki,
czerniaka spojówki.
Znamię barwnikowe spojówki to łagodny guz ujawniający się w dzieciństwie i okresie młodzieńczym. Znamiona w pobliżu rąbka rogówki prawie zawsze są płaskie, a znamiona umiejscowione na pozostałym obszarze spojówki gałkowej, w mięsku łzowym, w fałdzie półksiężycowatym (zob. Budowa narządu wzroku) mogą być delikatnie uniesione. Uniesiony guzek barwnikowy spojówki, zwłaszcza powiekowej lub w załamku worka spojówkowego koniecznie trzeba zweryfikować, czy nie jest czerniakiem. Stopień wysycenia znamion barwnikiem może być bardzo różny – niekiedy są one jasne, a nawet bezbarwnikowe (do 25% znamion). Znamiona mają skłonność do zlewania się. W rzadkich przypadkach może się rozwinąć z nich czerniak złośliwy spojówki.
ciąg dalszy: mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobyspojowki/77722,zmiany-barwnikowe-spojowek
Zmiany barwnikowe spojówek
-
- Podobne tematy
- Odpowiedzi
- Odsłony
- Ostatni post
-
- 1 Odpowiedzi
- 1978 Odsłony
-
Ostatni post autor: nowaanetka
4 sty 2019, o 10:17
-
-
[Film] Znamiona barwnikowe.Czerniak
autor: admin. med. » 14 lut 2016, o 09:32 » w Dermatologia. Wenerologia - 0 Odpowiedzi
- 1549 Odsłony
-
Ostatni post autor: admin. med.
14 lut 2016, o 09:32
-
-
-
Znamie barwnikowe zmieniło kolor
autor: problematyczna » 30 maja 2016, o 11:46 » w Dermatologia. Wenerologia - 1 Odpowiedzi
- 1596 Odsłony
-
Ostatni post autor: dimedicus
30 maja 2016, o 16:54
-